جایگاه حقوق بیگانگان از نظر قواعد بین المللی حقوق بشر

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق جایگاه حقوق بیگانگان از نظر قواعد بین المللی حقوق بشر مقدمه پیش از ورود به مفاهیم آینده لازم است که در این نوشتار با مفاهیم اصلی آشنا شویم. مفاهیمی راجع به قواعد بین المللی حقوق بشر، تعهد بین المللی، فرد بیگانه و حقوق بیگانگان. همچنین به تعریف مهاجرت غیرقانونی و قاچاق انسان و مقایسه ی این دو با هم و مفهوم بزه دیده و جایگاهش در حقوق بین الملل کیفری اشاره خواهیم کرد. مبحث اول: مفاهیم مربوط به قواعد بین المللی حقوق بشر و وضعیت افراد بیگانه در مبحث پیش رو سعی شده است که تعریفی از حقوق بشر ارائه و تعهدات بین المللی دولت ها در رابطه با اجرای آن مورد بررسی قرار گیرد و نیز وضعیت بیگانگان و طبقه بندی آنها و اصولی که حقوق بیگانگان بر آن مبتنی است ذکر شود. گفتار اول: قواعد بین المللی حقوق بشر به عنوان قسمتی از حقوق بین الملل عمومی حقوق بین الملل که از شعبات حقوق عمومی است، حقوق جامعه بین المللی است. یعنی مجموعه ی قواعد و مقررات لازم الاجرایی (حقوق موضوعه) که ناشی از روابط بین الملل و تنظیم کننده مناسبات میان اعضای جامعه ی بین المللی است. این رشته حقوقی بر حقوق ملی یا داخلی کشورها تقدم و اولیت داشته و کشورها و سازمان های بین المللی (دولتی) ملزم به رعایت این قوائد در روابط خود هستند. البته حقوق بین الملل، در موارد خاصی، حقوق و تکلیف اشخاص حقیقی عادی، شرکت های خصوصی خارجی (از جمله شرکت های فرا ملی یا چند ملیتی) ، سازمان های بین المللی غیر دولتی و نهضت های آزادی بخش ملی را نیز معین می کند. از دید حقوق بین الملل، اعضای جامعه ی بین المللی تنها موجوداتی هستند که هدف مستقیم قوائد و اصول این حقوق قرار می گیرند. بنا بر این اعضای چنین جامعه ای در عین حال تابعان یا اشخاص حقوق بین الملل نیز می باشند. طبق نظر دیوان بین المللی دادگستری ،تابع یا شخص حقوق بین الملل بودن، به معنی برخوردار شدن از شخصیت بین المللی و آن مشروط به داشتن دو صلاحیت است: یکی صلاحیت دارا بودن حقوق و وظایف بین المللی، و دیگری صلاحیت استیفاء این حقوق و ایفای آن وظایف از طریق صدور اعلامیه ی بین المللی. در مقابل، در صورت عدم رعایت این حقوق و وظایف، امکان مجازات مستقیم به موجب حقوق بین الملل به این صورت مثبته اضافه می شود. طبق نظریه ی کلاسیک، حقوق بین الملل منحصراً حاکم بر روابط کشورها با یکدیگر است و جامعه ی بین المللی فقط کشورها را به منزله ی عضو جامعه ی بین المللی و در نتیجه تنها تابع یا شخص حقوق بین الملل می شناسد. اما طرفداران مکتب جامعه شناسی حقوقی، این نظریه را مورد انتقاد قرار داده اند، زیرا آنان مفهوم شخصیت حقوقی و مفهوم «کشور به عنوان شخص» را مردود می دانند و صرفاً موجودیت اشخاص حقیقی را قبول دارند و از این عقیده حمایت می کنند که فقط افراد می توانند تابع حقوق بین الملل محسوب شوند. پیدایش سازمان های بین المللی و توسعه ی فعالیت های آنها در جامعه ی بین المللی، نه تنها دو نظریه ی کاملاً متفاوت فوق را رد کرده، بلکه اعتلاء موقعیت فرد در حقوق بین الملل معاصر نیز غیر واقعی بودن دکترین کلاسیک را به اثبات رسانیده است. در نظریه ی مشورتی مذکور، مفهوم عضو جامعه ی بین المللی کاملاً و به روشنی متجلی است: «در یک نظام حقوقی، ضروری نیست که تابعان یا اشخاص حقوقی، از نظر ماهیت یا از حیث وسعت شبیه یکدیگر باشند». بنابراین، امروزه پیکره ی اصلی جامعه ی بین المللی را کشورها و سازمان های بین المللی دولتی تشکیل می دهند. البته اشخاص خصوصی، اعم از حقیقی یا حقوقی، شرکت های فراملی یا چندملیتی، سازمان های بین المللی غیردولتی و نیز نهضت های آزادی بخش ملی نیز به طور استثنایی و تحت شرایط خاصی در زمره ی اعضای جامعه ی بین المللی یا تابعان حقوق بین الملل محسوب می شوند. حال به تعاریفی از حقوق بشر می پردازیم: در تعریف حقوق بشر باید این چنین بیان نمود که: « حقوق بشر از یکسری حقوق و آزادی هایی تشکیل شده است که هر فرد،انسان در طول زندگی خویش استحقاق دارا شدن آن حقوق را دارد». بر اساس نظریه ی مکتب آزادی خواه، حقوق بشر را این چنین به تصویر کشیده اند. حقوقی که به طور طبیعی و ذاتی مختص انسان می باشد. حقوقی که قبل از این که دولت به وجود آید، وجود داشته و مافوق آن است و بدین جهت دولت ها باید آن را محترم بشمارند. به عبارت بهتر حقوق بشر در فطرت ذاتی انسان ها متجلی است و کلیه ی آحاد بشریت از این حقوق متمتع هستند و دولت ها قادر نیستند که ملت خود را از این حقوق محروم سازند. در کتاب ترمینولوژی حقوق، حقوق بشر این گونه تعریف شده است: «مجموعه حقوقی که به سکنه یک کشور، اعم از بیگانگان و تبعه در قبال دولت داده شود». به یک تعبیری باید چنین استنباط کرد که حقوق انسان ها باید در همه ی ازمنه و امکنه رعایت شود و به آن احترام گذاشته شود و در این مسئله نباید بیگانه و تبعه را دخیل دانست. ماهیت حقوق بشر، مستلزم این مفهوم است که هر فرد به سبب انسان بودنش دارای حق و حقوقی است. به عبارتی، انسان ها بدون چون و چرا حائز حقوق هستند. زیرا آنها انسان اند، و این "انسانیت" از اوضاع، احوال، مدارج و منزلت و شایستگی های متفاوت اجتماعی آن جداست. گفتار دوم: مفهوم تعهد بین المللی دولت در زمینه پاس داشت و اجرای حقوق بشر تابعان فعال حقوق بین المللی از رهگذر روابطی که با هم دارند، شکل گیری تعهداتی را رقم می زنند که بی تردید استقرار و حفظ نظم بین المللی به رعایت همه جانبه این تعهدات از سوی آنها وابسته است؛ تعهداتی که از منابع بین المللی مختلفی برخواسته و انتظار جامعه ی بین- المللی بر محترم شمردنشان مبتنی بر این فرض اصلی و بنیادین در حقوق بین الملل است که این تابعان، تعهدات ایجاد شده را بر مبنای توافق و رضایت خود پذیرفته اند. اصل حاکمیت اراده کشورها و سازمان های بین المللی بر پذیرش تعهدات بین المللی، صرف نظر از تعهدات برخواسته از حقوق بین الملل عام الشمول و آمره حقوق بین الملل، امروزه از اصول مسلم و به رسمیت شناخته شده ی حقوق بین- الملل است، چرا که اگر میان نظام حقوق بین الملل و نظام های حقوق داخلی تفاوتی از جهت مبنایی وجود نمی داشت، نمی توانستیم شاهد رشد این نظام حقوقی و پیشرفت های امروزین آن باشیم. در راستای اهمیت توجه به موضوع تعهد در نظام حقوق بین- الملل، نقش معاهدات بین المللی که یکی از منابع اصلی و مهم در پیدایش تکالیف بین المللی هستند، آشکار می شود که امروزه و خصوصاً پس از لازم الاجرا شدن معاهده 1969 وین راجع به حقوق معاهدات بین المللی در ژانویه 1980، لزوم توجه دولت ها به این سند مهم بین المللی از حیث شکلی که البته بخش اعظمی از آن تدوین قواعد عرفی بین المللی است، در تنظیم عهدنامه های بین المللی فی ما بین بیشتر از همیشه احساس می گردد .لازم به ذکر است که بگوییم منابع حقوق بین الملل عبارتند از: معاهدات، عرف، اصول حقوقی، تصمیمات یا رویه قضایی بین المللی، دکترین، اصل انصاف، اعمال حقوقی یک جانبه ی بین المللی و قواعد آمره. و منابع تعهدات گاهی ناشی از عرف هستند و گاهی ناشی از قرارداد که تعهدات حقوق بشری هم می توانند ناشی از این اصول شوند. فهرست تعهدات بین المللی دولت ها در رابطه با حقوق اتباع خارجی مفاهیم اصلی و جایگاه حقوق بیگانگان از نظر قواعد بین المللی حقوق بشر 3 فصل اول: مفاهیم اصلی 4 مبحث اول: مفاهیم مربوط به قواعد بین المللی حقوق بشر و وضعیت افراد بیگانه 4 گفتار اول: قواعد بین المللی حقوق بشر به عنوان قسمتی از حقوق بین الملل عمومی 4 گفتار دوم: مفهوم تعهد بین المللی دولت در زمینه پاس داشت و اجرای حقوق بشر 7 تعریف تعهد بین المللی 8 گفتار سوم: مفهوم فرد بیگانه 13 گفتار چهارم: مفهوم حقوق بیگانگان 17 مبحث دوم: مهاجرت غیرقانونی_ قاچاق انسان و مفاهیم مربوطه 22 گفتار اول: پدیده مهاجرت و نوع غیر قانونی آن 22 گفتار دوم: حق افراد برای انجام مهاجرت، ترك سرزمین یا انتخاب سرزمین محل اقامت 26 گفتار سوم: : جرم قاچاق انسان یا بردگی نوین و مقایسه اجمالی آن با قاچاق مهاجران 27 گفتار چهارم : مفهوم قربانی جرم یا بزه دیده و جایگاه او در حقوق بین المللی کیفری 35 فصل دوم: جایگاه حقوق بیگانگان در منابع حقوق بین الملل 42 مبحث اول: اصل عدم تبعیض نسبت به افراد بیگانه و برخورداری بیگانگان از حقوق مصرح در اسناد بین المللی حقوق بشر 42 گفتار اول: اصل عدم تبعیض و جایگاه بنیادین آن در حقوق بشر بین المللی 43 گفتار دوم: جواز یا عدم جواز تبعیض بر اساس ملیت 46 گفتار سوم: محدوده ی تعهدات دولت ها نسبت به افراد بیگانه از نظر میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی 48 گفتار چهارم: اطفال بیگانه از نظر كنوانسیون حقوق كودك 51 گفتار پنجم: نگاهی به اسناد بین المللی متفرقه در زمینه حقوق بشری بیگانگان 53 مبحث دوم: چالش های برخورداری بیگانگان از حقوق بشری و راهکارهای مربوط به الزام دولت ها به ایفاء تعهدات مربوطه 58 گفتار اول: وضعیت سرزمین های اشغال شده و افراد ساکن در آن ها 59 گفتار دوم : حق حمایت کنسولی از تبعه و امکان اقامه دعوی در محاکم بین المللی برای حمایت از تبعه 64 گفتار سوم: امکان شکایت یا مراجعه فرد یا دولت به کمیته حقوق بشر 69 گفتار چهارم : مشکلات افراد فاقد تابعیت به صورت خاص 71 منابع و مآخذ 79 الف) منابع فارسی: 79 کتب: 79 مقالات و پایان نامه ها: 82 ب) منابع لاتین: 83 ج) اسناد بین المللی 85