اخلاق کار در ایران و ضرورت پرداختن به آن

در جامعه ایران اكثریتی معادل 4/81 درصد اعتقاد دارند كه «روزی هر كس به قدر قسمت اوست» كه عامل مهمی در تضعیف اخلاق‬ كار محسوب می‌شود. از دیگر باورهای غلط كه به كاهش اخلاق‬كار می‌انجامد اعتقاد به قضا و قدر است، 5/89 درصد ایرانیان به «تأثیر قضا و قدر در زندگی» اعتقاد دارند (محسنی،1379: 404-406)، چنین باورهای عرفی به كاهش اخلاق‬كار در ایران می‌انجامد.

در شرایط امروز نگرش های منفی نسبت به فرهنگ و اخلاق کار ایرانیان وجود دارد و در سالهای اخیر نیز این نگرش از سوی مسئولین جامعه بارها مورد تأکید قرار گرفته و سعی شده راهکارهایی برای تقویت وجدان و اخلاق کار به عنوان پشتوانه اصلی توسعه پیدا شود (معیدفر،1380: 38). در تحقیقاتی که توسط پژوهشگران ایرانی درباره علل ضعف اخلاق کار در ایران صورت گرفته است،

سه دلیل عمده ذکر شده است:

1- توسعه برونزا علت اصلی ضعف وجدان کاری در ایران: جامعه ایران در برخورد با غرب فرآیند توسعه برونزای خود را تحت تأثیر غرب آغاز می-کند. برونزایی توسعه موجب شده در اقدامات توسعه-ای و گسترش سازمانی، ارزش های نظام اجتماعی کل، به ویژه نظام سیاسی، گسترش یابد تا ارزش های سازمان‬های کار سنتی. توسعه خارج از بستر اصلی سازمان‬های کار سنتی، نه تنها موجب عدم تداوم اخلاق کار این سازمان‬ها شده، بلکه عرصه را بر این سازمان‬ها و به تبع آن اخلاق کار سنتی تنگ کرده است (معیدفر،1380: 38).

2- بیگانگی سیاسی و اجتماعی: جامعه ایران، مانند بسیاری دیگر از کشورهای در حال توسعه، جامعه ای در حال گذار از وضعیتی سنتی به مدرن است. این وضعیت خصوصیات و ویژگی‬های خود را دارد؛ از جمله بیگانگی سیاسی و اجتماعی که بسیاری از معضلات فرهنگی جامعه ما، از جمله ضعف وجدان و اخلاق کار، از همین موضوع سرچشمه می گیرد. بیگانگی ریشه در خصائص دوران گذار دارد که در سطح سازمانی، خود را بصورت ضعف اخلاق و فرهنگ کار، عدم دلبستگی به ارزش ها و اهداف سازمان و افسردگی روانی خصوصاً در زمان کار ظاهر می سازد (معیدفر،1386: 17).

.

.

.

فهرست مطالب

2-1-1) اخلاق 9
جدول 2-1) تعاریف مختلف از اخلاق 12
2-1-1-2) انواع اخلاق در سازمان‬ها 16
2-1-2) کار 24
2-1-2-1) تعریف کار 25
2-1-2-2) تفاوت کار و حرفه 27
2-1-3) اخلاقکار 29
2-1-3-1)تعریف اخلاق‬کار 29
2-1-3-2) ابعاد اخلاق‬کار 31
2-1-3-3) اهمیت و ضرورت پرداختن به اخلاق‬کار 36
2-1-3-4) عوامل مؤثر بر رعایت اخلاقکاری 38
2-1-3-5) اخلاق‬کار در ایران 45
2-2) بخش دوم: سوابق تحقیق 47
2-2-1) تحقیقات داخلی 47
2-2-1-1) تحقیقات داخلی پیرامون اخلاق‬کار 47
2-2-1-2) تحقیقات داخلی پیرامون هوش سازمانی 54
2-2-1-3) تحقیقات داخلی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی 58
2-2-2) تحقیقات خارجی 60
2-2-2-1) تحقیقات خارجی پیرامون اخلاقکار 60
2-2-2-2) تحقیقات خارجی پیرامون هوش سازمانی 65
2-2-2-3) تحقیقات خارجی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی 69
جدول 2-2) خلاصه تحقیقات داخلی 73
جدول 2-3) خلاصه تحقیقات خارجی 77
منابع و مآخذ
الف) منابع فارسي
ب) منابع غیرفارسی