وزیر بهداشت با انتقاد از فضای دانشجویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: دانشجویان ما خیلی دل مرده و افسرده هستند و باید این اتمسفر شادتر شود.
دکتر سعید نمکی امروز در یکصد و هشتمین جلسه رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی در محل دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: وزیر باید گوش به توصیه‌های دیگران داشته باشد. من موافق نظام ارباب رعیتی هم در شیوه مدیریتی ام نیستم. گاهی یک بهورز در دورترین نقطه کشور، نکته‌ای را می بیند که ما آن را نمی‌بینیم.
وی با اشاره به سابقه کاری خود در سازمان برنامه و بودجه، یادآور شد: ما در این سازمان اتاق رصد منابع کشور داریم و من آن زمان تمام هزینه‌هایی که در نظام ارائه خدمات انجام می‌شد را در حوزه وزارت بهداشت رصد می‌کردم.
نمکی گفت: در آموزش پزشکی، بهداشت و درمان نگاه ادغام یافته را نگاهی موفق در ارائه خدمات نظام سلامت می دانم. بنده معتقد به نگاه جامعه محور در کل وزارت بهداشت هستم و معتقدم یک موضوع در قالب یک معاونت قابل اجرا نیست همانطور که نمی‌توانیم برای گسترش اخلاق مداری اخلاق حرفه‌ای، معاونت اخلاق ایجاد کنیم بلکه تا تغییر نگاه اتفاق نیفتد، تغییر رویکرد هم اتفاق نمی‌افتد.
وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت آموزش در علوم پزشکی گفت: آموزش رکن اصلی توسعه است و توسعه یعنی نیروی انسانی را به سرمایه انسانی بدل کنیم. آموزش عمده ترین و مؤثرترین شیوه در این مسیر است.
وی افزود: برنده نوبل اقتصاد می‌گوید کشورهایی در حال توسعه به غلط فکر می‌کنند در آموزش هزینه می‌کنند بلکه این موضوع سرمایه گذاری است. اگر این هزینه‌ها سه تا پنج سال بعد در درآمد ناخالص ملی تأثیر گذار باشد سرمایه گذاری محسوب می‌شود اما اگر تأثیری نداشت یعنی پولتان را دور ریخته‌اید.
نیروی انسانی پزشکی منحصر به فردترین دستاورد پس از انقلاب
وزیر بهداشت با یادآوری آموزش پزشکی در سالهای اول پس از انقلاب، تصریح کرد: ما در آموزش پزشکی تهی دست بودیم اما در این سال‌ها هیچ گاه جشن خودکفایی نیروی انسانی پزشکی را نگرفته‌ایم. آن زمان بسیار غصه خوردیم اما امروز شاهد یکی از بهترین سرمایه‌های ا نسانی در علوم پزشکی هستیم. چرا که سرمایه نیروی پزشکی از منحصر به فرد ترین دستاوردهای پس از انقلاب است.
نمکی خطاب به رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی، گفت: به ما کمک کنید که بدانیم چه کسی را با چه سطح مهارت در کجا و در چه جایگاهی از نظام ارائه خدمت تربیت کنیم.
وی یادآور شد: آیا قرار است مدعیان فارغ التحصیل در درجات بالاتر در جمع بیکاران داشته باشیم یا ما درست نیروی انسانی تربیت کرده‌ایم و دیگران همراهی نکرده‌اند، یا زیرساخت‌ها آماده نبوده است و یا دانشکده‌های کاردانی را بسته‌ایم و تربیت نیروی انسانی بومی متناسب با توسعه را ندیده‌ایم، تمام این موارد باید پاسخ داده شود.
وزیر بهداشت یادآور شد: سال گذشته من در سازمان برنامه و بودجه بودم. دوستان در وزارت بهداشت آخر سال اعلام کردند ما ۹ هزار نیرو کم داریم. در صورتی که تربیت نیروی انسانی باید مبتنی بر نظام ارائه خدمات باشد و ناگهان نمی‌توان اعلام کرد این مقدار نیرو کم داریم.
نمکی با اشاره به لزوم تناسب دوره‌های آموزشی تحصیلی و هزینه‌های آن، تصریح کرد: برخی با پول خودشان می‌روند ادبیات می‌خوانند اما زمانی که بحث بیت المال است باید بدانیم که چه کسانی را برای چه جایگاهی و در کوتاه‌ترین زمان تربیت کنیم. برخی از دوره‌های آموزش پزشکی طولانی، خیلی گران و با متدهای پیچیده است.
در آموزش پزشکی دانشجو را جامع محور تربیت نکرده‌ایم
وی تأکید کرد: در آموزش پزشکی با توجه به اینکه مؤلفه‌های اجتماعی مؤثر بر سلامت اهمیت زیادی دارند، آدم‌ها را جامعه محور تربیت نمی‌کنیم. دانشجوی دندانپزشکی یونیت محور و دانشجوی پرستاری را بیمارستان محور تربیت کرده‌ایم و برای آنها فعالیت‌های مراقبتی تعریف نکرده‌ایم و برای آنها آموزش ندیده‌اند. هنوز بین جامعه و آموزش دیوار سختی پیش رو داریم.
اولویت‌های تحقیقاتی کشور مشخص نیست
وزیر بهداشت با تأکید بر دستاوردهای پژوهش و تحقیقات در حوزه پزشکی، ادامه داد: ما انتظار داریم از این تعداد مرکز تحقیقاتی که داریم، بتوانیم دستاوردهای بیشتری داشته باشیم. قیمت تمام شده در تحقیقات کشور بالاست و با اینکه تحقیقات باید به نظام ارائه خدمت، خدمات دهد، اولویت‌های تحقیقاتی، هنوز مشخص نیست.
نمکی افزود: ما باید بتوانیم محصولی فراتر از مقاله در حوزه تحقیقات داشته باشیم. مقاله مهم است اما همه چیز نیست.
وی گفت: بسیاری از تحقیقات ما هنوز براساس اولویت‌های کشور انجام نمی‌گیرد و دو مرکز تحقیقاتی در دو جای مختلف یکسان کار می‌کنند و اطلاعات کمی را به یکدیگر منتقل می‌کنند.
بیماری‌های غیر واگیر تهدید امروز جامعه
وزیر بهداشت با اشاره به موضوع بیماری‌های غیر واگیر و اهمیت آن در سلامت جامعه گفت: روزی بود که ما با ۵ دلار بچه‌هایمان را در برابر ۵ بیماری واکسینه می‌کردیم اما اکنون بیماری‌های غیر واگیر و بیماری‌های واگیری که از حیطه توان وزارت بهداشت خارج است، به عنوان تهدید امروز سلامت جامعه محسوب می‌شود.
نمکی افزود: ما در تمامی شاخص‌های بهداشتی رشد داشته‌ایم و توانسته‌ایم استانداردهای جهانی را کسب کنیم و تنها در شاخص کنترل و پیگیری HIV نتوانسته‌ایم به نقطه مطلوب برسیم چرا که HIV ناشی از رفتار است و این موضوع در اختیار وزارت بهداشت نیست.
وی گفت: حوادث جاده‌ای، سرطان‌ها، فشار خون و دیگر بیماری‌های غیر واگیر موجب شده ما با بار بیماری‌های متفاوتی مواجه شویم. بیماری‌های پر هزینه که مشکلات زیادی را برای نظام سلامت ایجاد می‌کنند. هزینه یک دوره شیمی درمانی با هزینه واکسینه کردن یک شهرک برابری می‌کند.
بسیج همگانی برای ارتقا آموزش مردمی در برابر بیماری‌های غیر واگیر
وزیر بهداشت از بسیج همگانی در ارتقای آموزش مردمی در برابر بیماری‌های غیر واگیر خبر داد و گفت: ما باید بتوانیم با این بسیج همگانی مردم را برای مقابله با این بیماری‌ها آماده کنیم.
نمکی یادآور شد: ۴۰ درصد از بیماران دچار فشار خون، موقعی متوجه بیماری خود می‌شوند که با سکته و یا یک بیماری جانبی دیگر مواجه می‌شوند. ما چند بسیج برای بیماری‌های غیر واگیر تدارک دیده‌ایم که در آینده درباره آن بیشتر صحبت می‌کنیم اما این بسیج برای تغییر سبک زندگی مردم خواهد بود. البته عرصه فعالیت ما تنها وزارت بهداشت نیست و باید از مدارس و جامعه آغاز کنیم.
وی سلامت روان رایکی از مهمترین مشکلات بهداشتی جامعه برشمرد و گفت: متأسفانه جامعه با مشکلات سلامت روان مواجه است و پول دار و بی پول ما غمگین هستند. ما جامعه‌ای افسرده داریم نباید سریال‌هایی بسازیم که در آخر آن از سازمان بهشت زهرا و قبرستان تشکر می‌کند.
وزیر بهداشت اظهار داشت: ما برای تحول گرایی جهت شادمان زیستن مردم باید پرچم را بلند کنیم.
نمکی با اشاره به اهمیت حاشیه شهرها و سلامت مردم این بخش‌ها تصریح کرد: هیچ حاشیه شهری الگوی یکسانی برای درمان و بهداشت ندارد. این حاشیه‌ها بسیار مهم و متفاوت هستند و از رؤسای دانشگاه‌ها درخواست می‌کنم که حاشیه شهرها را دریابند.
وی افزود: ما در وزارت بهداشت در حوزه سلامت زنان و کودکان فعالیت‌های زیادی انجام دادیم اما سلامت مردان مورد غفلت واقع شده است. در کشورهای در حال توسعه مردان نان آور خانواده هستند و باید سلامت آنها بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وزیر بهداشت تأکید کرد: پرونده الکترونیک سلامت یکی از موضوعات مهم و مقدمه پزشک خانواده و سیستم ارجاع است که باید به سرعت عقب ماندگی آن را جبران کنیم.
نمکی از رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی خواست تا بهار ۹۸ پرونده الکترونیک سلامت را راه اندازی کنند چرا که این موضوع قول وزیر بهداشت به رئیس جمهور است.
وی خاطرنشان کرد: ما به کسی اجازه نخواهیم داد در زمینه پرونده الکترونیک سلامت، انحصار طلبانه کاری کند. رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی با هر شرکتی که لازم می‌دانند اختیار دارند قرارداد ببندند اما در نهایت باید یک زبان مشترک داشته باشیم تا در خروجی به صورت مشترک فعالیت کنیم.
وزیر بهداشت گفت: اکنون وزیر ارتباطات هم برای پرونده الکترونیک سلامت به میدان آمده است. این پرونده دو بخش دارد. یک بخش خوراک پرونده است که در اختیا ر ماست و دانشگاه‌های علوم پزشکی باید آن را تأمین کنند و بخش دیگر مسائل زیر ساخت اینترنت است که در اختیار وزارت ارتباطات بوده و از آنها بخواهید که همکاری لازم را داشته باشند.
نمکی با اشاره به موضوع طرح تحول نظام سلامت یادآور شد: حاصل طرح تحول نظام سلامت، کاهش پرداخت از جیب مردم، ماندگاری طبیب در مناطق محروم، ارائه خدمات بهتر به بیماران صعب العلاج بوده است اما این طرح دو نقش اساسی داشت و آن وابستگی موضوع به بودجه دولتی و اقتصاد است.
وی افزود: طرح تحول نظام سلامت به ۱۰ درصدی هدفمندی یارانه‌ها گره خورده بود. ما با اعتقادی که به این طرح داشتیم در سازمان برنامه و بودجه یک روز هم نگذاشتیم که این طرح، زمین بماند. هیچکس از بخش خصوصی برای این طرح وارد نشد و بنده از خیلی جاها زدم که این طرح باقی بماند.
وزیر بهداشت گفت: با توجه به شرایط اقتصادی نباید بگذاریم که این طرح زمین بماند و بر گرده طبقه فقیر سنگینی کند اما باید بر مبنای بضاعتمان تصمیم گیری کنیم و طرح تحول نظام سلامت را واکاوی کنیم.
وی با تأکید بر لزوم تکریم بیمار و همراه بیمار در بیمارستان‌ها، تصریح کرد: بخشی از این هجمه‌هایی که پزشکان و نیروهای خدوم نظام سلامت وارد می‌شود به این دلیل است که یکی دو نفر ذهنیت جامعه را خراب می‌کنند و تا لایحه‌ای می‌آید ۹۰ درصد علیه پزشکان رأی می‌دهند. بخشی از این بی حرمتی به عملکرد همکاران ما بر می‌گردد.
وزیر بهداشت تأکید کرد: ما نباید از حق مردم بگذریم. رئیس دانشگاه و وزیر بهداشت اولین وظیفه اش دفاع از حق مردم است. اگر ما با همکار متخلف درست و به موقع برخورد کنیم.
نمکی با اشاره به کمبودهای بودجه‌ای در وزارت بهداشت، یادآور شد: اکنون ۷ هزار میلیارد تومان از تأمین اجتماعی طلب داریم اما با تعاملی که قرار است انجام شود تا پیش از پایان سال ۹۷، بخش قابل توجهی از این طلب را دریافت می‌کنیم.
وی با اشاره به موضوع دارو و تجهیزات پزشکی ادامه داد: صادقانه بگویم حال داروی ما خوب نبود و رویه پاکیزه ای را طی نمی‌کرد. تجهیزات پزشکی هم به جد مظلوم واقع شده بود. ما نمی‌توانیم وقتی دانشگاه تجهیزاتی را نمی‌خواهد آن را به زور به دانشگاه بدهیم. نمی‌توانیم به دانشگاه بگوییم از فلان بخش خصوصی دستگاه دیالیز بخر و گرنه تو را برکنار می‌کنیم.
وزیر بهداشت اظهار داشت: من رئیس دانشگاه را زیر سقف کسی نخواهم برد. دانشگاه را سیاسی نکنید. من اجازه نخواهم داد قطار وزارت بهداشت به لوکوموتیو سیاست وصل شود.
نمکی تأکید کرد: اینگونه عمل نکنیم که به یک جناح توجه بیشتری کنیم و به دیگری اهمیت ندهیم. به خط سیاسی افراد اهمیت ندهیم. در استان‌ها اگر نماینده‌ای حق را می‌گوید به او توجه کنیم اما اگر نماینده‌ای مجید می‌گوید، تعریف می‌کند تا یک سی تی اسکن که حقش نیست را بگیرد، کاری انجام ندهید. در استان‌ها بی جهت درگیر نشوید و اگر امام جمعه محترم درخواستی دارند با گفتگو و گفتمان مسائل را حل کنید.
وی تصریح کرد: دارو در سال آینده روزهای سختی را به دلیل تحریم خواهد داشت اما مراقب باشید که بی جهت مصرف دارو نداشته باشیم و به نسخه نویسی الکترونیکی وزارت بهداشت بپیوندید ضمن اینکه در مورد داروی خارجی که مشابه داخلی آن وجود دارد به هیچکس اجازه نخواهیم داد آن را وارد کند.
وزیر بهداشت از رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی خواست در زمینه غذا و پایش آلودگی‌ها به جدیت ورود کند و مواد غذایی را از مزرعه تا سفره پایش کند.
لزوم توجه به مسائل فرهنگی دانشگاه‌ها
نمکی با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، خاطرنشان کرد: بدون هر گونه تعارف و تمجید می گویم این بیانیه از محکم‌ترین سندهای ما پس از انقلاب اسلامی است و شما رؤسای دانشگاه‌ها، تیم‌هایی را در دانشگاه‌ها تعیین کنید که این سند راهبردی را به عنوان راهکارهای اقدام در ماه‌های آینده به مجموعه تحت پوشش خود اعلام کنید.
وی با انتقاد از فضای دانشجویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی، افزود: دانشجویان ما خیلی دل مرده و افسرده هستند و باید این اتمسفر را شادتر کنید. افسردگی در دانشجوی پزشکی به شدت خطرناک است چرا که سریع به مردم منتقل می‌شود.
وزیر بهداشت گفت: ما دانشجویان را تک بعدی بار می‌آوریم و علت اینکه دانشجوی ما پا به رکاب رفتن است، «بی خویشتنی» است. طبیب ما پیش از این حکیم بود اما اکنون دانشجویان تنها متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی می‌شوند. باید از تک بعدی شدن آموزش دانشجویان را رها کنیم.
نمکی اظهار داشت: اگر کسی وابستگی فرهنگی داشته باشد آن وقت می‌تواند برای کشورش مفید باشد.
وی ادامه داد: معاونان فرهنگی دانشگاه‌های علوم پزشکی برای تمام مجموعه و نه فقط دانشجویان برنامه ریزی کنند.
وزیر بهداشت افزود: دو مقوله زدودن افسردگی از فضای دانشگاه و ایجاد فضا برای رشد استعدادهای غیرعلمی دانشجویان به عنوان برنامه کاری معاونان باید در پیش گرفته شود.
نمکی درباره حوزه پرستاری گفت: ۱۰ ماده برای پرستاری ابلاغ کرده‌ام. پرستاری به سمت جامعه محوری حرکت کند. برای سال ۹۸، ۹۵۰۰ نفر پرستار در برنامه جذب قرار دارند و برای سال ۹۹ نیز به همین اندازه پیگیری خواهد شد.
