مبنای تحلیلی و روایی لزوم رفع ابهام از مورد معامله بر اساس قواعد فقهی

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق مبنای تحلیلی و روایی لزوم رفع ابهام از مورد معامله بر اساس قواعد فقهی مقدمه: وجود غرر در داد و ستدها وبه خصوص آنچه كه تحت عنوان «بیع» صــورت می گیرد ، چگونه استحكام روابط اجتماعی و تجاری را تهدید می كند ؟ مگر نه این است كه ملكیّت از امور اعتباری است ، پس رعایت و پای بندی به شرایط با عدم التزام و بی توجهّی نسبت به آنها ،چه تأثیری در نتیجه خواهد داشت ؟ چرا حتّی با وجود علم و توافق ، معامله غرری صحیح نیست؟ ! و بالاخره آیا احراز شرایط فقهی در عوضین -بعنوان موضوع معامله -صرفاً به جهت تحقّق وترتّب آثار شرعی بیع - حلّیّت و جواز تصرّف و لزوم بیع -است ؟ یا . … در پاسخ ، برخی از فقیهان امامیّه در زمینه ی لزوم رفع ابهام ازمورد معامله گفته اند : «این مسأله ازمسائلی است كه در آن ،حقّ الناس و حقّ ا… در هم آمیـــخته است . غرر و ربـــا دو مقوله است كه شارع مـــقدّس به خاطر آنكه امــــوال مردم از بیــــن نرود ،آن را تحریم كرده است .» پاسخ دیگر ازنوشته مرحوم نراقی (ره) است :« پوشیده نماندكه علم و رضایت فروشنده یا خریدار به اینكه مورد معامله ، در معرض خطراست ؛ در صحّت معامله مؤثّر نیست زیرا نهی شارع ،عام است و صورت علم را نیز فرا می گیرد و این شگفت نیست كه شارع از قرار دادن مــــال در معرض خطربا علمبه آن ، نهی كند وخریدن چیزی را كه درشرف نابودی است ،حتّی با علم خریدار ممنوع سازد همچنانكه در اسراف و اتلاف بیهوده ی مال چنین است .» بنابراین ، حكم شارع ، بطلان معامله غرر ی است و نمی توان برخلاف این حكم ، تراضی كرد . لزوم رفع ابهام از مورد معامله ،صرفاً تعبّدبه حكم شرع وقانون نبوده بلكه مبنای عقلانی نیز دارد .بنابراین ، مبانی مزبور را در دو فصل جــــداگانه باید بررسی كرد : مبـــنای تحلیلی ومبنای روایی . سپس در بررسی مستنــــدات جهل و اشتباه به بررسی برخـــی از قواعد فقهی نیز خواهیم پرداخت . کلمات کلیدی: ابهام در معامله رفع ابهام از مورد معامله مبانی لزوم رفع ابهام از مورد معامله

فهرست مطالب چكیده مطالب مقدمه بخش نخست: كلیّات و مفاهیم 6 الف) مورد معامله ب) معامله ج) جلوه های ابهام در مورد معامله 1) بررسی مفهوم جهل و ابهام 2) انواع جهل نسبت به مورد معامله - مجهول بودن ذات - مجهول بودن اوصاف - مجهول بودن مقدار - جهل به وجود، حصول و بقای مورد معامله - تردید بین دو شیء - جهل و اشتباه متعاملین در قصد بخش دوم : بررسی اجمالی شرایط عوضین فصل نخست: در عقد بیع فصل دوم: در عقد اجاره بخش سوم: بررسی مبانی لزوم رفع ابهام از مورد معامله فصل نخست: مبنای تحلیلی الف) نظم عمومی ب) سیره ی عقلا فصل دوم: مبنای روایی الف) اعتبار حدیث غرر

ب) دلالت حدیث غرر