ارزیابی مقایسه ای مجازات حدود در قانون مجازات اسلامی 1392 و 1375

این پایان نامه در نظر دارد تا به بررسی تطبیقی مجازات حدود در دو قانون جدید و سابق قانون مجازات ایران بپردازد. در واقع ارزیابی مقایسه ای مجازات حدود در قانون مجازات اسلامی 1392 و 1375 عنوان انتخابی برای این پایان نامه می باشد.

در فصل اول کلیات آمده است. در فصل دوم جنبه های فقهی و اصطلاحی حدود بیان شده اند. در فصل سوم جرایم مستوجب حد در قانون قدیم بررسی شده اند. در فصل چهارم جرائم موجب حد در قانون جدید مورد تشریح واقع شده اند. فصل پنجم نیز نتیجه گیری می باشد.

هدف از وضع قوانین ایجاد نظم و امنیت در اجتماع و مجازات شخص مجرم و عنداللزوم جبران خسارت و آلام شخص در جامعه است .از این رو است که نظام های مترقی حقوقی سعی دارند، قوانینی متناسب با شان ومنزلت انسانی ،فرهنگی خود واز سویی هماهنگ با موازین جهانی داشته باشند. و بدین گونه تغییر قوانین و مقررات به فراخور تغییراتی که در جامعه به وقوع می پیوندد امری لازم و اجتناب ناپذیر می نماید.

اولین قانون مجازات پس از پیروزی انقلاب مشروطه در سال 1304 به تصویب رسید و در سال 1352 مورد اصلاح و بازنگری قرار گرفت. پس از انقلاب اسلامی ایران، در سال 1361 قانون جدید مجازات با نگرش اسلامی به تصویب رسید که در برگیرنده قانون حدود و قصاص و قوانین مربوط به دیات و تعزیرات بود. پس از آن قانون مجازات اسلامی در سال 1375 در بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده مورد اصلاح و تصویب قرار گرفت. در حال حاضر نیز قانون مجازات جدید از ماده یک تا ماده 728 جایگزین 497 ماده قانون قبلی شده است و از این پس ملاک این قانون می باشد و تبعیت از آن برای جامعه لازم الاجرا است ..

این قانون در 5 باب تهیه وتنظیم شده است که باب اول کلیات شامل شش فصل است که هر فصل دارای مباحث مختلف و هر مبحث دارای موادی است که به موضوعات مربوط به مبحث،فصل و باب مذکور پرداخته است. باب دوم قانون درباره حدود است وشامل 2 فصل، هشت مبحث و هرمبحث دارای مواد مربوطه می باشد. باب سوم درباره قصاص که شامل 3 فصل و چهار مبحث و موارد مربوطه است وباب چهارم در دیات شامل 2 فصل و هشت مبحث و مواد مربوطه می باشد. و باب پنجم در مجازات های تعزیری و باز دارنده می باشد.

فهرست مطالب
مقدمه 1

فصل اول – کلیات 2
1-1- بیان مسئله 3
1-2- اهداف تحقیق 6
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقيق: 6
1-4- سوالات تحقیق 6
1-5- فرضیه ها 6
1-6- جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق 6
1-7 - روش تحقیق 7

فصل دوم : معانی – اصطلاحات 8
2-1- تعریف حدود 9
2-2- انواع حدود 11
2-3- شروط اثبات و اجرای حدود 12
2-3-1 - اقرار 12
2-3-2- شهادت 13
2-3-4- سوگند خوردن 14
2-4 - وظیفه اجرای حدود بر عهده کیست؟ 14
2-5- فرآیند تشدید کیفر در جرایم جنسی مستوجب حد 16
2-6 - فرآیند سقوط مجازاتها در جرایم جنسی مستوجب حد 17
2-7- اهداف مجازاتها در جرایم مستوجب حد 20
2-7-1- حفظ جامعه از فساد و پاسداری از ارزشهای اخلاقی 20
2-7-2- بازدارندگی عمومی 22
2-7-3- بازدارندگی خصوصی 25
2-7-4- اصلاح بزهکار 25
2-7-5- توجه به بزه دیده وارضای خاطر او 26
2-6- نتیجه گیری 27

فصل سوم: جرایم مستوجب حد در قانون قدیم 29
3-1- تعریف و موجبات حد زنا 30
3-1-1- معنی لغوی زنا 30
3-1-2- تعریف زنا از دیدگاه فقها 30
3-1-3- تعریف زنا از دیدگاه حقوقدانان وجرمشناسان 31
3-1-4تعریف زنا از دیدگاه روانشناسان 31
3-2- موجبات حد زنا 31
3-3- راه‌های ثبوت زنا در دادگاه‌ 32
3-4- اقسام حد زنا 34
3-5- کیفیت اجرای حد 35
3-5-1- موانع اجرای حکم رجم 40
3-5-2- تشریفات اجرا 41
3-5-3 - اشخاص حاضر در صحنه اجرای حکم 41
3-5-4- نحوه اجرای حکم 42
3-5-5- تبدیل رجم 42
3-6- لواط و تفخیذ 43
3-6-1 - حد لواط 43
3-6-1-1- تعریف و موجبات حد لواط‌ وتفخیذ 43
3-6- 2- لواط ایقابی و غیر ایقابی 44
3-6-3- وجود طرفین در لواط 45
3-6-4 - عناصر تشکیل دهنده جرم لواط 45
3-6-4-1- عنصر قانونی 46
3-6-4-2- عنصر مادی 46
3-6-4-3- عنصر روانی 46
3-6-5- راه‌های ثبوت لواط در دادگاه‌ 47
3-6-5-1- اقرار 47
23-6-5-2- شهادت شهود 48
3-6-5-3- علم قاضی 48
3-6-6 – مجازات لواط 48
3-6-6-1 موارد حدّ قتل 50
3-6-6-1-1- شرط اجرای حدّ قتل 50
3-6-6-1-2- نحوه ی اجرای حدّ قتل 50
3-6-6-1-3- حدّ صد تازیانه 50
3-6-6-1-4- تعزیر به شلاق تا 74 ضربه 51
3-6-6-2- تأثیر توبه در مجازات لواط 51
3-7- مساحقه 51
3-7-1- تعریف و موجبات حد مساحقه 51
3-7-2- ادله اثبات دعوی 52
3-7-3- مجازات 53
3-7-3-1- اسقاط مجازات 54
3-8- قذف و قوادی 55
3-8-1- عناصر جرم قوادی 58
3-8-2- مراتب قوادی 58
3-8-2-1- شروع به جرم 58
3-8-2-2 - معاونت در جرم 59
3-8-2-3- مباشر 59
3-8-3- تعدد مادی ومعنوی جرم قوادی 60
3-8-3-1- تعدد مادی 60
3-8-3-2- تعدد معنوی 60
3-8-4-ارزیابی قوانین مجازات قوادی 60
3-9- قذف 61
3-9-1- عناصر تشکیل دهنده رکن مادی جرم قذف 62
3-9-2- ركن معنوی جرم قذف 63
3-9-3- موارد سقوط اجرای حد قذف 63
3-9-4- مجازات قذف 64
3-9-4-1- تشدید مجازات 64
3-10- مصرف مسکر 64
3-10-1- مسکر 64
3-10-2- مجازات مصرف مشروبات الکلی 65
3-10-3- موجبات حد مسکر 65
3-10- 4- شرایط حد مسکر 66
3-10-5- ادله اثبات شرب مسکر 66
3-10-6- مجازات شرب مسکر 67
3-10-7- کیفیت اجرای حد شرب مسکر 68
3-10-7-1- شرایط سقوط حد مسکر یا عفو از آن 68
3-11- محارب و مفسد فی الارض 68
3-11-1 - محاربه در قرآن و شأن نزول آن 68
3- 11- 2- مفهوم لغوی و اصطلاحی واژه محاربه و مفسد فی الارض 69
3-11-3- رابطه افساد فی الارض ومحاربه 71
3-11-4- شرايط معتبر در محارب 73
3-11-4-1- جنسيت 74
3-11-4-2- علنى بودن 74
3-11-4-3- عدم نياز به همراهى جرم غصب اموال 74
3-11-4-4- تاثير دين 76
3-11-4-5- زمان 77
3-11-4-6- مكان 77
3-11-4-7- اهل ريبه 78
3-11-4-8- قصد ارعاب 79
الف ـ جنبه عمومى داشتن ارعاب 80
ب ـ توانايى ايجاد ارعاب 81
3-11-5 -راه‌های ثبوت محاربه و افساد فی الارض 83
3-11-6- مصاديق محاربه در قانون مجازات اسلامی 83
3-11-7- مجازات محارب ومفسد فی الارض 89
3-12- سرقت 90
3-12-1- تعریف جرم سرقت: 90
3-12-2- شرایط اجرای حد 91
3-12-3- شرایط سقط حدود سرقت 94
3-12-3-1- حد قطع 95

فصل چهارم: جرائم موجب حد در قانون جدید 98
4-1- سب النبی 99
4-1-1- مقدمه 99
4-1-2- واژه شناسي 100
4-1-4- اهانت به دين مبين اسلام ومقدسات آن 105
4-1-4-1- عنصر معنوي 105
4-1-4-2- تحقق تحقير درخارج 106
4-1-4-3- اهانت به مقدسات ازروي غضب 107
4-1-4-4- اهانت ازروي شبهه 107
4-1-4-5- اهانت منجر به ارتداد 109
4-1-5- بررسی مجازات «سب نبی» در قانون مجازات سال 1392 109
4-1-5-1- مفهوم سب نبی 110
4-1-5-2- مبنای شرعی حرمت سب نبی 110
4-1-5-3- منبع قانونی ممنوعیت سب نبی 111
4-2- ارتداد و بدعت گذاری و سحر 112
4-2-1- انكار ضروري دين 112
4-2-2- انكار ضروري مذهب 113
4-2-3-انکار صداقت پیامبر 113
4-2-4-مسخره کردن دین 114
4-2-4- اهانت منجر به سب النبی 115
3-4- نتیجه 115
4-4-خوردن مسکر 116
4-5- بغی و افساد فی‌الارض 116
4-5-1- بغی چیست؟ و باغی کیست؟ 116
4-5-2- معنای لغوی بغی 116
4-5-3- معنای اصطلاحی بغی 117
4-6- بررسی قانون مجازات اسلامی جدید و قدیم در حدود 120
4-6-1- زنا 120
4-6-2- لواط و مساحقه 122
4-6-3-قوادی 122
4-6-4- قذف 122
4-6-5- سب نبی 124
4-6-6- حد مسکر 124
4-6-7- حد سرقت 125
4-6-8- محاربه 129

فصل پنجم: نتیجه گیری 131
5- امتيازهاي قانون مجازات اسلامي جديد مصوب 1392 نسبت به قانون سابق مجازات 132
5-1- امتيازهاي قانون جديد مجازات اسلامي نسبت به قانون قبلي چيست؟ 132
5-2- قانون مجازات اسلامی جدید به چه میزان از جهت کیفری زندانها می کاهد؟ 134
5-3- نتیجه گیری 134
5-3-1- تقسيم بندي مجازات تعزيري 134
5-3-2- افزودن جرايم «سب نبي»،«بغي و افساد في الارض» به مجموعه قوانين كيفري 135
5-3-3- تصویب قانون جدید و لغو قانون قدیم 135
5-3-4- نسخ صریح تعدادی از قوانین اقدامات تامینی و تربیتی 135
5-3-5-تبديل كيفر حبس ابد به حبس تعزيري درجه يك 136
5-3-6- گسترش مسئولیت کیفری 136
5-2-7- نظام مند شدن مجازات هاي تكميلي 136
5-2-8- تخفيف مجازات های نظام مند 137
5-3- ایراداتی به کلیات قانون جدید مجازات اسلامی 137
منابع و مآخذ 139
منابع فارسی 140
چکیده انگلیسی 143