تبیین رقابت های منطقه ای در تحولات اخیر سوریه با نظریه توازن قدرت در تحولات سوریه

مهم ترین کارکرد نظریه های روابط بین الملل تبیین و توضیح رویدادهای جهانی و پیش بینی آینده ی آن است. در این میان گاه ممکن است رویدادی همزمان بر اساس چندین نظریه قابل تبیین باشد. برای تبیین رقابت های منطقه ای در تحولات اخیر سوریه که از مارس2011 آغاز شد، می توان از موازنۀ قدرت کمک گرفت.

برای چند دهه متوالی تهدید، جنگ، بحران، تنش و بی ثباتی سیاسی، همواره از مشخصه های منطقه خاورمیانه بوده است که ایران، ترکیه و عربستان به عنوان بازیگران مهم منطقه ای در آن ایفای نقش نموده اند. لذا مصادیق تجربی و واقعیت های عینی خاورمیانه ای بیش از هر مدل دیگری با تئوری موازنه قدرت قابل تبیین و توصیف است. تحولات سوریه از مارس 2011 را در زمره عوامل تأثیر گذار بر نیازها و شکل بندی ها امنیتی ایران دانست.

هر تحول منطقه ای می تواند بر چگونگی توازن قدرت بین کشورهای خاورمیانه و خلیج فارس تأثیر گذارد. با شکل گیری تحولات در منطقه خاورمیانه، کشورهایی همانند ترکیه، عربستان و قطر در صدد برآمدند تا بر موازنۀ منطقه ای تاثیر به جا گذارند برخی اقدامات انجام شده توسط ترکیه و عربستان سعودی را می توان در زمره عوامل و مؤلفه هایی دانست که توازن منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده است. از جمله این عوامل می توان به حمایت های مالی، تسلیحاتی و لجستیکی کشورهایی همچون ترکیه، عربستان و قطر از مخالفان اسد، نام برد.

این امر موازنه منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده و منجر به بروز واکنش های جدیدی در فضای منطقه ای و بین المللی می شود. بنابراین بازیگرانی که نقش رقیب منطقه ای ایران ایفا می نمایند، تلاش دارند تا نقش ایران در برقراری امنیت منطقه ای در خاورمیانه را کاهش دهند. به همین دلیل از یک سو درصدد تغییر موازنه قدرت منطقه ای علیه جمهوری اسلامی ایران هستند، از سوی دیگر تلاش می کنند تا موج های جدید نوگرایی را در حوزه شکل بندی های قدرت منطقه ای تحت تاثیر قرار دهند(مصلی نژاد،1391: 35).

فهرست مطالب
2-1- مقدمه
2-2- تاریخچه موازنه قدرت
3-2- شیوه های تامین و حفظ موازنۀ قدرت
4-2- رویکردهای نظری به موازنه قدرت
2-4-1- نظریه کلاسیک واقع گرا
2-4-2- تلقی نو واقع گرایانه از توازن قوا
2-5- موازنه قوا و مطالعات منطقه ای
2-6- نقش مؤلفه های ژئوپلیتیکی در موازنه منطقه ای
2-7- نظم های منطقه ای
2-7-1- تعریف منطقه
2-7-2- ساختار نظام های منطقه ای
2-7-3- ساختار نظام موازنه قدرت در منطقه خاورمیانه
2-7-4- ائتلاف ها و محورهای منطقه ای

منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع عربی
منابع انگلیسی
چکیده انگلیسی