آموزش و پرورش کارآمد و ویژگی های آن

روانشناسی و علوم تربیتی
آموزش و پرورش کارآمد و ویژگی های آن چکیده: امروه آموزش و پرورش به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه ی جوامع محسوب می شود و کشورهای جهان می کوشند تا درانتخاب نظام آموزشی کارآمد یا کارآمدتر نمودن نظام آموزشی خود کمترین فرصتی را از دست ندهند. اما به راستی کارآمدی یعنی چه؟ منظور از آموزش و پرورش کارآمد چیست؟ چه ملاکهایی برای سنجش کارآمدی وجود دارد؟ ارتباط کارآمدی، اثربخشی و بهره وری چگونه است؟ کارآیی در نظام آموزشی یعنی چه؟ اتلاف در آموزش و پرورش یعنی چه؟ عوامل مؤثر بر کارآیی نظام های آموزشی کدامند؟در این مقاله با بررسی سؤال های فوق، ویژگی های آموزش و پرورش کارآمد با توجه به نتایج تحقیقات و نظر صاحب نظران ارائه می شود. قابل ذکر است در این نوشتار مفهوم کارآمدی معادل کارآیی ( Efficeiency ) در نظر گرفته شده است، هر چند برخی صاحب نظران بین این دو واژه تفاوت قائل شده اند. کلمات کلیدی: کارآیی ( Efficeiency ) آموزش و پرورش کارآمد کارآیی نظام های آموزشی مقدمه امروزه نقش آموزش و پرورش در فرآیند توسعه ی اقتصادی، احتماعی و فرهنگی جوامع بارزتر گشته به طوری که تو سعه ی هر جامعه ای را مستلزم توسعه در نظام آموزشی آن می دانند. اما محدودیت منابع انسانی و مالی که معمولاً جوامع با آن رورو هستند، این موضوع را با مشکل مواجه نموده است. همچنین در جوامع کنونی که تغییرات سریع و غیرقابل پیش بینی علم و دانش نقش مهمی در کلیه ی شؤون زندگی فردی و جمعی کشورها دارد، گرایش فراگیر و جهانی به آموزش و پرورش از یک طرف وکمبود منابع مالی، مادی و انسانی از طرف دیگر چالش هایی را در این زمینه ایجاد نموده است.لذا مسؤولان و برنامه ریزان آموزشی به کارآمدی ( کارآیی ) نظام آموزشی توجه ویژه ای را معطوف می نماید. در واقع با مشخص شدن کارآمدی ( کارآیی ) نظام آموزشی در می یابند که از منابعی که جامعه در اختیار نظام آموزشی قرار داده به چه میزان ( تا چه حد ) به نحو مطلوب استفاده شده است. در هر حال آموزش و پرورش به دنبال رسیدن به اهداف تعیین شده و اجرای مطلوبی برنامه های مصوب خود می باشد. اما به رغم انتظار مسؤولان برنامه ریزان، دانش آموزان و خانواده ها هموارهعواملی موجب می شود که اهداف و برنامه های تعیین شده، تحقق نیابند. به عنوان مثال: تعدادی از دانش آموزان در مدت تعیین شده نمی توانند دوره های تحصیلی خود را با موفقیت طی نمایند. این عدم موفقیت به صورت مردودی ( تکرار پایه ) Repetition و یا ترک تحصیل زودرس Dropping-out خود را نشان می دهد که هر دو شاهدی ر دور شدن از اهداف آموزش و پرورش است و یا همه ی فارغ التحصیلان نمی توانند به نیازهای فردی، جامعه و بازار کار پاسخ دهند که این مورد نیز شاهدی دیگر بر دور شدن از اهداف آموزش و پرورش می باشد.این مقاله سعی می نمایدبه معرفی کارآمدی ( کارایی ) و ویژگی های آموزش و پرورش کارآمد ( کارا ) بپردازد. فهرست مطالب آموزش و پرورش کارآمد و ویژگی های آن 2 چکیده 2 بیان مسأله: 4 اهمیت و ضرورت بررسی 9 اهداف بررسی: 10 محور اول: تعاریف کارآمدی و اثربخشی 10 محور دوم: کارآیی، اثربخشی و رابطه ی آنها با بهره وری 12 محور سوم: ملاک های کارآیی و اثربخشی 14 محور چهارم: کارآیی در نظام آموزشی 17 انواع کارآیی در آموزش و پرورش 19 محاسبه کارآیی درونی: 21 محور پنجم: اتلاف ( افت یا شکست تحصیلی ): 27 هزینه ی سنگین اتلاف ( شکست یا افت تحصیلی ) در آموزش و پرورش: 30 محور ششم: برخی از عوامل مؤثر بر کارآیی نظام های آموزشی: 35 محور هفتم: ویژگی های آموزش و پرورش کارآمد ( کارا ): 36 منـابع 38