نظریه های سلامت روانی و عوامل تاثیر گذار بر آن با بررسی مفاهیم مشابه آن

روانشناسی و علوم تربیتی
دانلود پایان نامه رشته مدیریت نظریه های سلامت روانی و عوامل تاثیر گذار بر آن با بررسی مفاهیم مشابه آن در مورد تعریف سلامت روانی دو تعریف مورد توجه قرار می‌گیرد: در تعریف اول، سلامت روانی به معنای سلامت فکر می‌باشد و منظور نشان دادن وضع مثبت و سلامت روانی است که خود می‌تواند نسبت به ایجاد سیستم با ارزشی در مورد ایجاد تحرک و پیشرفت و تکامل در حد فردی، ملی و بین‌المللی کمک نماید. زیرا وقتی سلامت روان شناخته شد، نسبت به دستیابی به آن اقدام می‌شود و راه برای تکامل فردی و اجتماعی باز می‌گردد. به این منظور لازم است معیارهای سلامت روانی مشخص گردند تا بتوان با توجه به آنها بیماری روانی را شناخت و در نتیجه برای احراز سلامت روانی فعالیت نمود و از بیماری روانی دور ماند (حسینی، 1385). در تعریف دوم منظور از سلامت روانی عبارت از رشته‌ای تخصصی از سلامت عمومی است که در زمینه کاستن بیماری‌های روانی در یک اجتماع فعالیت می‌نماید و در حوزه انواع مختلف اختلالات روانی و عوامل بیماری زای روانی در یک اجتماع فعالیت می‌نماید و پیرامون انواع مختلف اختلالات روانی، عضوی و اجتماعی که در بروز این بیماری‌ها اثر مشخصی دارند، بحث می‌نماید. یعنی به همان ترتیب که در بهداشت عمومی، مثلاً بیماری‌های عفونی مورد بحث قرار می‌گیرند و عوامل بیماری‌زا و چگونگی ایجاد بیماری و علائم بالینی و راه‌های سرایت مورد توجه قرار می‌گیرند تا روش پیشگیری بیماری مشخص شود، در مورد بیماری‌های روانی نیز سعی می‌شود تا عوامل بیماری‌زا و طرز به وجود آمدن بیماری مشخص گردند تا طرز پیش‌گیری نیز شناخته شود و بتوان نسبت به از بین بردن این بیماری‌ها در اجتماعات انسانی اقدام نمود. با این دید، منظور از سلامت روانی بررسی روشهای پیشگیری است. در این مورد باید توجه داشت که اصول سلامت روانی به سادگی سلامت عمومی نیست. زیرا عواملی که بیماری‌های عمومی را اعم از عفونی و غیرعفونی ایجاد می‌نمایند، شناخته شده‌‌اند. مخصوصاً در مورد بیماری‌های عفونی، فعالیت شبانه‌روزی دانشمندان، روشنایی‌های زیادی ایجاد کرده و درمان یک بیماری عفونی مانند تفوئید، موجب شگفتی می‌شود. اما در مورد بیماری‌های روانی هنوز وضع به این روشنی نیست زیرا در ایجاد بیماری‌های روانی چند عامل باید دست به دست دهند تا بیماری ایجاد گردد و با نتایجی که به دست آمده این امید هست که بتوان به نتایج بیشتر و آینده درخشان‌تری امید داشت (حسینی، 1385). دیدگاه‌های مختلف درباره سلامت روان 2-1-3-1. دیدگاه زیست‌شناختی مکتب زیست‌گرایی در مطالعه‌ی رفتار انسان، بیشترین اهمیت را بر بافت‌ها و اعضای بدن قایل می‌شود. در این دیدگاه سلامت روان را مترادف با نداشتن بیماری می‌داند و بر اهمیت توارث در انتقال آمادگی‌های اولیه برای برخی آسیب‌های روانی تأکید کرده است (سلیگمن،2005). دیدگاه روان‌پزشکی در واقع رویکردی زیست‌گرایی دارد. طبق این دید سلامت روانی عبارت است از نظام متعادلی که خوب کار می‌کند اگر تعادل به هم بخورد، بیماری روانی ظاهر خواهد شد. بنابراین می‌توان رفتار را به پاندولی شبیه کرد که بین دو قطب بیماری نوسان دارد، سلامت روان بین آن دو قطب جای می‌گیرد. ممکن است پاندول از نوسان بیفتد در اینجاست که دشواری‌های سازگاری با واقعیت زندگی ظاهر می‌شود (گنجی، 1386). 2-1-3-2. دیدگاه تحلیل روانی مکتب تحلیل روانی و مکتب زیست‌گرایی شباهت‌هایی دارند. روان‌کاوی مثل زیست‌گرایی، بر مفهوم تعادل بین ساخت‌ها، تشخیص و درمان استوار است. فروید جز‍ء اولین افرادی بود كه به صورت علمی به موضوع سلامت روانی پرداخت. او بر اساس این دیدگاه كه هدف انسان در زندگی كسب لذت و رهایی از درد و رنج است، اكتساب سلامت روانی را فقط در صورتی می‌داند كه با استفاده از فرایند روان‌تحلیل گری شخص نسبت به تعارضات ناخودآگاهش آگاه شده باشد و از رنج روانی ناشی از تعارضات درون روانی كاسته شود (فیست و فیست،1384). همچنین در دیدگاه فروید سلامت روانی دارای دو جنبه است: یکی سازگاری با محیط بیرونی و دیگری سازش با محیط درونی. در نظر فروید تعامل و تعارض پویای سه ساخت «نهاد» ، «خود» و «فراخود» تعیین کننده رفتار است و فردی از نظر روانی سالم است که بین سه سطح شخصیت وی تعادل برقرار باشد(کورسینی ،2005). به نظر برخی از روان‌کاوان، سلامت روانی زمانی تضمین می‌شود که من با واقعیت سازگار شود، همچنین تکانش‌های غریزی به کنترل درآید. فرد باید بین سه عنصر (نهاد، من، من برتر) تعادل برقرار کند. بنابراین، اگر بین نهاد و من برتر تعارض به وجود آید، بیماری روانی ظاهر خواهد شد ( فیروز بخت، 1384). از چشم‌انداز روان تحلیلی، روان‌کاو سلامت روانی را عدم وجود واپس‌رانی مفهوم‌بندی می‌کند. ترس از فوران محتوای ناهشیار به درون هشیاری، باعث می‌شود تا فرد به تمهیدات دفاعی (نشانه‌ها) مختلفی متوسل شود، از قبیل وسواس عملی، فوبی‌ها یا حتی گسلش شدید از واقعیت که مشخصه برخی از روان‌پریشی‌ها است (فیرس، 2007). اضطراب به عنوان یک زنگ خطر و موقعیتی ناراحت‌کننده جلوه می‌کند که هرچه زودتر باید تخفیف پیدا کند، فرد به ناچار به مکانیزم‌های دفاعی مختلف مثل انکار و دلیل‌تراشی روی می‌آورد. این فرایند خود دفاعی منجر به نوعی نابرابری بین حقیقت و تجربه شخصی می‌شود و در نهایت ممکن است اختلال روانی را نتیجه دهد (کلمن، 2003). ... فهرست مطالب مقدمه 14 2-1- موضع گیری در خصوص سلامت روانی14 2-1-1- تاریخچه سلامت روانی 14 2-1-2-تعریف سلامت روانی 17 2-1-3-دیدگاه های مختلف درباره سلامت روان 18 2-1-3-1-دیدگا ه زیست شناختی 18 2-1-3-2 -دیدگاه تحلیل روانی 18 2-1-3-3-دیدگاه رفتار گرایی19 2-1-3-4- دیدگاه انسان گرایی20 2-1-4- عوامل تاثیر گذار بر سلامت روانی 23 2-1-4-1 شخصیت و سلامت روانی23 2-1-4-2 کیفیت زندگی و سلامت روانی 25 2-1-4-3 اهداف و سلامت روانی 25 2-1-4-4 ایمان به خداوند و سلامت روانی 29 2-1-4-5 هیجانات و سلامت روانی 30 2-1-4-6 شادکامی و سلامت روانی 34 2-1-4-7 امید و سلامت روانی 35 منابع