روانشناسی و علوم تربیتی
انسان، جامعه و دستاورد حاصل از تعامل این دو مقدمه انسان موجودی اجتماعی است . جامعه شناسان درباره طبیعت انسان معتقدند که ویژگی های بی همتایی دارد که عبارتند از : الف- اجتماعی هستند، از این نظر که زندگی ما به نحو گوناگون و پیچیده ای با دیگران و با جامعه پیوند دارد. ب- فرهنگی هستند ، از این لحاظ آن چه می شویم نتیجه غریزه نبوده بلکه نتیجه عقاید ,ارزش ها ، وقواعدی است که در جامعه به وجود آمده است. در معنایی کلی ، بسیاری از حیوانات موجوداتی اجتماعی هستند . ادعای اینکه نخستین انسان ها اجتماعی بوده اند صرفا شناخت این واقعیت است که زندگی اجتماعی ما همیشه برای مان مهم بوده است و انسان ها هرگز بدون این خصیصه وجود نداشته اند . نخستین انسان ها افرادی منزوی و جدا افتاده نبودند بلکه موجوداتی بودند که با یکدیگر کنش متقابل داشتند و اجتماعی شده بودند وبه یکدیگر وابسته بودند وتمام زندگی خود را با دیگران می گذرانده اند.معنای اجتماعی بودن در ساده ترین معنا یعنی اینکه انسان ها برای بقا خود به دیگران نیازمندند . کودکان برای بقای فیزیکی خودشان به بزرگسالان نیازدارند ، بزرگسالان نیز به دیگران نیاز دارند . بنابراین ، بقای انسان ، امری اجتماعی است :تقریبا همه نیازهای – فیزیکی و عاطفی- انسان از طریق کنش متقابل با دیگران برآورده می شود .فرایند اجتماعی شدن بسیار پیچیده است. اجتماعی شدن نه تنها شامل یادگیری چیزهاست بلکه همچنین متضمن الگوسازی رفتار انسان بر پایه رفتار افرادی است که به آن ها احترام می گذاریم ، اجتماعی شدن نتیجه فرصت های مشهود«برای افرادی مانند ما» ،و تاثیر پذیرفتن از موفقیتها و شکستهای خود.اجتماعی شدن شاید کاملا تعیین نکند که ما چه هستیم ،اما تاََثیرآن را به آسانی نمی توانیم انکار کرد.آن چه ما شده ایم بیشتر می تواند به کنش متقابل ما با دیگران نسبت داده شود و بنابراین، ویژگی های فردی ما در این معنا واقعاَ ویژگی های اجتماعی هستند.جامعه شناسان تاَکید دارند که چگونه اجتماعی شدن بر انتخاب های ما ،توانایی ها ، علایق ، ارزش ها ، عقاید و اندیشه ها و دیدگاه های ما تاَثیر می گذارد. کلمات کلیدی: شاخص سازی الگوهای اجتماعی تعامل انسان و جامعه فهرست مطالب انسان، جامعه و دستاورد حاصل از تعامل این دو 1 مقدمه 3 ویژگی های اساسی انسانی 4 انسان موجودی فرهنگی است 6 انسان و جامعه 7 جامعه وابسته به الگوهای اجتماعی است 9 جایگاه و پایگاه هستی شناسی،معرفت شناسی و روش شناسی در تحقیقات اجتماعی 10 تحقیق و تحقیقات علمی و اجتماعی 15 مراحل تحقیق تاریخی: 18 منابع مورد استفاده محققان تاریخی را در یک تقسیم بندی کلی به دو دسته نیز می توان تقسیم کرد: 19 هدف مطالعات تاریخی: 19 2- تحقیقات آزمایشی: 20 انواع تحقیقات در علوم انسانی و اجتماعی برحسب هدف عبارتند از: 24 1- تحقیقات بنیادی (پایداری) 24 2- تحقیقات کاربردی 24 3- تحقیق و توسعه 25 مراحل اصلی چرخه تحقیق و توسعه برای تدوین یک برنامه درسی عبارتند از: 25 تحقیقات کاربردی 26 تحقیقات عملی 27 تحقیق تاریخی 27 تحقیقات توصیفی 28 تحقیق تجربی 28 تحقیقات همبستگی 29 مشاهده 31 انواع مشاهده 33 1) مشاهده ساده یا کنترل نشده: 33 2) مشاهده سیستماتیک و کنترل شده: 33 4) مشاهده فعال: 34 5) مشاهده میدانی: 34 6) مشاهده کانونی: 34 8) مشاهده با ساخت: 35 9) مشاهده ناپیوسته: 35 10) مشاهده مستقیم: 36 11) مشاهده جزئی: 36 12) مشاهده کلی یاآزاد: 36 13) مشاهده همراه با مشارکت: 37 14) مشاهده کنترل شده: 37 مزایای روش مشاهده 37 مصاحبه 38 انواع مصاحبه: 41 روایی و پایایی در تحقیقات اجتماعی: 47 شاخص سازی 48 شاخص چیست؟ 49 مراحل شاخص سازی 50 انواع پرسش: 51 مراحل فرضیه سازی 57 شاخص های نمونه گیری از جامعه آماری: 59 انواع نمونه گیری 60 نمونه گیری غیراحتمالی (غیرتصادفی): 60 نمونه گیری سیستماتیک 60 تحلیل محتوی: 62 انواع تحلیل محتوا: 66