ویژگی ها و پیامدهای مهارتهای اجتماعی با تاکید در افراد نابینا

علوم اجتماعی
دانلود پایان نامه رشته علوم اجتماعی ویژگی ها و پیامدهای مهارتهای اجتماعی با تاکید در افراد نابینا مقدمه مفهوم مهارتهای اجتماعی از دید رفتاری بر این اصل استوار است كه مبنای رفتار شایسته اجتماعی را مهارتهای خاص و قابل تشخیص تشكیل می‌دهند. مهارت‌های اجتماعی شامل مهارت در تشخیص خصوصیات گروه، مهارت در تصمیم‌گیری با گروه، مهارت گوش دادن، مهارت همدلی، مهارت در ارتباط غیركلامی، مهارت در تشخیص احساسهای خویش و مهارت كنترل خویش است. از میان تئوریهای روانشناسی، نظریه یادگیری اجتماعی بیشتر به این مساله پرداخته است، مهارتهای اجتماعی شامل مهارت در تشخیص خصوصیات گروه، مهارت در ارتباط با گروه، مهارت گوش دادن، مهارت همدلی مهارت ارتباط غیر كلامی، مهارت در تشخیص احساسهای خویش و مهارت كنترل خویش است. این مهارتها كه در برخی از ویژگیهای خود با یكدیگر وجوه مشترك دارند از جهات دیگر دارای عناصر مخصوص به خود هستند. شخصی که دارای مهارت اجتماعی است، می‌تواند به انتخاب و ارائه رفتارهای مناسب در زمان و وضعیت معین دست بزند به عبارت دیگر فرد می‌تواند نشانه‌هایی را كه بیان‌كننده حالات و وضعیت افراد گروه است، بدرستی تشخیص دهد و هر یك را در جای خود قرار دهد. این توانایی‌ها فرد را یاری می‌دهد تا بتواند در وضعیتهای موجود رفتار مناسب را انتخاب كند (سخندان، 1380). هر مهارت اجتماعی در حقیقت فرآیندهای پیچیده‌ای دارد، كه غالباً مجموعه‌ای از رفتارها را در بر می‌گیرد كودك باید بتواند مهارتهای فرعی موجود در مهارت اجتماعی كلی را بشناسد كودكانی كه نقص مهارتی دارند، غالباً بر واكنش‌های نامناسب خود اسرار می‌وزند زیرا از درك اینكه چنین رفتارهایی پیامدهای ناخوشایند دارند، عاجزند یا نمی‌توانند رفتارهایی را كه نتایج مطلوبتری به بار می‌آورند به اجرا درآورند. مانند هر نوع یادگیری، بازخورد در رشد مهارتهای اجتماعی اهمیتی بسزا دارد چرا كه اگر كودك از كیفیت اعمال خود باخبر باشد می‌تواند برای اصلاح مهارت‌هایش گام ضروری را بردارد. روابط اجتماعی مناسب با دیگران یكی از كارآمدترین ابزارهای مقابله با فشارهای روانی است، اما آنچه كه روابط میان افراد را بهبود بخشیده و موجب كارآمدی آن می‌شود برخورداری از مهارتهای اجتماعی است. این مهارتها افراد را در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، مقابله با مشكلات، حل تعارض، ابراز وجود، همدلی با همنوعان كسب حمایت اجتماعی، سازگاری اجتماعی و بسیاری از توانمندی‌های دیگر یاری می‌كنند، به گونه‌ای كه افراد می‌توانند در مقابله با بحرانها از این تواناییها شبكه اجتماعی شان را توسعه داده و در مواقع لزوم جهت مقابله با بحرانها و حوادث زندگی از آن حمایت اجتماعی كسب كنند. شبكه اجتماعی ما مردمی را در برمی‌گیرد كه می‌توانیم به آنها تكیه كنیم، مردمی كه به ما اجازه می‌دهند بدانیم آنها نگران ارزشها هستند و ما را دوست دارند. هر كس كه متعلق به شبكه اجتماعی است، حمایت اجتماعی را تجربه می‌كند. شواهد روز افزونی وجود دارد كه طرق غیر انطباقی تفكر و رفتار، بطور نامتناسبی در میان افراد با حمایتهای اجتماعی كم روی می‌دهد. میزان كفایت حمایت اجتماعی موجود شخص، هم در آسیب‌پذیری و هم در مقابله وی نقش دارد (نادری، 1388).

پژوهش‌ها در رابطه با كودكان نابینا نشان می‌دهد كه این كودكان الف) در دلبستگی بین نوزاد و مادر دچار تأخیرهای رشدی می‌باشند. ب) در مقایسه با همسالا ن بینای خود از تجارب اجتماعی كمتری برخوردارند. ج) از همسالان بینای خود باز خوردهای ناكافی دریافت می‌كنند (ون، 1983). محققان براساس ارزیابی‌های صورت گرفته به كمك مقیاس رشد اجتماعی وایلند نشان داده‌اند كه برخی از كودكان مبتلا به اختلال بینایی در زمینه‌ی عملكردهای بین فردی دچار مشكل می‌باشند، امّا واضح نیست كه آیا معلولیت آنها باعث چنین مشكلاتی شده باشد.

مطالعات بسیاری نشان می‌دهند كه نوزادان معلول بینایی اختلال در رفتار خندیدن دارند. برای نمونه فریدمن (1964) در پژوهشی به این نتیجه رسید كه نوزادان مبتلا به اختلال بینایی در مقایسه با همسالان بینای خود در عمل خندیدن رشد نیافته‌تر می‌باشند. وی همچنین با بررسی كیفیت خندیدن در نوزادان نابینا نسبت به نوزادان بینا متوجه شد كه این عمل در نوزادان نابینا بیشتر به صورت رفلكس صورت می‌گیرد.

فهرست مطالب 2-5 مهارتهای اجتماعی 2-5-1 فرآیند ارتباط اجتماعی 2-5-2 مفهوم مهارتهای اجتماعی 2-5-3 تعریف مهارت‌های اجتماعی 2-5-4 ویژگی‌های مهارتهای اجتماعی 2-5-5 شش ویژگی عمده مهارتهای اجتماعی 2-5-6 طبقه‌بندی مهارتهای اجتماعی از نظر کارکرد 2-5-7 فرایند‌های عاطفی و شناختی در مهارت اجتماعی 2-5-7-1 مهارت‌های اجتماعی مربوط به عواطف 2-5-7-2 مهارت‌های مربوط به شناخت اجتماعی 2-5-8 پیامد‌های مهارتهای اجتماعی 2-6 مهارت‌های اجتماعی نابینایان 2-6-1 رشد اجتماعی در نابینایان 2-6-2 ویژگی‌های و محدودیت‌های روانشناختی کودکان نابینا 2-6-3 تأثیر اختلال بینایی در فرآیند‌های تحول روانی 2-6-4 خصوصیات افراد با ناتوانی اجتماعی 2-6-5 سازگاری اجتماعی افراد دارای نقص بینایی و عوامل موثر بر آن 2-6-6 عوامل مؤثر در سازگاری نابینایان 2-6-7 اهمیت مهارت‌های افراد آسیب دیده بینایی 2-7 شیوه‌های آموزش مهارتهای اجتماعی 2-8 پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق 2-8-1 تحقیقات انجام شده پیرامون در خارج از کشور 2-8-2 تحقیقات انجام شده در ایران منابع