الگوها و نظریه های سرمایه اجتماعی و عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی آن

سرمایۀ اجتماعی به مشخصه های سازمان اجتماعهی مانند اعتماد، هنجارها و شبکه ها اشاره دارد که هماهنگی و همکاری برای کسب سود متقابل را تسهیل می-کند(Putnam,1995:67). سرمایه اجتماعی هماهنگی و همکاری برای کسب سود متقابل را تسهیل می کند. سرمایه اجتماعی سود سرمایه گذاری در زمینه سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی را افزایش می دهد. در جامعه-ای که از نعمت سرمایه اجتماعی چشمگیری برخوردار است،همکاری آسان تر است.

مهم ترین عوامل ایجاد سرمایه ی اجتماعی را می توان آگاهی، اعتماد و مشارکت دانست. «آگاهی» پیش شرط اولیه جهت تحقق اعتماد و مشارکت، اولین گام در ایجاد سرمایه ی اجتماعی است. زمانی که افراد از ماهیت مسائل اجتماعی یا از برنامه-ریزی هایی که جوابگوی مشکلات اجتماعی است بی خبرند، حس اعتماد اجتماعی و فرصت های مشارکت اجتماعی در جامعه پایین خواهد بود. اعتماد اساس سرمایه ی اجتماعی است و شکل گیری سرمایه ی اجتماعی بدون تحقق آن غیرممکن است.

عدم اعتماد می تواند ناشی از سابقه ی ضعیف اقدامات جامعه، دولت مردان یا طرف های معامله و فقدان اعتقاد به توانایی یا انگیزه افراد اجتماع در این زمینه باشد. مشارکت اجتماعی خود محصول دو عامل قبلی است و با سرمایه ی اجتماعی منجر می شود و سرمایه ی اجتماعی بیشتر به مشارکت بیشتر می انجامد. رضایی معتقد است که از ترکیب اثرات؛ عمل متقابل، شبکه-های ارتباطی، اعتماد و هنجارهای اجتماعی جامعه ای با روابط و مناسبات خاص (بر پایه ی اعتماد و مشارکت) ساخته می شود و هر چه عوامل چهارگانه فوق قوی تر باشد، آن جامعه سرمایه ی اجتماعی قوی تری خواهد داشت و در نتیجه بازدهی و کارآمدی در آن جامعه افزایش یافته و رونق و رفاه بیشتری متوجه شهروندان می شود.

فهرست مطالب
مرور مفاهیم مرتبط با سرمایه اجتماعی
2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی
2-13- تعریف سرمایه اجتماعی
2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی
2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی
2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی
2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی
2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی
2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی
2-15-2- دیدگاه شبکه ها
2-15-3- دیدگاه نهادی
2-15-4- دیدگاه هم افزایی
2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی
2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی
2-16-2- ثبات
2-16-3- ایدئولوژی
2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر
2-17- سنجش سرمایه اجتماعی
2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی
2-17-2- سطوح تحلیل
2-17-2-1- سطح خرد
2-17-2-2- سطح میانی
2-17-2-3- سطح کلان
2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی
2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی
2-20- جمع بندی و نتیجه گیری

منابع
منابع فارسی:
منابع لاتین

فهرست جداول
جدول 5-1- شاخص های سرمایه اجتماعی در سنجش سرمایه اجتماعی در محله هدف 118
جدول 5-2- تحلیل پاسخ های شاخص اعتماد و همبستگی 121
جدول 5-3- تحلیل میزان اعتماد به افراد مختلف جامعه 121
جدول 5-4- تحلیل شاخص همبستگی اجتماعی 122
جدول 5-5- تحلیل تعیین کننده های شاخص اقدامات سیاسی و توانمندسازی 123
جدول6-1- راهبردها و پیشنهادات تقویت سرمایه اجتماعی در سطح کلان 127
جدول 6-2- راهبردها و پیشنهادات تقویت سرمایه اجتماعی در سطح خرد 130

فهرست شکل ها
شکل 2-10- جایگاه سرمایه اجتماعی در توانمندسازی اسکان غیر رسمی 67
شکل 2-11- سطوح تحلیل سرمایه اجتماعی 80