تشریح اوضاع میدانی و صحنه تحولات بحرانی سوریه و نقش سیاست خارجی کشورهای دیگر در آن

سوریه نیز همچون غالب کشورهای خاورمیانه در زمینه ساختار اجتماعی قومی و مذهبی از بافت موزاییک برخوردار است که این بافتار در تنظیم روابط داخلی و خارجی آن نقش عمده ای ایفاء نموده است که دوره حکومت حزب بعث به رهبری حافظ اسد تایید کننده این وضعیت می‌باشد. به همین جهت تکیه بر روابط خارجی برای مهار امور داخلی امری واضح به شمار می‌آید. رویارویی بازیگران منطقه ای و جهانی که هر یک به نوبه خود به دنبال اهداف و منافع ملی خود بودند در قبال بحران سوریه، وضعیتی را به وجود آورد که امروزه شاهد صف بندی دو گروه مخالفان و موافقان حکومت سوریه می‌باشیم که با تعریف منافع همسو میان اعضای دو طرف این صف بندی شکل اجرایی به خود گرفته است.

پیش از بحران فعلی سوریه، حوادثی همچون جنگ سی و سه روزه و ترور رفیق حریری و مسائل مربوط به آن و ... نشان داد که اهداف گروه مخالفان از این طریق قابل تحقق نیست. از طرفی موافقان نیز درصدد بودند تا با حفظ وضع موجود اهداف و منافع حاصله را تثبیت نمایند.با نگاهی کلی به مطالب فوق به خوبی در خواهیم یافت که مسئله سوریه یک مسئله داخلی صرف نیست و برابر مدل پیوستگی روزنا و با توجه به نقش سایر عوامل خارج از مرزها ، تحلیل اوضاع سوریه در یک مدل مختلط قابل توصیف می‌شود مدلی که نقش عوامل داخلی و نیروهای خارجی را توأمان مورد توجه قرار دهد.

در کنار این مهم ، عامل دیگری را که بایستی مورد توجه قرار دهیم مسئله رسانه و ابعاد مختلف آنست. با توجه به نقش رسانه‌ها در تعاملات امروزی و تبیین جایگاه آنان در افکار عمومی، باید قبول کرد که در بحران سوریه نیز هر یک از طرفین تلاش دارند تا با همراه کردن گستره بیشتری از افکار عمومی چه در داخل سوریه و چه در خارج از سوریه به هدف اولیه خود که تثبیت و یا سرنگونی نظام فعلی حاکم بر سوریه می‌باشد برسند.

خصوصیات ذاتی رسانه و البته تاثیر شگرف آن‌ها در کنار تاکتیک‌های به‌کارگیری آن‌ها می‌تواند به عنوان سواره نظامانی که ضمن داشتن قابلیت‌های بسیار، در خانه و دسترس مخاطبان آن‌ها را جهت دست یابی به اهداف تعیین شده همراه ساخته و به موازات کاهش هزینه و افزایش ثبات در تحصیل آن، با لحظه به لحظه در تنگنا قرار دادن حکومت هدف و رقیب ، آن را مجبور به قبول و پذیرش شکست بنماید و در حقیقت قبل از شکست جنگی آن را از نظر روحی بشکند تا پیروزی آسان‌تر و نزدیک‌تر باشد. از همین رو در کنار همه حمایت‌ها لجستیکی و مالی و ... که از حکومت سوریه و یا مخالفین آن‌ها می‌شود، حمایت رسانه ای نیز به طور گسترده انجام شده و هر یک از بازیگران تلاش دارد تا در این عرصه نقشی ایفاء نماید. ذکر این نکته ضروری است که فارغ از تقابلی که میان این بازیگران وجود دارد ، عرصه میدانی و فراز و نشیب آن نقش عمده ای در این دیپلماسی رسانه ای دارد که نباید از آن غافل گردید و همین نکته برای ضرورت توصیف و نحوه آرایش بازیگران مختلف در قبال بحران سوریه کفایت می‌نماید.

هر یک از بازیگران دو گروه دارای رسانه های مختلفی می‌باشند که در زمینه مسائل سوریه فعالیت می‌کنند که با توجه به جایگاه و البته توان اقتصادی و سیاسی آن از موقعیت متفاوتی نسبت به سایرین در این زمینه برخوردار می‌باشند. لهذا با در نظر گرفتن موضوع این تحقیق, لاجرم از میان همه آن‌ها می‌بایست عملکرد شبکه خبری الجزیره کشور قطر را در این زمینه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهیم. اینکه هزینه های کلان آن چه اهدافی را تعقیب می‌نماید و چه حوادثی بر سیر اطلاع‌رسانی آن حاکم و نافذ می‌باشد و سؤالاتی از این قبیل ؛ مجموعا ارتباط این دو می‌تواند ما را تحلیل چرایی اقدامات رسانه ای و تحولات میدانی یاری نماید .

فهرست مطالب

بررسی تحولات سوریه و عوامل موثر در آن
مقدمه
بخش اول : گذری بر تاریخ معاصر سوریه
ترور رفیق حریری
خاورمیانه بزرگ
سیر تحولات سه سال اخیر سوریه
بخش دوم : نیروهای فرامرزی بحران سوریه
مبحث اول : مخالفان نظام سوریه
- عربستان
- امریکا
- اسرائیل
- ترکیه
- قطر
مبحث دوم : موافقان نظام سوریه
- ایران
- روسیه
- چین
جمع بندی

نتيجه گیری
فهرست منابع
منابع فارسی
منابع انگليسي