تشریح اختلال بدشکلی بدن و رابطه تصویر بدنی با آن

آدمی در طول زندگی، تصویری از بدن خود را درونی می‌کند و تصور و دیدگاه خاصی نسبت به ظاهر بیرونی خود دارد. این تصویر در روان‌شناسی «تصویر بدنی» نامیده می‌شود عامل مهمی است که در بسیاری از تعاملات روزمره و حتی سلامت روان ما نقش دارد. تصویر بدنی، تصویر ذهنی است که فرد از اندازه، شکل و فرم بدن و به طور کلی ظاهر فیزیکی خود دارد به عبارت دیگر احساسات منفی و مثبتی است که فرد درباره ویژگی‌ها و ساختار‌ها اجزای بدن خود دارد (گرومل و همکاران، ۲۰۰۰).تصویر بدنی بدان چه فرد واقعا شبیه آن است، یعنی به شکل ظاهری فرد مربوط نمی‌شود، بلکه به ارتباط ویژه فرد با بدنش مربوط است، بخصوص به باور‌ها، ادراکات، افکار، احساسات، و فعالیتهای فرد که با ظاهر فیزیکی او ارتباط دارد.تامپسون اشاره می‌کند سازه ظاهر فیزیکی دربرگیرنده سه مولفه است: مولف ادراکی که به ادراک دقیق اندازه بر می‌گردد، مولفه ذهنی که به جنبه‌های نظیر رضایتمندی، توجه و نگرانی، ارزیابی‌ شناختی و اضطراب مربوط می‌شود. مولفه رفتاری که به اجتناب از موقعیت‌ها بر می‌گردد، موقعیت‌های که سبب می‌شود فرد ظاهر فیزکی خود را به عنوان عاملی که مایه شرمندگی است، تجربه کند (ربیعی و همکاران، ۱۳۸۸). بنابراین تصویر بدن سازه‌ای چند بعدی است که نمایانگر فکر، احساس و رفتار فرد با توجه به ویژگیهای جسمی می‌باشد (موت ، کش، ۱۹۹۷).و عوامل مختلف زیستی، محیطی و روان‌شناختی در شکل گیری تصویر بدنی نقش دارند (باقری‌نژاد و همکاران، ۲۰۱۰).

تصویر تن و نگرش نسبت به ظاهر تحت تأثیر ظاهر جسمانی و عوامل روان‌شناختی (ادراکی، رشدی )و فرهنگی- اجتماعی قرار می‌گیرد (سارور و همکاران، ۱۹۹۸) و آن را با توجه به تجربیات بیرونی و درونی از جمله واکنش والدین، بزرگتر‌ها، همسالان و به خصوص جنس مخالف کسب و تعدیل می‌کند. تصویر ذهنی در برگیرنده عقاید، احساسات آگاهانه و غیرآگاهانه در مورد بدن است (عمیدی و همکاران، ۲۰۰۶). نگرشی است که افراد نسبت به اندام خود دارند و متناسب با آن نگرش به آن واکنش می‌دهند زیرا براساس این تصور که بخشی از خودانگاره ما را تشکیل می‌دهد محبوبیت و میزان اهمیت خود را برای دیگران تخمین می‌زنیم. برای رسیدن به یک زندگی سالم و رضایت بخش و ایجاد سازگاری با خود و دیگران، داشتن یک تصویر ذهنی واقع بینانه و شایسته ضروری است و چنانچه فرد از لحاظ فیزیکی احساس خوبی نسبت به خودش داشته باشد شانس بیشتری دارد که تصویر بدنی مثبتی نیز داشته باشد اما گاهی استرس و اضطراب، دیدگاه‌های خود انتقادی یا پایین بودن میزان ارزشمندی فرد بر اینکه چه حسی نسبت به بدن خویش داشته باشد تاثیر می‌گذارد (استوارت۲۰۰۶ به نقل از حسینی و همکاران، ۱۳۸۹).جنس مخالف نقش بسیار مهمی در شکل گیری و تحول تصویر بدنی فرد دارد. در این میان جوانان و نوجوانان که به تازگی گرایشی به برقراری ارتباط با جنس مخالف پیدا کرده‌اند بیش از هر گروه دیگری در معرض این خطر هستند که در حین روابط دوستی خود عزت نفس و تصویر بدنی شان دستخوش تغییر و تحول شود.

پژوهشی که توسط وادا و مارکه در سال ۲۰۰۶ انجام شد نشان داده است که زنان نسبت به تحسین و تمجید حساس بوده و پاسخ مثبتی به آن نشان می‌دهند. ناولی و ایکاردلی در پژوهشی بر روی مردان جوان دریافتند که اظهارنظرهای مربوط به ظاهر حتی برای مردان جوان نیز بسیار مهم است و با نارضایتی از بدن و میزان اعتماد به نفس آنان در ارتباط است. پسرانی که اظهارنظرهای منفی نسبت به ظاهر خود دریافت کرده بودند عزت نفس و رضایت کمتری از بدن خود داشتند. با توجه به پژوهشی که توسط فارز و همکاران (۲۰۰۴) انجام گرفت مشخص شد که دختران در مقایسه با پسران نگرانی بیشتری در مورد تصویربدنی دارند.
محققان دریافته‌اند که بین تصویر بدنی منفی با نارضایتی عمومی از بدن و احساس جذاب نبودن، ترس از ارزیابی منفی، مشکلات بین فردی، عملکرد ضعیف جنسی، مشغولیت ذهنی نسبت به ظاهر، و اعتماد به نفس پایین همبستگی وجود دارد (بنت کورتن، ۱۹۸۲ ؛ هار‌تر و همکاران، ۱۹۹۲ ؛ ریکاردسون و همکاران، ۲۰۰۰؛ بوید ، ۲۰۰۲؛ لوین و پیران ، ۲۰۰۴؛ اسملک ، ۲۰۰۴؛ یداللهی باستانی، ۱۳۹۱).

فهرست مطالب
2 1 توصیف و ماهیت اختلال بدشکلی بدن
2 1 1 تاریخچه
2 1 2 تعریف و ملاکهای تشخیصی اختلال بدشکلی بدن
2 1 3 شیوع اختلال بدشکلی بدن
2 1 4 اختلالات همایند با اختلال بدشکلی بدن
2 1 5 رابطه اختلال اضطراب اجتماعی، افسردگی اساسی، وسواس فکری عملی
و اختلالات خوردن با اختلال بدشکلی بدن
2 1 6 تشخیص افتراقی اختلال بدشکلی بدن
2 1 7 اشکال بالینی اختلال بدشکلی بدن
2 1 8 تظاهرات بالینی اختلال بدشکلی بدن
2 1 9 دامنه‌ای از پیامدهای اختلال بدشکلی بدن
2 1 10 جنسیت و اختلال بدشکلی بدن
2 1 11 اختلال بدشکلی بدن در سنین مختلف
2 1 12 رابطه تصویر بدنی با اختلال بدشکلی بدن
2 1 13 ارتباط جراحی ترمیمی با اختلال بدشکلی بدن
2 2 سبب شناسی
2 2 1 راه اندازها
2 2 2 عوامل خطرزای زیستی ژنتیکی
2 2 3 عوامل خطرزای روانشناختی
2 2 4 عوامل خطرزای فرهنگی اجتماعی
2 3 پیشینه پژوهش
منابع