مبانی نظری بررسی ارتباط هوش سازمانی و استرس شغلی کارمندان

درعصرحاضرهرچه زمان به جلوتر مي رود با توجه به پيشرفت علوم وفنون وپيدايش نيازها وچالشهاي جديد ، سازمانها نيز پيچيده تر واداره آنها نيزمشكل تر مي شود. اين معنا زماني پر اهميت خواهد شدكه بپذيريم درهرسازمان امروزي علاوه برمنبع عظيم وخلاق انساني هوشمند ، ماشين آلات هوشمند ي نيز درفرآيند عملكردسازمانها نقش مؤثري ايفا مي كنند.

بنابراين هوش سازماني درسازمانهاي پيچيده امروزي برآيند وتركيبي از دو هوش فعال انساني وهوش مصنوعي ماشيني خواهد بودكه بي ترديد مديران سازمانها براي پويائي وافزايش كارائي سازمان خود راهي جز بهره گيري از اين دو جريان هوشمند نخواهند داشت (آلبرخت،2003). ازطرفی استرس یک عامل موثر در ناکارآمدی سازمانی، جابجایی نیروی انسانی، غیبت های ناشی از کار، کاهش کیفیت و کمیت کار، افزایش هزینه های مراقبت از سلامتی و کاهش رضایت از شغل می باشد. در طی دهه های گذشته درتحقیقات متعددی نشان داده شده است که وظایف سازمانی یا شغلی که توام با بارکاری زیاد و نیازها و مسئولیتهای بیش از حد می باشند منجر به بروز ریسکهای سلامتی زیادی می گردند. لازم بذکر است که همه ی نتایج استرس منفی نیستند و گاهی استرس می تواند نتایج مثبتی نیز بدنبال داشته باشد؛ واکنش بدن ما به استرس کمک می کند تا تمرکز کنیم و کار را بطور صحیح انجام دهیم؛ در صورتیکه فرصت استراحت و یا فرار از شرایط استرس زا نباشد، استرس می تواند منفی باشد(صادقی،1387).

اين فصل شامل سه بخش است. در بخش اول به مبانی نظری شامل تعریف هوش ، هوش سازمانی، هوش سازمانی از نظر کارل آلبرخت بیان شده است. در بخش دوم ضمن بيان زمينه هاي نظري موضوع تحقيق، مفاهيمي همچون استرس، و هم‌چنين عوامل پيدايش استرس و پيامدهاي آن و حساسيت‌هاي موضوع استرس با توجه به منابع علمي داده شده است. در بخش سوم به تحقيقاتي كه در داخل و خارج كشور در راستاي موضوع تحقيق فوق انجام گرفته، اشاره گرديده و جمع بندي از تحقيقات انجام شده در داخل و خارج از كشور صورت گرفته است.

فهرست مطالب

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
مقدمه
2 -2(تاریخچه هوش سازمانی
تعاریف هوش سازمانی
الف- تعریف تربیتی هوش:
ب- تعریف تحلیلی هوش :
ج- تعریف کاربردی هوش:
2-2-2( انواع هوش و مولفه های آن
2-2-2-1(انواع هوش از نظر گاردنر :
2-2-2-2( انواع هوش از نظر آلفرد بینه:
2-2-2-3-(هوش چند گانه
2-2-2-4(انواع هوش چندگانه:
2-2-2-4-1(هوش ديداري / فضايي
2-2-2-4-2(هوش کلامي/ زباني
2-3-3-1-3(هوش منطقي / رياضي
2-2-2-4-4(هوش بدني/جنبشي
2-2-2-4-5(هوش موسيقي / ريتميک
2-2-2-5(هوش بین فردی
2-2-2-6(هوش درون فردي
2-2-2-7(هوش هیجانی
گلمن در توصيف از هوش هيجاني به ۵ توانايي اصلي اشاره مي‌نمايد:
2-2-2-8(هوش مصنوعی
2-2-2-9(هوش معنوی:
براي هوش معنوي 10 جزء را مطرح نموده اند:
2-3-(هوش سازمانی
2-3-1(ویژگیها و عوامل موثر بر هوش
-عوامل زیستی موثر بر هوش
پژوهش‌های مختلف، تاثیر عوامل زیستی گوناگون را بر هوش و توانایی‌های ذهنی افراد نشان داده است که به اختصار اشاره می‌کنیم:
-تفاوت‌های جنسی و هوش:
-پایگاه اجتماعی – اقتصادی:
-طبیعت و تربیت:
2-2-4(نظریه های هوش سازمانی
2-2-4-1(هوش سازمانی از نظر کارل آلبرخت
(هوش سازمانی از دیدگاه دانشمندان دیگر :
2-2-4-3(هوش سازمانی کامپیوتری شده :
2-2-5(هوش سازماني به عنوان يك فرآيند
1- ويژگي تعامل:
2- ويژگي اجماع يا تراكم:
3- ويژگي همكاري يا تشريك مساعي:
2-2-6) فرایند هوش سازمانی در سازمانها و شرکت ها :
2-2-7(مولفه هاي هوش سازماني
2-2-8)ابعاد هوش سازمانی
2-2-9) مدل هاي هوش سازماني
2-2-10)كاربست هوش سازماني در نظام آموزشي
2-2-11)راﺑﻄﻪﻫﻮشﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ وﻋﻤﻠﻜﺮد:
2-2-12)ضرورت به کار گیری هوش سازمانی در سازمان ها:
2-2-13) راه کارهای پیشنهادی جهت استقرار هوش سازمانی:
2-3)استرس و فشار عصبی
2-3-1) ماهیت و تعریف استرس
2-3-2-)ديدگاه‌هاي نظري استرس
2-3-3)ماهيت دوگانه فشار عصبي
2-3-4)اجتناب ناپذیر بودن فشار عصبي
2-3-4)فشار عصبي و معيارهاي اندازه‌گيري
2-3-6-)منابع ( عوامل ) فشارهاي عصبي
2-3-6-1) ‌فشارهاي عصبی سازمانی
جدول 2ـ 1: عوامل سازماني فشار عصبي و رواني (جیمز،1995).
2-3-6-2)چهار مجموعه كلي فشار عصبي سازماني عبارتنداز(مورهد، 1385):
- الزامات وظیفه یا شغلي :
• تعارض در هدف
- الزامات دروش شخصي
مقدار برخورد با ديگران
ميزان تماس يا برخورد با افراد ساير بخش‌ها
فقدان حمايت اجتماعي
2-3-6-2)الگوهاي حمايت اجتماعي
- الگوي اثر اصلي
- الگوي ضربه‌گيري
حمايت ابزاري
حمايت اطلاعاتي:
حمايت كاركردي:
2-3-7)پيامدها ( عوارض) فشار عصبي و رواني
2-3-7-1) پيامدهاي فردي
2-3-7-2)پيامد فيزيولوژيكي
2-3-7-3)پيامدهاي رواني
2-3-7-4)پيامدهاي رفتاري
2-3-7-5)پيامدهاي سازماني
2-3-8)استراتژيهاي مقابله با استرس
2-3-8-1)استراتژي‌هاي مقابله فردي(رمضانی نژاد،1380).
2-3-8-2)استراتژي‌هاي مقابله سازماني(علوی ، 1370).
2-3-9)توصيه‌هاي كليدي براي مقابله با استرس
الف) غنا بخشيدن به زندگي معنوي خود:
ب) مديريت مالي:
ج:تنظيم وقت:
د: هدف گذاري:
هـ: ارزش گذاري فعاليت:
د: مهارت نظم بخشي:
ط : توجه به توانايي و سلامت جسمي:
2-3-10)فشار عصبي و تأثير آن بر عملكرد:
2-4)پیشینه پژوهش:
2-4-1) پژوهش‏های داخلي
2-4-1-1-)پژوهش های داخلی مرتبط با هوش سازمانی
2-4-1-2)پژوهش های داخلی مرتبط با استرس
2-4-2-) پژوهش‏های خارجي مرتبط با هوش سازمانی
2-4-1) پژوهش‏های خارجي مرتبط با استرس
2-5) جمع بندی تحقیق

منابع و مآخذ