روانشناسی و علوم تربیتی
تعهد سازمانی عبارت است از نگرشهای مثبت یا منفی افراد نسبت به کل سازمانی که در آن مشغول به کارند. در تعهد سازمانی شخص نسبت به سازمان احساس وفاداری قوی دارد. (رنجبریان ،1375) هانت و مورگان تعهد سازمانی را در دو بعد خرد و کلان مورد توجه قرار داده اند.تعهد در بعد خرد عبارت است از تعهد به گروه های کاری،سرپرستان و مدیریت عالی می شود وتعهد در بعد کلان عبارت است از تعهد به سازمان به عنوان یک مجموعه و یک سیستم.بر این اساس ، تعهد در سطح خرد لزوماً معادل سطح در بعد کلان نیست و چه بسا وجود تعهدی قوی در سطح خرد به تعهد پایین در سطح کلان منجر شود.(مشبکی1376:ص176).
یکی از تعاریف تعهد سازمانی که دربر دارنده اجزا تعهد است؛ توسط استرون(1377)ارائه شده است.از دیدگاه این صاحبنظران تعهد سازمانی مشتمل است بر:
1- اعتقاد فرد به پذیرش اهداف و ارزش های سازمانی.
2- تمایل به اعمال تلاش جهت تحقیق اهداف سازمانی و شغلی
3- گرایش شدید او به حفظ عضویت سازمانی.
به دنبال این تعریف می توان گفت تعهد از پیوستن به سازمان و انجام شغل بر حسب اجزای زیر نشأت می گیرد:
1- اطاعت و پیروی یا سازگاری و همنوایی با سازمان از طریق مکانیزم های پاداش وتنبیه.
2- احساس هویت و شناسایی یا تعامل به تعلق خاطر و وابستگی.
3- درونی کردن یا تجانس ارزشهای فرد با اهداف سازمان.(مشبکی،1376)
فهرست مطالب
تعریف نظری و مفهومی تعهد سازمانی تعریف عملیاتی تعهد سازمانی مبانی نظری و پیشینه تحقیق تعهد سازمانی
1-3-2-تعاریف تعهد 7
2-3-2-انواع تعهد 7
3-3-2-تعهد سازمانی و تعاریف آن 8
4-3-2-نظریه های تعهد سازمانی 10
1-4-3-2 مدل آلن و می یر 10
2-4-3-2 مدل ماتیو و زا جاک 13
شكل 9-2 عوامل ضروري ، عوامل همبسته و پيامدهاي تعهد سازماني (ماتيووزاجاك،1990 :174 ) 13
عوامل ضروری ومؤثر برای ایجاد تعهد در پنج دسته تقسیم می شوند که عبارت اند از: 13
3-4-3-2 مدل مودی وهمکاران 14
شکل10-2 عوامل مؤثر و نتایج ناشی از تعهد سازمانی (مودی، پورتر استیرز،1982: 253) 15
4-4-3-2 مطالعه پورتر، استیرز(1974) 15
-2 )عواملي كه موجب تعهد اوليه مي شوند 16
5-3-2- عوامل موثر بر انواع تعهد 17
2-5-3-2 تعهد مستمر 19
3-5-3-2 تعهد هنجاری یا تکلیفی 20
6-3-2 اهمیت تعهد 20
7-3-2 نتایج و پیامدهای تعهد سازمانی 21
جدول (2-2) نتایج و پیامدهای احتمالی سطوح مختلف تعهد سازمانی اثر گذار بر کارمندان 21
(منبع ، حسینی کاشانی، 1385) 23
9-3-2 تعهد سازمانی معلمان 23
پیشینه تحقیقات در مورد تعهد سازمانی 25
منابع 34