ادله حرمت معامله با آلات قمار در فقه و حقوق

گسترش قمار بیش از هر چیز دیگری از طریق معاملات صورت می‌پذیرد و معاملات نقش اصلی در شیوع این پدیده را دارا هستند. معاملات بنا بر یک تقسیم بندی از حیث حکم به معاملات مشروع و نامشروع تقسیم می‌گردند. دسته دوم به لحاظ موضوع به انواع مختلفی ازجمله معامله با ابزار قمار تقسیم می‌گردند.معامله با آلات قمار، به معامله‌ای گفته می‌شود که در آن آلات مخصوص قمار، ثمن یا مثمن معامله واقع گردیده‌اند.

بر این نوع معامله بدان جهت که ابزار قمار یکی از ارکان معامله را تشکیل می‌دهند، مباحث گوناگونی ازجمله جواز، تملیک و تملّک، صحت، نفوذ، ضمان و مسئولیت مدنی مطرح است. ادله چهارگانه کتاب، سنت، اجماع و عقل و مستنداتی همچون قواعد فقهی بر حرمت معامله با آلات قمار و بطلان معاملات ناشی از آن دلالت دارند.

پایان نامه ای كه پيش روى شما، قرار دارد، در سه فصل، مبانی فقهی حقوقی معامله با ابزارآلات قمار بررسى مى‏كند:

فصل نخست، تعاريف و كليات را شامل است و در آن معانى لغوى و اصطلاحى الفاظ، تقسيم‏بندى معاملات، وضعيت حقوقى قراردادها و روابط طرفين قرارداد، مورد بحث واقع شده است.

در فصل دوم، پس از طرح ادله اربعه در دو بخش مجزا قواعد فقهی برای دست یابی به حکم از طریق قیاس و تطبیق کلیات موارد معامله بر مفاد قواعد فقهی است.

فصل سوم آثار این معاملات در فقه و حقوق اختصاص یافته است بدین ترتیب که مباحث فقهی در ذیل مواد قانون مدنی به صورت تطبیقی عنوان گردیده است و در بخش دوم پس از جرم انگاری معامله با آلات قمار به جنبه‌های کیفری این معاملات در قانون مجازات اسلامی قانون مجازات اسلامی مورد بحث قرار گرفته است.

فهرست مطالب

مقدمه 1
فصل اوّل:کلیات 4
طرح تحقیق 5
1. تبیین موضوع 5
2. ضرورت وهدف از اجرا 5
3. پیشینه تحقیق 6
4. فرضیه تحقیق 7
5. روش تحقيق 7
6. سازماندهی تحقیق 7
7. موضوع شناسی 8
1-1-7. قمار 8
1-1-1-7. قمار در لغت 8
2-1-1-7. قمار در اصطلاح 10
2-1-7. آلات قمار 12
1-2-1-7. شطرنج 14
2-2-1-7. نرد 16
3-2-1-7. کعاب 18
4-2-1-7. اربعه عشر 19
5-2-1-7. خواتیم 19
6-2-1-7. پاسور 20
3-1-7. میسر 21
4-1-7. معامله 23
5-1-7. احکام وضعی قراردادها 26
6-1-7. بیع 29
7-1-7. تاریخچه آلات قمار 31
8-1-7. ضبط 34
9-1-7. مصادره 35
10-1-7. معدوم کردن 35

فصل دوم: مستندات فقهی و حقوقی معامله با آلات قمار 36
1-2. مستندات فقهی 37
1-1-2. آیات 38
1-1-1-2. آیات عام 39
2-1-1-2. تفسیر آیات 45
3-1-1-2. آیات خاص 49
2-1-2. روایات 57
1-2-1-2. روایات عام 57
2-2-1-2. روایات خاص 62
3-1-2. اجماع 68
4-1-2. عقل 71
5-1-2. سایر مستندات 72
1-5-1-2 سکرآور بودن 72
2-5-1-2. حرمت از باب اكل سم 73
3-5-1-2. حرمت از باب قاعده‌ى حرمت اسراف 74
4-5-1-2. قاعده اعانت بر اثم و عدوان 76
5-5-1-2. قاعده حرمت مقدمه‌ى حرام 77
6-5-1-2 قاعده‌ى نفى سبيل 78
7-5-1-2. حرمت معاملات آلات قمار با استفاده از قواعد فقهی 79
1-7-5-1-2. قاعده لا ضرر 80
2-7-5-1-2. قاعده حفظ نظام و مصالح جامعه 81
2-2. مستندات حقوقی معامله با آلات قمار 83
1-2-2. فقدان شرایط اساسی صحت معاملات 85
1-1-2-2. مشروعیت جهت معامله 86
1-1-1-2-2. اثر جهت نامشروع در عقد 88
2-2-1-2 نامشروع بودن موضوع معامله 90
3-1-2-2. مبناي قاعده دارا شدن غير عادلانه در حقوق ایران 92

فصل سوم: تحلیل آثار معامله با ابزار قمار در فقه و حقوق ایران 96
1-3. آثار مدنی 98
1-1-3. بررسی وضعیت ید طرف معامله با آلات قمار 99
2-1-3. روابط طرفين معامله با آلات قمار نسبت به ردّ عين مورد عقد يا بدل آن 102
3-1-3. روابط طرفين معامله با آلات قمار نسبت به منافع مورد معامله 103
4-1-3. حکم تکلیفی و وضعی معامله باآلات قمار 103
5-1-3. مسئولیت مدنی 104
1-5-1-3. قاعده ضمان ید 105
2-5-1-3. قاعده ضمان ید در قانون مدنی 109
3-5-1-3. قاعده ما یضمن 112
4-5-1-3. توجيه قاعده عكس 117
6-5-1-3. قاعده اقدام 119
7-5-1-3. احترام به مال ديگران 121
8-5-1-3. قاعده لاضرر 121
9-5-1-3. اصل ضمان ید متعاقبه 122
2-3. آثار معامله با ابزار قمار درقانون مجازات اسلامی 123
1-2-3. قلمرو مجازات معامله با آلات قمار در فقه و حقوق و ارکان تشکیل دهنده جرم 125
1-1-2-3. عنصر قانونی 126
2-1-2-3. موضوع جرم 127
3-1-2-3. عنصر مادی 127
4-1-2-3. نتیجه مجرمانه 128
5-1-2-3. عنصر روانی 128
2-2-3 مجازات معامله با آلات قماردر فقه 129
2-2-3. حد (افساد في الأرض) اعدام و ساير مجازات‌های سخت (تعزير) 131
1-2-2-3. مجازات فقط از باب حد يا تعزير شرعى 132
2-2-2-3. افساد في الأرض مستقل از محاربه 132
3-2-3. ضبط و معدوم کردن اسباب و نقود قمار 133
4-2-3. قاچاقچى و توليد كننده 136
5-2-3. توقيف و مصادره اموال حاصل از معامله با آلات قمار 137
6-2-3. ضبط و استرداد مال مأخوذه از قمار 137
نتیجه گیری 140
منابع 141