مقاله ارائه یک مدل جهت اندازه گیری پایداری زنجیره تامین

(صنعت فرش ماشینی ایران)

چکیده:
امروزه فشارهای زیادی به شرکت ها برای توجه به مسائل زیست محیطی و مسئولیت های اجتماعی وارد شده است. با توجه به اهمیت این مسائل و اهمیت مسئله مالی برای شرکت ها، بحث پایداری زنجیره تامین مطرح گردیده است. پایداری اشاره به توجه همزمان به این ابعاد دارد. با توجه به اهمیت عملکرد زنجیره تامین، بررسی رابطه عملکرد زنجیره تامین با پایداری زنجیره تامین دارای اهمیت زیادی می باشد.

از طرف دیگر بررسی نقش توانمندسازها در این رابطه از موارد دیگری است که در مدل اصلی تحقیق به آن پرداخته می شود. هدف اصلی این تحقیق ارائه مدلی جهت تبیین رابطه توانمندسازها با عملمرد زنجیره تامین در صنعت فرش ماشینی ایران می باشد.

این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی می باشد. در این تحقیق بعد از شناسایی سنجه های پایداری، سنجه های عملکرد زنجیره تامین و توانمندسازهای زنجیره، با استفاده از تکنیک دلفی آن ها را مورد جرح و تعدیل قرار داده شد. درمرحله دوم پرسشنامه ای بر مبنای طیف لیکرت طراحی گردید و بین 217 شرکت داری بیش از 50 نفر کارگر در زنجیره تامین صنعت فرش ماشینی توزیع گردید. سپس سنجه های عملکرد و توانمندسازهای زنجیره با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی دسته بندی شدند. در نهایت با استفاده از نرم افزار آموس به بررسی مدل تحقیق پرداخته شد. با توجه به مدل نهایی تحقیق مشخص شد که توانمندسازها دارای تاثیر مستقیم روی پایداری نیستند و از طریق عملکرد روی پایداری تاثیر دارند. به عبارت دیگر عملکرد نقش میانجی را بین توانمندسازها و پایداری ایفا میکند. از بین توانمندسازها از نظر اهیمت، مدیریت دانش و اطلاعات و روابط مناسب از مابقی عوامل مهمتر بود. تفاوت اهمیت بین عوامل عملکرد زنجیره تامین و ابعاد پایداری معنادار نبود.

مقدمه
پیچیدگی و عدم قطعیت محیط، از ویژگی‌هایی است که بنگاه‌های کسب و کار با آن روبرو هستند. این عدم قطعیت، تأثیر عمیقی بر فعالیت‌های شرکت‌ها، به‌ویژه زنجیره تأمین آنها دارد. مفهوم مدیریت زنجیره تأمین با اضافه شدن مفهوم پایداری به آن گسترده‌تر شده است. پایداری به یک تعادل مناسب بین توسعه اقتصادی، نظارت محیطی و دارایی اجتماعی اشاره دارد.

هدف این تحقیق ارائه مدلی جهت اندازه‌گیری پایداری زنجیره تامین بود که با استفاده از تکنیک دلفی مدل نهایی شکل گرفت. سپس، مدل ارائه شده با استفاده از روش تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین ابعاد پایداری، بعد اقتصادی مهم‌ترین و بعد زیست محیطی کم‌اهمیت‌ترین ابعاد بودند. در بعد اقتصادی، میزان سود، در بعد اجتماعی، ارتباطات و در بعد زیست محیطی، میزان ضایعات جامد ایجاد شده، مهمترین شاخص‌ها بودند. در نهایت چارچوب اندازه‌گیری پایداری، همراه با وزن هر بعد و شاخص ارائه گردید. این یافته ها می‌تواند شرکت‌های فرش ماشینی را در تدوین و ارائه گزارشات پایداری یاری رساند.