خبرنگار اجتماعی ؛ در حالیکه رسانهها، کنندگان مخاطبان وسیع وزارت آموزشوپرورش هستند و در برابر مشکلات و خواستههای آنها مسئول و باید این مطالبات را از مسئولان مربوطه پیگیری کنند اما کار اطلاعرسانی در آموزش وپرورش هم همانند وضعیت مدارس دولتی، اوضاع مناسبی ندارد و با مشکلات خاص خود همراه است، آنهم به دلیل عملکرد همیشه ضعیف این وزارتخانه در جریان اطلاعرسانی!
این ضعف و انفعال در اطلاعرسانی بهموقع، هنگام وقوع یک بحران و حادثه در مدارس بیشتر خود را نشان میدهد؛ هنگام بروز یک حادثه، اطلاعرسانی دقیق و به موقع در لحظات نخستین در پیشگیری از حواشی بسیار تأثیرگذار است اما ضعف در این زمینه دقیقا مصداق خودزنی برای یک وزارتخانه است.
مقایسه دو رفتار آموزشوپرورش در برابر حوادث مدارس
به این دو موضوع دقت کنید: در جریان آزار و اذیت دختر دانشآموز کلاس اولی توسط معلم مرد که با شکایت از سوی خانواده او اینگونه مطرح شده بود، اقدام سریع آموزش وپرورش رامیان برای صدور اطلاعیه و تشریح جوانب مختلف موضوع مانع از گسترش حاشیهها و تبدیل این موضوع به یک دردسر جدید برای آموزشوپرورش شد.
اما در ماجرای پخش کلیپهای مبتذل در مدارس نه تنها اطلاعیه رسمی از سوی آموزش وپرورش منتشر نشد بلکه شاهد اظهارنظرهای مختلف در این وزارتخانه بودیم که گاه کلیپها را ساختگی دانسته و گاه از برخورد با مدیران مدارسی که مرتکب تخلف شدهاند، خبر میدادند! همین مسائل باعث سردرگمی مخاطب میشد.
نیز بنا به وظیفه ذاتی خود برای اطلاعرسانی و پاسخ به سؤالات مخاطبان خود تلاش کرد در این ماجرا با مسئولان مربوطه صحبت کند اما فرد مشخصی برای پاسخگویی در این زمینه تعیین نشده بود بنابراین تماسهای متعددی را با مسئولان مختلف برقرار کردیم و دست آخر معاون پرورشی و فرهنگی به عنوان سخنگو در این ماجرا معرفی شد اما تماس ما برای صحبت با او نیز به ناراحتی ایشان منجر شد که شرح این ماجرا را در گزارش "پرخاش معاون پرورشی" آموزشوپرورش بهجای پاسخگویی به افکار عمومی " منعکس کردیم.
هماکنون معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزشوپرورش در واکنش به این گزارش، توضیحاتی ارسال کرده در حالیکه تمام تلاش خبرنگار تسنیم برای مصاحبه با ایشان چه پیش از انتشار این گزارش و چه پس از انتشار آن راه به جایی نبرد، مصاحبهای که فراتر از ماجرای پخش کلیپ مبتذل در مدارس تصمیم داشت به وضعیت برنامههای پرورشی و چرایی عدم تأثیرگذاری آن بر دانشآموزان دهه 80 و 90، چرایی ارائه گزارشهای کمّی به مسئولان فرادستی به جای بررسی کیفی موضوع، میزان موفقیت در جذب دانشآموزان، طراحی برنامههای پرورشی متناسب با علائق و نیازهای نسل جدید و بررسی دستورالعمل سرود دانشآموزی بپردازد.
در ادامه، مشرح توضیحات آموزش و پرورش آمده است:
"آموزش و پرورش از همان ابتداس انتشار کلیپ موسوم به رقص دانشآموزان که برخی در مدارس و برخی دیگر در خارج از مدارس ضبط شده بودند، واکنش نشان داد و برخلاف بسیاری از دستگاههای دیگر به جای فرافکنی با تقبل مسئولیت (هر چند مسئولیت مستقیمی شامل وزارت آموزش و پرورش نمیشود) اقدام به پاسخگویی مناسب در رسانههای گوناگون تصویری، آنلاین و مکتوب در نوبتهای مختلف کرد.
اولین واکنش رسمی را وزیر محترم آموزش و پرورش در تاریخ 17 اردیبهشت 97 در جلسه شورای عالی اقامه نماز در حضور رسانه نشان دادند که در ضمن همان جلسه، مصاحبه با رسانههای مختلف انجام شد و وزیر محترم از مشخص کردن سه نفر به عنوان مسئول رسیدگی به این پرونده خبر دادند.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش نیز به عنوان پاسخگوی این پرونده در تاریخ 17 اردیبهشت 98 علاوه بر مصاحبه با برنامه زنده «شنیدهها» که از شبکه خبر در ساعت 17:55 به صورت تماس تلفنی و مستقیم پخش شد، ساعت 20:45 در برنامه قاب امید که به صورت زنده از شبکه امید سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، حضور یافته و به مدت 15 دقیقه در یک گفتوگوی تفصیلی به تشریح کامل موضوع تا آن ساعات پرداختند، بلافاصله وی در شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی حضور یافته و در بخش گفتوگوی خبری ساعت 21 نیز به ابعاد مختلف این موضوع اشاره کردند که پخش این برنامهها با این حجم در مدت زمان کوتاه خود مؤید پیگیری و پاسخگویی وزارت آموزش و پرورش است و به هیچ عنوان قصد فرار از مسئولیت و شانه خالیکردن از پاسخگویی را نداشته است.
همچنین در روزهای بعد نیز سایر مسئولان وزارت آموزش و پرورش مانند رئیس محترم سازمان پژوهش و برنامهریزی درسی، معاون محترم آموزش ابتدایی و سایر مسئولان به فراخور مسئولیت خود گفتوگوهایی با رسانهها و خبرگزاریها انجام دادند و تمام ابعاد مسئله را بازگو کردند اما پس از همه این پاسخگوییها، خبرنگاران بدون توجه به مطالب گفته شده در رسانهها برای پیگیری مجدد خود شخصاً تماسهای متعدد با معاون پرورشی و فرهنگی داشتند، در یک مورد از این تماسها که از طرف خبرنگار «» بود؛ وی پس از تماسهای مکرر و در ضمن جلسات، درخواست مصاحبه تلفنی داشتند و در فضایی دوستانه و به دور از فضای خبری و اطلاعرسانی، معاون پرورشی و فرهنگی با اشاره به تماسهای متعدد وی میگویند: «آقای وزیر تمام موارد را گفتهاند و اگر ضرورت داشته باشد مصاحبه مجدد انجام خواهد شد» و باز تأکید میشود این گفتوگو خارج از عرف خبررسانی بوده است؛ اما با یک عمل غیرحرفهای مطالب رد و بدل شده در یک تماس تلفنی آن هم بدون توجه به اینکه ایشان در جلسه حضور دارند را باعنوان «پرخاش معاون پرورشی» منتشر میکند، لذا از رسانه وزین و مؤثری چون که در همه عرصهها خوش درخشیده است به دور از انتظار و اخلاق حرفهای بود تا چنین مطلب غیرخبری را منتشر و در تیتر «پرخاش معاون پرورشی آموزش و پرورش به جای پاسخگویی به افکار عمومی» را پررنگ نماید."
توضیحات تسنیم:
نخست؛ حداقل توقع از معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزشوپرورش، رعایت صداقت و امانت در ارائه توضیحات است و انتظار میرفت، آنچه جناب آقای معاون در مصاحبه خود با تسنیم به زبان آورده را عیناً در توضیحات اخیر خود نیز منعکس میکرد اما متأسفانه خلاف این امر را شاهد هستیم و صرفاً بخشی از مکالمه مذکور اشاره شده است! بر همین اساس و بهمنظور روشن شدن ابعاد مسئله، عین گفتههای معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش را در ادامه میآوریم و در صورت لزوم صوت این گفتوگو نیز منتشر خواهد شد:
"چقدر تماس میگیرید! آقای وزیر در این رابطه مصاحبه کرده و در تلویزیون پخش شده و آمار مربوطه را اعلام کردهاند، قرار نیست همه ما از بالا به پایین هر روز در وزارتخانه مصاحبه کنیم و شما منتشر کنید؛ واقعا ما اگر ضرورت باشد مصاحبه میکنیم والاسلام! اصلاً چنین چیزی که میگویید نیست."
حال قضاوت درباره میزان صداقت و درخور شان بودن ارائه چنین پاسخی از سوی جناب آقای کاظمی آن هم در کسوت رفیع معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش را به مخاطبان واگذار میکنیم ...
دوم؛ در پی پخش کلیپ مبتذل در مدارس و ایجاد موج نگرانی در والدین دانشآموزان، تسنیم بنابر وظیفه ذاتی خود، پیگیر دریافت پاسخی از سوی مسئولان مربوطه در وزارت آموزش و پرورش بود و خبرنگار تسنیم بر همین اساس، تماسهای مکرری با دفتر معاون پرورشی داشت اما تلاشهای دو هفتهای خبرنگار این رسانه برای تعیین وقت مصاحبه حضوری با معاون پرورشی آن هم قبل از انتشار گزارش مذکور بدون پاسخ ماند و هر بار به بهانهای تعیین وقت مصاحبه به زمان دیگری موکول شد؟! و در نهایت پاسخ جناب آقای معاون، همان عبارات درشت و پرخاشگونهای بود که در سطور بالا به آن اشاره شد!
ظاهراً معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش ترجیح داد در ماجرای پخش کلیپ مبتذل در مدارس به جای پاسخ صریح و روشن به سؤالات رسانهها و دغهدغههای اولیای دانشآموزان، این رویه ناصواب را در پیش بگیرد.
سوم؛ مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت آموزشوپرورش در ماجرای اخیر به جای مدیریت این مسئله، چرا اینگونه منفعل اقدام کرد؟ چرا هیچ خبری از برگزاری نشست خبری یا انتشار یک اطلاعیه رسمی برای توضیح درباره جوانب مختلف این موضوع نبود؟
چهارم؛ معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزشوپرورش تاکید داشته که در بخش خبری 21 سیما حضور یافته و ماجرا را تشریح نموده است؛ جالب اینکه صحبتهای او را در این بخش خبری با عنوان " ممکن است کلیپها ساختگی باشد/ بررسی ماجرا توسط حراست " منعکس کرد، اتفاقاً در یک مصاحبه دیگر با عنوان " تلاش دشمن برای القای فضای ضدارزشها در مدارس/ هزاران کار زیبای مدارس را هم ببینید " به انعکاس نظرات و دفاعیات معاون پرورشی و فرهنگی پرداختیم، اما اینکه چرا معاونت پرورشی و فرهنگی در توضیحات ارسالی اخیر خود، هیچ اشارهای به این موضوع ننموده است، جای سؤال دارد.
به نظر میرسد، آموزشوپرورش باید در شیوههای اطلاعرسانی خود تجدید نظر کند، تعامل خبری فقط با برخی رسانهها و انتشار جوابیه، تنها شیوه تعامل و ارتباط با رسانهها نیست، آیا آموزشوپرورش منتظر است تا رسانه گزارشی را منعکس کند و پس از آن با انتشار جوابیه بخواهد نسبت به آن واکنش نشان دهد آن هم توضیحاتی که هیچ مطالب مفید و جدیدی را برای مخاطب ندارد! آیا بهتر نیست در موارد بروز چنین اتفاقاتی، در همان ابتدای بروز مسئله و پیش از دردسرساز شدن آن برای آموزشوپرورش، مسئولان این وزارتخانه با تعامل سازنده با رسانهها و از طریق پاسخگویی صریح، سریع و همهجانبه، جلوی ایجاد پیامدهای ناگوار و حواشی مخرب بعدی را بگیرند؟!
پایان/