تاثیر همکاری های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اسرائیل و آذربایجان بر امنیت ملی ایران

در این تحقیق با تاسی از نظریة نئورئالیسم و نیز تقسیم بندی بوزان به بررسی ابعاد امنیت ملی ایران و خطرات روابط دو کشور اسرائیل و آذربایجان بر امنیت سیاسی، اقتصادی، نظامی پرداخته شد.امنیت سیاسی به معنای این است که حاکمیت یک کشور بتواند بدون وجود دغدغه‌های خاص در زمینة اصل بقا و خودیاری کارکردهای سیاسی و امنیتی خودرا محقق سازد. میزان ثبات نظام، چگونگی تعامل با مخالفان داخلی و خارجی همه نشأت گرفته از میزان امنیت سیاسی یک کشور است.امنیت اقتصادی به معنای میزان حفظ رفاه و ارتقای شیوة زندگی مردم یک جامعه از طریق کالا و خدمات، هم از مجرای عملکرد داخلی و هم حضور در بازارهای بین‌المللی گفته می‌شود

بعد دیگر امنیت، امنیت نظامی می‌باشد؛ ضرورت امنیت نظامی ازآن‌جا ناشی می‌شود که براساس تحلیل‌‌های رئالیستی نظام‌بین‌الملل آنارشیک می‌باشد. تهدید نظامی می‌تواند همة اجزاء نظام را تحت‌تاثیر قراردهد، همچنین ممکن است منجر به ایجاد اختلال و یا نابودی نهادها شده و تفکرات ایجاد این نهادها را سرکوب، تخریب و یا محو نماید.
توانمندی‌های اقتصادی اسرائیل، تکنولوژی‌های مدرن کشاورزی، صنعت، ساختمان، توریسم، باعث افزایش صادرات این کشور به جمهوری‌آذربایجان از دهة هفتاد به بعد گردیده است. در بخش‌های صنایع، ساخت‌وساز که اسرائیل در آن زمینه‌ها دارای مزیت نسبی است، سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام داده‌ است. قرارداد دومین اپراتور تلفن همراه اسرائیل با آذربایجان به دلیل توانمندی‌های مخابراتی این کشور، انعقاد قراردادهای نفتی دوکشور با هم از جمله قرارداد آذربایجان با شرکت سونول از دیگر موارد مهم در ارتباط اقتصادی دو کشور است.

با این سطح روابط، اسرائیل به عنوان دشمن استراتژیک ایران دارای حرکت خزنده در آذربایجان می‌باشد. برهمین اساس هرگونه اقدام اقتصادی اسرائیل در آذربایجان به معنی بستن منفذ حضور ایران در این کشور می‌باشد. چراکه ایران در زمینة صنعت نفت ( به علت تک محصولی بودن) یا امور کشاورزی در موقعیت برتری نسبت به آذربایجان قرار دارد، هم‌چنین قراراداد اپراتور تلفن همراه که از این طریق امکان شنود مکالمات امنیتی مناطق شمالی وجود دارد، باعث تضعیف امنیت ملی ایرن می‌شود.

از بعد سیاسی می‌توان اشاره کرد که روابط دو کشور باعث تحدید نفوذ ایران در جمهوری‌آذربایجان از طریق واگرا نشان دادن هنجارهای آن‌ها باهم شده است؛ سیاست دست‌های کوتاه آمریکا در همین راستا می‌باشد، تقویت عوامل واگرا در روابط ایران و آذربایجان از طریق تقویت روابط کشورهای مخالف ایران با آذربایجان، ارتقای همکاری‌های سیاسی دو کشور در زمینة حرکت‌های تروریستی و بنیادگرایی اسلامی، از دیگر تهدیدات این رابطه می‌باشد. نکته‌ای که باید اشاره کرد اسرائیل ایران را به عنوان کشوری بنیاد‌گرا و تروریسم‌پرور می‌داند. با کمک‌‌های اسرائیل خط لولة انرژی باکو- جیهان- تفلیس تقویت شد که این به مقولة گرفتن فرصتی از ایران می‌باشد.

از بعد نظامی تأثیر این همکاری‌ها به تقویت حضور نیروهای ناتو در منطقة قفقاز و ائتلاف و اتحاد کشورهای غربی و اسرائیل با آذربایجان و کاهش نفوذ ایران در این کشور شده است، اسرائیل با با ایجاد پایگاه‌های شنود در آذربایجان به تقویت توان اطلاعاتی و امنیتی خود در زمینة ایران و تضعیف توان اطلاعاتی ایران اقدام نمود است. افزایش حضور کارشناسان نظامی اسرائیل در منطقة قفقاز از دیگر تهدیدات می‌باشد، چراکه با توجه به دشمنی استراتژیک با ایران و وجود مشکلات بسیار میان ایران و جمهوری آذربایجان هرگونه تقویت نظامی در صورت وقوع درگیری مایبن طرفین به زیان امنیت نظامی و سیاسی ایران است، خرید زمین‌هایی در نزدیکی مرزهای ایران، ایجاد پایگاه‌های نظامی توسط این کشور در آذربایجان، احداث کارخانه‌های تسلیحاتی از دیگر اقداماتی است که باعث تضعیف چهرة هژمونیک ایران شده است.

فهرست مطالب
تاثیر همکاری های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اسرائیل و آذربایجان بر امنیت ملی ایران
1-5 مقدمه
2-5 ابعاد امنیت ملی ایران
3-5 امنیت ملی

تحرکات مذهبی
ب. برقراری مناسبات نزدیک با ارمنستان به عنوان کشور اشغالگر 20 در صد خاک آذربایجان
ج. تبلیغات منفی شبکه تلویزیونی سحر و صدای آذری در تهران و تبریز
د. اختلاف نظر بر سر تقسیم قلمرو سرزمینی در خزر

الف) تحدید نفوذ جمهوری اسلامی در جمهوری آذربایجان
ب) تقویت نقش عوامل واگرا در روابط ایران و جمهوری آذربایجان
ج) ارتقای همکاری‌های سیاسی میان اسرائیل و جمهوری آذربایجان

7-5 جمع بندی
نتیجه گیری
منابع