علوم سیاسی
آزادی رقابت حزبی مقدمه رقابت بدون وجود آزادی نه قابل تعریف نه تحقق است. این مطلب بدین مفهوم است كه وجود رقابتهای سیاسی لازمه اش كه پیش زمینه ان است .بودن آزادیهای مصرح وقانونی است یعنی قوانین اساسی نظامهای مختلف برابر ازادی رقابت سیاسی بین گروهها واحزاب مختلف و استفاده آنها از ابزار قانونی مثل وسایل ارتباطی جمعی برای بیان افكار واندیشه های گروهی وحزبی می باشد .این آزادی وتحقق عملی آن باید برای همه گروههایی كه اصول اساسی نظام سیاسی را پذیرفته اند بصورت یكسان اعمال شود . مواقعی كه احزاب چهارچوبهای قانونی را برای بیان ایدههای خود رعایت نكرده واستفاده از ابزار های خشونت آمیز مثل تهدید واعتصاب و حتی ترورهای سیاسی را برای رسیدن به مقصد استفاده می كنند نظام سیاسی به هرج ومرج وآنار شی گرایش پیدا می كند این امر به رقابتها ومنازعات سیاسی برون سیستمی وناسالم منجر خواهد شد .با فروپاشی حكومت استبدادی رضا خان زمینه برای فعالیتهایاحزاب كه در قانون اساسی مشروطه تصریح شده بوده فراهم شد.این امر از سال 1320 تا 1332 كه با كودتای 28 مرداد كه به برقراری مجدد حكومت مطلقه سلطنت انجامید ادامه داشت . رخداد قدرت مطلقه در این دوره باعث پیدایش ورشد احزاب سیاسی گردید رقابتهای سیاسی بعنوان شاخصی برای آزادی انتخابات مجلس سیزدهم كه در زمان رضاخان برگزار شد در طی دو سال فعالیت خود سالهای 1320 تا 1322 مشكلات چندانی را برای حكومت جدید پیش نیاورد . هر چند شروع مجلس سیزدهم از سال 1320 بود ولی انتخابات آن در دوره رضاه شاه برگزار شد ودر واقع در تاریخ 11/3/1320 فرمان انتخابات صادر شد . این مجلس در 22 آبان 1320 تشكیل ودر 1 آذر 1321 به پایان رسید. بهرحال این انتخابات گرچه در اواخر دوره رضا خان برگزار گردید ولی در دور محمد رضا شاه شروع بكار كرد . اعمال نظرهایی درباره ورود افراد خاص صورت گرفت ولی نسبت به انتخابات قبلی این مساله كمتر پیش آمد. بطور كلی ویژگیهای انتخابات این دوره عبارت بودند از.. وجود آزادیهای نسبی. امكان كاندیداشدن برای همگان . مشاركت مردم.كاندیداها ازآزادی نسبی تبلیغات برخوردار بودند . حق نظارت بر انتخابات تا حدودی وجود داشت . ولی با این همه .. اعمال نفوذ .تقلب . دخالتهای قدرتهای بیگانه بشدت رواج داشت. انتخابات مجلس چهاردهم كه به اعتقاد آبراهمیان در طولا نی ترین رقابت انگیزترین ودر نتیجه معنی دار ترین انتخابات در ایران نوین خاصه در مناطق شهری ودور از كنترل ودخل وتصرف ملاكان زمیندار بود. مجلس چهاردهم در 16 اسفند1322 تشكیل ودر 21 اسفند 1324 به اتمام رسید . دراین انتخابات بیش از 800 نامزد انتخاباتی بر سر 126 كرسی رقابت كردند كه در نهایت هفت فراكسیون قدرت را بدست گرفتند از 1-اتحاد ملی 2-آزادی 3-میهن 4-حزب توده 5- دمكرات 6- متقراین 7-مستقلها . با توجه به اكثریت نداشتن هیچیك از احزاب مجلس چهاردهم به محیط پیچیده چانه زنی و صحنه ائتلافهای همواره در حال تغییر فراكسیونها تبدیل شده بود. کلمات کلیدی: آزادی رقابت حزبی احزاب سیاسی
