بررسی ارزش های اخلاقی قرآن

چکیده

«ارزش‌ها» در زندگی بشر، با همة تفاوت‌ها و تضادهایی كه در نمودها و فرهنگ‌ها دارد، در بقاء جوامع و در رشد و ارتقای آنها نقش اساسی ایفاء می‌كند. بنیان هر جامعه، خانواده و.. به ارزش‌های حاكم بر آنها وابسته است. عدم آگاهی از ارزش‌های والای انسانی و انحراف از حوزة ارزش‌های برتر به سمت ضد ارزش‌ها، می‌تواند موجب انحطاط كامل آنها گردد. از سوی دیگر، با توجه به اینكه ما هر روز در جامعه شاهد تبلیغ ضد ارزش‌هایی هستیم كه كودكان، نوجوانان و جوانان ما در معرض خطر گرایش به سوی آنها هستند، نقش حیاتی آموزش ارزش‌ها بسیار ضروری می‌نماید و برنامه‌ریزی در جهت به كارگیری روش‌های تدریس مناسب وكارآمد، می‌تواند راه گشای مؤثری در جهت كمك به این مسئله باشد.ارزش‌ها در ایجاد ثبات در شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و به‌عنوان عاملی تأثیرگذار می‌باشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. این تحقیق به ارائه روش‌هایی در جهت آموزش ارزش‌های دینی و اخلاقی می‌پردازد. تحقیق حاضر نظری و از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و نتایج آن، بیانگر ارائه یك روش جدید به نام روش پله كانی آموزش ارزش‌هاست. این روش از سه مرحله قبل از آموزش یا «آمادگی و آگاهی»، مرحله آموزش یا «پایه گذاری» و مرحله بعد از آموزش یا « پرورش» تشكیل شده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی ارزش های اخلاقی قرآن است.

کلیدواژه : ارزش اخلاقی،قرآن.

فهرست مطالب

عنوان.................................................................................................................... صفحه

فصل اول: طرح تحقیق

مقدمه................................................................................................................................................................ 1

بیان مساله........................................................................................................................................................ 3

اهمیت و ضرورت تحقیق............................................................................................................................. 6

اهداف تحقیق................................................................................................................................................. 7

سوالات تحقیق............................................................................................................................................... 7

تعاریف و مفاهیم............................................................................................................................................ 8

فصل دوم: پیشیه تحقیق

پیشینه تحقیق................................................................................................................................................ 9

فصل سوم: روش تحقیق

روش تحقیق................................................................................................................................................. 19

جامعه ی آماری ......................................................................................................................................... 19

اعتبار و روایی گویه ها.............................................................................................................................. 19

ابزار جمع آوری اطلاعات......................................................................................................................... 19

روش تجزیه و تحلیل داده ها.................................................................................................................. 20

فصل چهارم : بافته های تحقیق

ارزش اخلاقی............................................................................................................................................... 21

عناصر ارزش اخلاقی................................................................................................................................. 22

معیار ارزش اخلاقی................................................................................................................................... 24

ذهنی‌گرایان و ارزش اخلاقی................................................................................................................... 24

نسبی‌گرایی فرهنگی و ارزش اخلاقی................................................................................................... 25

نتیجه گرایان................................................................................................................................................ 25

وظیفه‌گرایان.................................................................................................................................................. 26

ارزشمندی عمل در نظام اخلاق اسلامی............................................................................................. 27

علم اخلاق ................................................................................................................................................... 27

رابطه اخلاق و فلسفه ............................................................................................................................. 29

رابطه اخلاق و عرفان ............................................................................................................................... 31

رابطه «علم‏» و «اخلاق‏» ....................................................................................................................... 32

مبانی اخلاق وکرامت انسان در قرآن..................................................................................................... 36

کرامت وعزت نفس محور اخلاق اسلامی........................................................................................... 51

پیامدهای توجه به اخلاق و کرامت ذاتی............................................................................................. 55

روش های آموزش ارزش اخلاقی به مردم شهر بم.......................................................................... 59

روش پله كانی آموزش ارزشها................................................................................................................. 59

بیان راه‌های شناخت ارزش‌ها.................................................................................................................. 73

شناخت تمهیدات و سازوكارهای شیطان و هـوای نفس................................................................. 73

رعایت احتیاط.............................................................................................................................................. 74

رعایت اعتدال و میانه روی....................................................................................................................... 74

بیداری وجدان اخلاقی و ایجاد مسئولیت اخلاقی............................................................................. 75

تكرار و تمرین.............................................................................................................................................. 75

تجزیه و تحلیل داده ها.............................................................................................................................. 76

بررسی فرضیه ها........................................................................................................................................ 81

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری................................................................................................................................................. 85

پیشنهادات.................................................................................................................................................... 89

محدودیت های تحقیق.............................................................................................................................. 89

منابع و مآخذ............................................................................................................................................... 90