برآورد لرزه زایی و بررسی نئو تکتونیکی و لرزه زمین ساختی شهر بجنورد

جغرافیا
دانلود پایان نامه رشته جغرافیا برآورد لرزه زایی و بررسی نئو تکتونیکی و لرزه زمین ساختی شهر بجنورد *قابل استفاده برای رشته های مدیریت شهری،عمران و زمین شناسی چکیده: در این پایان نامه،به قابلیت های مورفوتکتونیکی و مخاطره شناسی شهر بجنورد پرداخته است . ضمن تشریح تکامل تکتونکی ایران ، تحولات ساختاری و ساختمانی کپه داغ و ویژگیهای هندسی چین ها در پیرامون حوضه و سر انجام به حوضه مورد مطالعه توجه شده است ، گسلها و انواع آن در حوضه مورد بررسی؛و با توجه به تأثیر تکتونیک در شکل زایی حوضه و شهر ، نتایجی بدست آمده است زلزله های احتمالی در دوره بازگشتها و ضرایب آن محاسبه ، پتانسیل لرزه زایی برخی گسلهای فعال پیرامون حوضه تعیین گردید . بخش شمالی بجنورد جزء پهنه ساختاری كپه‌داغ (اشتوكلین1968) می‌باشد. از سرگذشت زمین‌شناسی پیش از لیاس پهنه كپه‌داغ در محدودة شمال بجنورد گزارشی در دست نیست. شاید توالی رسوبی رخنمون یافته در ناحیة آق‌دربند،پی‌سنگ سازند‌های كپه‌داغ باشد. سیر تحولات زمین‌شناسی در بخش جنوبی بجنورد از اوایل كامبرین قابل پیگیری است. بدینسان كه بخش مذكور دنباله فلات ایران مركزی بوده و دریای كم ژرفا برآن چیرگی داشته است و نهشته‌های بجا مانده كه بیشتر شامل شیل‌های رسی تا ماسه‌ای، دلومیت، آهك‌های صدف‌دار ویا ماسه‌سنگ می‌باشند بیانگر کم ‌ژرفایی و شرایط آب و هوایی نسبتاً گرم این حوزه رسوبی است. رسوبهای یاد شده در پالئوزوئیك زیرین به جای گذارده شده و هم‌ارز سازندهای باروت، میلا و رسوبهای اوردویسن می‌باشد. دریای یاد شده برای روزگاری دراز از این پهنه رخت بر می‌بندد و این پسروی را باتوجه به سنگهای آتش‌فشانی نوع‌ آندزیت تا بازالت به قدمت اردویسین میانی، شاید بتوان به پیامد مرحله خشكیزایی هم ارز كوهزایی كالدونین نسبت داده بدینسان نیمه جنوبی در سیلورین بالایی تا دونین زیرین از آب بیرون آمده ولی متحمل چین‌خوردگی نمی‌گردد زیرا نهشته‌های ماسه‌سنگی سازند پادها و به‌دنبال آن آهكها و شیل‌های معادل سازند خوش‌ییلاق و یا بهرام بطور هم‌شیب نهشته‌های اوردوسین را می‌پوشانند. در اوایل ژوراسیك دریای واحد، هر دو منطقه شمال و جنوب بجنورد را در بر می‌گیرد و رسوبات این دریا در منطقه جنوبی به‌صورت ناپیوسته و با پایه كنگلومرایی بر روی نهشته‌های كهن‌تر به سن دونین بالایی می‌نشینند. ولی از چگونگی وابستگی نهشته‌های ژوراسیك یا رسوبهای قدیمی در نیمه شمالی منطقه گزارشی ارائه نشده‌است. پی‌سنگ منطقه كپه‌داغ را صفحه توران تشكیل می‌دهد و پهنه بینالود مانند پهنه ایران مركزی دارای پی‌سنگ اپی‌بایكالین می‌باشد. کلمات کلیدی: نئوتکتونیکی برآورد لرزه زایی لرزه زمین ساختی فهرست مطالب 6 - قابلیتهای تکتونیکی ومخاطره شناسی شهربجنورد 5 1 تکامل تکتونیکی 5 1-1 تکامل تکتونیکی در منطقه بجنورد 5 شکل 1 گسترش دریا در شمال شرقی ایران وکشور های همسایه، طی کربونیفر میانی و فوقانی (درویش‌زاده،1370ص61) 7 2 گسله ها ویژگیهای آن درحوضه بجنورد 8 2-1 انواع گسله ها 8 تقسیم بندی گسله های شیب لغز 8 2-گسله معکوس 8 2-2 گسلش (گسل خوردگی): 9 2-3 گسله های فشارشی 9 شکل 2 نمایی از گسل راندگی کاکلی در کنار تاقدیس کاکلی در شمال روستای بیک (نگاه به سمت شمال) 10 گسل كوه سالوك: (نابیا) 10 شکل 3 گسل نابیا (نگاه از گردنه اسدلی شرق به غرب ) 11 گسل راندگی سرچشمه: 11 شكل4 گسل راندگی و تاقدیس سرچشمه در شمال روستای سرچشمه (نگاه به سمت شمال) 11 گسل راندگی سیساب: 12 شکل 5 نمایی از راندگی سیساب در شرق روستای سیساب (نگاه به سمت شرق) 12 مجموعه راندگی شمال توپكانلو: 12 شکل 6 نمایی از مجموعه راندگی توپکانلو در شرق روستای توپکانلو( نگاه به سمت شمال غرب) 13 گسل شمال سارمران: 13 شکل 7 نمایی از راندگی شمال سارمران در جنوب بجنورد (نگاه به سمت جنوب شرق) 14 گسل چهار خروار: 14 شکل 8 نمایی از گسل راندگی چهار خروار 14 گسل شمال بجنورد: 14 شکل 9 نمایی از گسل شمال بجنورد (نگاه از جنوب) 15 شکل 10 تاثیر گسل جنوب بجنورد بر رسوبات جوان (گردنه اسدلی) 15 گسل قره باغ: 16 2-4 گسلهای راستالغز: 16 گسل اصلی كپه داغ: 16 زون گسلی قوچان - باخاردین (قوچان - رباط): 16 گسله باغان – گرماب: 17 گسل شورك: 18 گسل توپكانلو: 18 گسل باباامان: 18 شکل 11 خطواره های لغزشی بر روی آینه گسلی حاكی از حركت راستالغز با مؤلفۀ چپ براست. 19 گسل قزلقان: 20 گسل ناوه : 20 گسل یكه شاخ: 20 گسل شرق بجنورد: 21 گسل قلعه استاد: 21 شکل 6 – 12 گسل شرق بجنورد- نگاه از جنوب و تاثیر آن بر سازند تیرگان 22 گسله دنقوز داغ: 22 2-5 مکانیسم گسلش و تحلیل تنش: 22 شکل 13 نمایی شماتیک از پیشروی گسل (تویس و مورس 1992) 23 شکل 14 رز دیاگرام از گسلهای راندگی منطقه، جهت اعمال تنش غالب با فلش مشخص شده است. 23 شکل 15 گسلهای شیب لغز حاصل حرکت راستبر یک گسل راستالغز (توایس و مور1992) 24 شکل 6 – 16 رز دیاگرام از گسلهای راستالغز منطقه، جهت اعمال تنش غالب با فلش مشخص شده 26 3 نتایج بررسیهای نئوتکتونیکی: 26 3-1 مفهوم علم نئوتکتونیک: 27 3-2 علائم و شاخص های زمین شناسی: 27 3-3 شواهد زئومورفولوژی زمین ریخت شناسی 27 شکل (18) عوارض ریخت زمین ساختی گسله های راستالغز 29 برکه فرونشستی 29 پشته های فشارشی 30 3-4 تقسیم بندی گسله‌ها از دیدگاه فعالیت 30 3-5 نشانگرهای باستان شناسی: 30 3-6 نشانگرهای تاریخی: 31 3-7 نشانگرهای زلزله شناسی: 31 3-8 نشانگرهای ژئودزی: 31 3-9 علائم و شواهد فعالیت های نئوتکتونیکی در منطقه بجنورد 31 شکل (19) ناپیوستگی زاویه دار در بین رسوبات پلیوکواترنر و میوسن در جنوب بجنورد (نگاه به سمت شرق) 32 شکل 20 نمایی از توده نفوذی در حواالی روستای حصار حسینی (نگاه به سمت جنوب) 33 شکل(22) بریدگی در رسوبات كواترنری توسط پهنه گسلی باباامان (نگاه به سمت شمال غرب) 35 شکل24 نمایی از گسل باباامان که در مسیر خود رسوبات کواترنر و جاده آسفالته را بریده است ( نگاه به سمت غرب) 35 شکل 25 بریدگی رسوبات کواترنری توسط گسل معکوس جنوب بجنورد (نگاه به سمت شرق) 36 شواهد زمین ریخت شناسی: 36 شکل27 تصویر ماهوارهای از جابه جایی آبراهه ها توسط گسل سیساب1 37 شکل 28 ایجاد پشته های مسدود کننده در مسیر آبراهه ها در داخل زون گسلی قوچان ـ باخاردین . 38 شکل 29 ارتباط بین فعالیت لرزه زمین ساختی و زمین لغزشی 39 شکل 30 حرکتهای جوان گسل توپکانلو سبب زمین لغزش در رسوبات پسته لیق شده (نگاه به سمت غرب) 40 شکل 31 زمین لغزش در راستای گسل قارلق در محل روستای شیخ (نگاه به سمت جنوب) 40 3-10 راستای عمومی تنش : 41 3-11 تحلیل سطوح لغزش و سازوکار فعال: 42 شکل32 ارتباط بین جهت گیری تنش های اصلی و شکل گیری انواع گسله ها 42 3-12 سازو کار ژرفی زمین لرزه ها: 42 3-13جهت گیری چین خوردگی ها: 43 3-14 نتیجه‌گیری 43 4 بررسی های لرزه زمین ساختی 44 4-1 لرزه‌خیزی ایران: 44 شکل34 مدل و دینامیک صفحه ایران و صفحات مجاور 45 4-2 لرزه خیزی کپه داغ 46 شکل 35 ایالتهای لرزه زمین ساختی ایران (میرزایی و همکاران،1988) 47 شکل 36 نقشه پهنه بندی خطر نسبی زمین ارزه (پژوهشگاه بین الملی زلزله ومهندسی زلزله) 48 4-3 ایالت‌های لرزه زمین ساختی ایران: 48 4-3-1 تقسیم بندی بربریان (1976): 48 شکل 37 واحدهای اساسی لرزه زمین ساخت ایران (بربریان، 1976) 49 4-3-2 تقسیم‌بندی نوروزی (1976): (شکل 40) 49 شکل 38 ایالتهای لرزه زمین ساخت ایران (نوروزی، 1976) 49 4-3-4 پوركرمانی و اسدی (1374) 49 شکل 39 : ایالتهای لرزه زمین ساخت ایران الف (نوگل سادات، 1993) ب (پورکرمانی واسدی،1374) 50 4-4 تاریخچه لرزه نگاری در پیرامون حوضه بجنورد 50 4-4-1 زمین لرزه ‌های تاریخی (پیش از سده بیستم) گستره مورد مطالعه: 50 4-4-2 زمین لرزه‌های قرن بیستم 51 4-5 تقسیم‌بندی لرزه‌خیزی پیرامون حوضه مورد مطالعه بجنورد: 53 4 بررسی گسلهای فعال در گستره پژوهش: 54 4-7ویژگی های آماری داده های لرزه ای 55 4 -8 توزیع مراکز سطحی زلزله در کپه داغ: 55 4-9 توزیع مراكز سطحی زلزله در منطقه بجنورد: 57 4-10 ارتباط زمین لرزه ها با گسل های منطقه: 58 4-11 روابط آماری داده های لرزه ای: 59 4-11-1 رابطه فراوانی- سال: 59 4-11-2 فراوانی – بزرگا: 63 4-11-3 فراوانی - عمق کانونی: 63 4-11-4 رابطه بزرگای Ms وmb 64 4-11-5 تعیین حد آستانه: 66 4-11-6 برآورد پارامترهای لرزه خیزی براساس رابطه گوتنبرگ – ریشتر 66 4-11-7 برآورد دوره بازگشت زلزله (Return period) 67 4-11-8 برآورد بیشینه توان لرزه زایی گسله ها: 68 4-11-9 برآورد جابه جاشدگی در راستای گسله ها: 69 4-11-10 برآورد شدت در کانون زمین لرزه ها 70 برای تعیین مقدار شدت نسبی (I0) در کانون زمین لرزه (در مقیاس مرکالی) می توان از دستور هایتجربی ذیل استفاده نمود: 70 منابع: 74