چارچوب نظری و پیشینه پژوهش طراحی شغلی

تعریف نظری طراحي شغل: طراحي شغل عبارت است از تلفيق و تركيب اجزاي لازم و با معني شغل با ويژگيهاي شاغلين براي ايجاد پست هاي سازماني آنچنان كه آن پست ها بتوانند انتظارات كاركنان و مديريت را فراهم آورند.(ابطحي 1381؛50). تعریف عملیاتی طراحي شغل: منظور از طراحی شغل در این پژوهش نمره ای است که افراد از کسب می کنند. چارچوب نظری و پیشینه پژوهش طراحی شغلی موضوع این پژوهش می بشد.

پيش از مرحله حرفه عمومي طراحي شغل،‌ بسياري از خانواده‌ها تمام نيازمنديهاي غذايي را خودشان توليد مي‌كردند. مرحله مشاغل عمومي هنگامي رو به كاهش گذارد كه افراد فعاليت مربوط به توليد غذاي خود را كاهش داده و يا حذف كردند و نيروي كار خود را در توليد ديگر نيازمنديها مانند لباس و اثاثيه سرمايه‌گذاري كردند و سپس آنها را با كاغذ و كالا معاوضه كردند،‌ كار اشخاص روز به روز تخصصي‌تر مي‌شد. به عنوان مثال، حرفه عمومي توليد لباس به تعدادي مشاغل حرفه‌اي تخصصي مانند بافندگي ، خياطي و دوخت تبديل شد. اين تكامل تخصصي با انقلاب صنعتي سراسر اروپا را در سالهاي 1700 تا 1800 و به دنبال آن آمريكا را در سالهاي آخر دهه 1800 در نورديد. سرانجام روند تخصصي‌گرايي به عنوان موضوع يك مطالعه رسمي انتخاب شد. دو نفر از معروفترين محققان تخصص‌گرايي آدام اسميت (1377) و چارلزببيج (1832) هستند. اسميت كه يكي از اقتصاددان قرن هيجدهم است عبارت تقسيم كار را براي اولين بار دركتاب كلاسيك خود به نام « تحقيق و جستجو در ماهيت و علل ثروت ملل» كه در سال 1776 به چاپ رسيد به كار برد.

اين كتاب درباره گروهي از سازندگان سوزن صحبت مي‌كند كه مشاغل خود را تخصصي كردند و بدين ترتيب توانستند بازدهي بيش از توليد انفرادي داشته باشند. در عصر اسميت ساختن سوزن مانند بيشتر مشاغل توليدي يك شغل انفرادي بود و يك نفر مي‌بايست تمام وظايف ساخت سوزن مانند انتخاب مفتول، بريدن آن به قطعات مناسب، تيز كردن نوك، سوراخ كردن انتهاي آن و صيقل دادن آن را به تنهايي انجام دهد . با تخصصي شدن وظايف، يك نفر تنها وظيفه تهيه و انتخاب مفتول و ديگري تقسيم آن به قطعات مساوي و غيره را به عهده مي‌گرفت. اسميت افزايش اعجاب‌آور توليد را به وجود عواملي مانند كسب مهارت ناشي از انجام كار، كاهش زمان مربوط به نقل مكان از يك وظيفه به وظيفه ديگر و توسعه ماشين‌آلات تخصصي بيان مي‌كند. مباني توسعه خط مونتاژ اصول اوليه‌اي بودند كه بوسيله اسميت در كتاب ثروت ملل عنوان شد.

فهرست مطالب

فصل دوم،ادبیات و پیشینه پژوهش
بخش اول:طراحی شغل
2-1مقدمه 15
2-2- تكامل طراحي شغل 16
2-3-اثر تفکرات عقلایی اولیه 20
2-4-نگرشهای(مکاتب فکری) مختلف نسبت به طراحی شغل 22
2-5-روش های مختلف طراحی شغل 27
2-6-مزایای احتمالی چرخش شغلی 34
2-7-غنی سازی شغلی 35
2-8-توانمندسازی 41
2-9-برنامه های توانمندسازی 44
2-10- تفاوت بین تجزیه شغل و طراحی شغل 45
2-11-طراحی شغل و عملکرد 47
2-12- مدل ویژگی های شغل 48
2-13-نقایص مدل ویژگی های شغل 52
2-14-گروه های کاری منسجم 54
2-15-گروه های کاری خودمختار 55
2-16-نقدی بر تئوری و پژوهشهای موجود 58
2-17-اقتضائات 63
2-18-فن آوری اطلاعاتی و اشکال جدید کار 65
2-22- مروری بر تحقیقات
2-23- مدل مفهومی پژوهش

منابع