روانشناسی،علوم تربیتی واجتماعی
پایان نامه در مورد حمایت اجتماعی و با موضوع رابطه بین میزان حمایت اجتماعی ومیزان سلامت عمومی بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه علامه طباطبایی می باشد. عوامل متعددی در تعیین بهره مندی از حمایت اجتماعی موثرند. بعضی از این عوامل به خود فرد مربوط می شوند(عوامل درون فردی)؛ به عنوان نمونه خلق وخوی فرد، تعیین کننده این است که فرد، گیرنده یا دهنده حمایت باشد.(سارافینو، 243:1384) افراد از نظر میزان نیاز وعلاقه به روابط اجتماعی متفاوت هستندواحتمال برخورداری وونیز ارائه حمایت اجتماعی توسط آنهایی که بیشتر درصدد برقراری ارتباط بادیگران می باشند، بیشتر است. فردی که اجتماعی نباشد، به دیگران کمک نکند واجازه ندهد که دیگران بفهمند که به کمک نیاز دارد، احتمالاً از حمایتی برخوردار نخواهد شد.بعضی از افراد آنقدر که لازم است، جسارت کمک طلبیدن را ندارند، یا نمی خواهند مزاحم دیگران شوند، یا می خواهند مستقل شوند، یا نمی دانند از چه کسی کمک بخواهند، یا نمی توانند به کسی اطمینان کنندو...
یکی دیگر از عوامل تعیین کننده بهره مندی از حمایت اجتماعی، ساختار شبکه اجتماعی فرد، یعنی پیوندهایی است که فرد با اعضای خانواده وجامعه خود دارد. مطالعات گسترده در مورد حمایت اجتماعی نشان داده است که به طور مشخص خویشاوندان، دوستان، همسایگان وهمکاران به عنوان منابع مهمی هستند که می توان در صورت نیاز به کمک آنها مراجعه کرد. پیوندهای گوناگون، که از نظر وسعت، میزان صمیمیت، تعداد ارتباطات ونزدیکی متفاوت هستند، حمایت های اجتماعی متنوع را برای فرد فراهم می آورندواین حمایت های اجتماعی افراد را قادر می سازد تا توانایی رویارویی با مشکلات روزمره زندگی وبحرانهای زندگی را داشته باشندوبه خوبی آنها را سپری کنند.
میزان حمایت اجتماعی که افراد دریافت می کنند، همچنین به جنس وگروه فرهنگی آنان بستگی دارد. برخی از شواهد نشان می دهد که زنان در مقایسه با مردان، کمتر از همسرانشان از حمایت برخوردار می شوند وبرای کسب حمایت اجتماعی، بیشتر به دوستان خود تکیه می کنند. تحقیقات نشان داده است، افرادی که با وقایع استرس زا به خوبی کنار می آیند، بیشتر امکان دارد که دیگران را به خود جذب کنند واحتمال دوری دیگران از آنها بسیار اندک است. در حالی که آن گروه از افراد که در مقابله با استرس مشکل دارند، چنین نیستند؛ این بدان معناست که افرادی که بیش از همه به حمایت اجتماعی نیاز دارند، کمتر احتمال دارد که از آن بهره مند شوند. (همان، 243:)
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1مقدمه 2
2-1- طرح مساله 3
3-1- انگیزه پژوهشگر 6
4-1- اهدف پژوهش 7
5-1- ضرورت و اهمیت موضوع 7
6-1- فایده پژوهش 8
فصل دوم: ادبیات پژوهش
1-2مقدمه 11
سلامت عمومی 11
2-2- تاریخچه موضوع 12
1-2-2- تاریخچه مطالعه سلامت عمومی 12
رویکرد زیست شناختی به سلامت عمومی 13
رویکرد روانشناختی به سلامت عمومی 14
رویکردجامعه شناختی به سلامت عمومی 15
رویکرد روانشناسی سلامت 16
2-2-2- تاریخچه مطالعه حمایت اجتماعی 17
رویکردهای مطالعه حمایت اجتماعی 18
رویکردشبکه های اجتماعی 18
رویکردهای روانشناختی 19
1-3-2- مفهوم سلامت 22
2-3-2- ابعاد سلامت 24
3-3-2- مولفه های تعیین کننده سلامت 29
4-3-2- تعاریف حمایت اجتماعی 32
5-3-2- انواع حمایت اجتماعی 35
6-3-2- ابعاد حمایت اجتماعی 38
7-3-2- پویایی های حمایت اجتماعی 38
8-3-2- کارکردهای حمایت اجتماعی 39
9-3-2- عوامل موثر در بهره مندی از حمایت اجتماعی 40
10-3-2- منابع حمایت اجتماعی 41
11-3-2- حمایت اجتماعی وسلامت جسمانی 47
12-3-2- حمایت اجتماعی وسلامت روانی 48
4-2- مبانی نظری 49
1-1-4-2- نظریه های مربوط به سلامت عمومی 49
نظریه سیستم ها 49
رویکرد بوم شناختی 50
مفهوم تعادل حیاتی 52
2-1-4-2- رویکردهای مختلف روانشناسی وسلامت عمومی 53
2-4-2- نظریه های حمایت اجتماعی 54
1-2-4-2- تئوری های شکل گیری روابط 54
مدل فقدان 60
فرضیه انباشت هویتی 61
هویت های نقش 61
مدل سپر وتاثیرکلی حمایت اجتماعی 62
مدل تاثیر مستقیم حمایت اجتماعی 63
مدل تاثیر غیرمستقسم یا فرضیه ضربه گیر 64
مدل سلسله مراتب جبرانی 65
مدل تخصیص وظیفه 65
مدل همچینی مناسب استرس وحمایت اجتماعی 66
مدل تخصیص کارکردی 68
مدل کمبود 68
تئوری بانک حمایتی 69
تئوری کناره گیری ازرابطه 69
حلقه های درونی وبیرونی حمایت اجتماعی 70
تئوری انسجام اجتماعی 70
تئوری شبکه 71
مدل حمایت اجتماعی ادراک شده 72
نظریه شبکه اجتماعی 74
نظریه ویس 78
نظریه مبادله اجتماعی 79
5-2- مروری بر پژوهش های انجام شده 80
1-5-2- پژوهش های انجام گرفته درایران 80
2-5-2- پژوهش های خارجی 87
6-2- چهارچوب نظری پژوهش 90
7-2- الگوی نظری پژوهش 92
8-2- سوالهای پژوهش 93
9-2- فرضیه های پژوهش 94
فصل سوم: روش پژوهش
1-3- مقدمه 96
2-3- روش پژوهش 96
3-3- جمعیت آماری 97
4-3- حجم نمونه 97
4-3- روش نمونه گیری 98
6-3- واحدپژوهش 99
7-3- ابزار پژوهش واعتبار وروایی 99
1-7-3- اعتبار وپایایی 99
8-3- تکنیک گردآوری اطلاعات پژوهش 101
9-3- روش تجزیه وتحلیل داده ها 102
10-3- تعریف مفاهیم 102
تعریف نظری وعملیاتی متغیرهای مستقل 102
تعریف نظری وعملیاتی متغیرهای زمینه ای 105
تعریف نظری وعملیاتی متغیروابسته 106
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها
1-4- مقدمه 111
2-4- یافته ها توصیفی 112
3-4- یافته های تحلیلی 131
4-4- محدودیت های پژوهش 141
فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهاد
1-5-مقدمه 143
2-5- نتیجه گیری 143
نتایج بخش توصیفی 143
نتایج بخش تبیینی 146
3-5- پیشنهادات 150
4-5- موضوعات پیشنهادی برای پژوهش های آتی 152
5-5- نقش مددکار اجتماعی در ارتقای سلامت عمومی دانشجویان 153
منابع 155
پرسشنامه 159
فهرست جداول
جدول شماره -1-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب دانشکده محل تحصیل 112
جدول شماره -2-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه بر حسب میزان سن 114
جدول شماره -3-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه بر حسب جنس 115
جدول شماره-4-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب وضعیت تاهل 116
جدول شماره -5-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب وضعیت سکونت 117
جدول شماره -6-4:توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان حمايت اعضاي خانواده 118
جدول شماره-7-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان حمايت دوستان 119
جدول شماره -8-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان حمايت اقوام 120
جدول شماره-9-4: توزیع پاسخگویان بر حسب معرف های حمایت اجتماعی 121
جدول شماره-10-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان علایم جسمانی 122
جدول شماره-11-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان اضطراب و اختلال خواب 123
جدول شماره-12-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان اختلال کارکرد اجتماعي124
جدول شماره-13-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان افسردگي125
جدول شماره-14-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان برخورداري افراد از سلامت عمومي126
جدول شماره-15-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان برخورداري افراد از حمايت عاطفي127
جدول شماره-16-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان برخورداري افراد از حمايت ابزاري 128
جدول شماره-17-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان برخورداري افراد از حمايت اطلاعاتي …129
جدول شماره-18-4: توزیع جمعیت مورد مطالعه برحسب ميزان برخورداري افراد از حمايت اجتماعي 130
جدول شماره -19-4: رابطه بین میزان برخورداري افراد از حمايت عاطفي و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی …131
جدول شماره-20-4: رابطه بین میزان برخورداري افراد از حمايت ابزاري و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی132
جدول شماره -21-4: رابطه بین میزان برخورداري افراد از حمايت اطلاعاتي و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 133
جدول شماره -22-4: رابطه بین میزان برخورداري افراد از حمايت اجتماعي و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 134
جدول شماره -23-4: رابطه بین وضعيت تاهل افراد و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 136
جدول شماره -24-4: رابطه بین جنس افراد و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 137
جدول شماره -25-4: رابطه بین وضعيت سکونت افراد و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 138
جدول شماره -26-4: رابطه بین دانشکده محل تحصیل افراد و ميزان برخورداري آنها از سلامت عمومی 140
فهرست اشکال ونمودارها
شکل 1-2 - سطوح مختلف نظام های حمایت اجتماعی 46
شکل 2-2 -طیف شکل گیری وگسترش رابطه لوینگر واسنوک 57
شکل 3-2- مراحل رشدآلتمن وتیلور 57
شکل4-2- مدل همچینی مناسب استرس وحمایت اجتماعی کاترونا 67
شکل 5-2- مدل انسجام اجتماعی دورکیم 71
شکل 6-2 تیپولوژی مبادلاتی پیوندهی قوی وضعیف اسپینوزا 1999 78
نمودار شماره -1-4: نمایش پاسخگویان برحسب دانشکده محل تحصیل 113
نمودار شماره-2-4: نمایش پاسخگویان برحسب سن 114
نمودار شماره -3-4: نمایش پاسخگویان برحسب جنس 115
نمودار شماره-4-4: نمایش پاسخگویان برحسب وضعیت تاهل 116
نمودار شماره -5-4: نمایش پاسخگویان برحسب وضیت سکونت 117
نمودار شماره-6-4: نمایش پاسخگویان برحسب حمایت اعضای خانواده 118
نمودار شماره-7-4: نمایش پاسخگویان برحسب حمایت دوستان 119
نمودار شماره-8-4: نمایش پاسخگویان برحسب حمایت اقوام 120
نمودار شماره -9-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان نشانه های جسمانی 122
نمودار شماره -10-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان اضطراب و اختلال خواب 123
نمودار شماره -11-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان اختلال کارکرد اجتماعي 124
نمودار شماره -12-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان نشانه های افسردگي 125
نمودار شماره -13-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان برخورداري افراد از سلامت عمومي 126
نمودار شماره -14-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان برخورداری از حمایت عاطفی 127
نمودار شماره -15-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان برخورداری از حمایت ابزاري 128
نمودار شماره -16-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان برخورداری از حمایت اطلاعاتی 129
نمودار شماره -17-4: نمایش پاسخگویان برحسب میزان برخورداری از حمایت اجتماعی 130