بررسی جرم سرقت از نظر شرایط ارتکاب، علل و انگیزه سارق، سیر رشد آن و شیوه ارتکاب آن

حقوق
دانلود پایان نامه رشته حقوق بررسی جرم سرقت از نظر شرایط ارتکاب، علل و انگیزه سارق، سیر رشد آن و شیوه ارتکاب آن مقدمه سرقت در کشور ما انواع مختلفی دارد که معمولا به سرقتهای حدی و تعزیری تقسیم می شود . سوالی که برای بیشتر مردم پیش می آید این است که چرا دست سارقین قطع نمیشود ؟ مگر احکام اسلام در قوانین کیفری ما نیامده است ؟ برابر قوانین شرعی و مقررات کیفی برای اجرای حد سرقت باید شرایطی باشد که هر یک از این شرایط نباشد امکان اجرای حد نیست که عبارتند از : 1-سارق باید بالغ باشد . 2-سارق به سرقت وادار نشده باشد و بداند که مال دیگری را می رباید. 3-سارق بداند که این عمل حرام است و صاحب مال ،مال را در حرز قرار داده باشد. 4-سارق در حال اضطرار سرقت نکرده باشد . 5-سرقت در سال قحطی صورت نگرفته باشد. 6-سارق مال را به قصد دزدی برداشته باشد . 7-مال مسروقه در حرز متناسب قرار گرفته باشد . 8-مال مسروقه از اموال دولتی و وقف نیاشد. با این شرایط بسیار نادر و بعید است که بتوان این شرایط را در کنار هم دید و حد سرقت را بر سارق اجرا کنیم .البته باز هم شرایطی برای اجرای حد دارد مانند پیش از شکایت صاحب مال سارق را نبخشیده باشد یا سارق قبل از اثبات جرم از این گناه توبه نکرده باشد . یکی از قدیمی ترین جرایم علیه اموال که معمولا مجازات های سختی هم برای مرتکبین آن در جوامع مختلف پیش بینی شده است جرم سرقت می باشد.این جرم به دلیل سهل تر بودن ارتکاتب آن در مقایسه با جرایمی مثل کلاهبرداری و همچنین محسوس بودن منفعت حاصله از آن در مقایسه با جرایم علیه اشخاص بخش بزرگی از جرایم ارتکابی در کشور های مختلف را تشکیل می دهد به همین جهت توجه ویژه علماء حقوق را به خود معطوف داشته است. در حال حاضر در اکثر کشور های جهان ، جرم سرقت به دلیل تنوع و گستردگی آن به انواع مختلفی که هرکدام شرایط خاص و مجازات های مخصوص به خود را دارد تفکیک شده است که از این بین می توان از سرقت ساده ، سرقت مقرون به آزار یا تهدید ، سرقت در شب و نظایر آن نام برد.علاوه بر آن برای مبارزه ی موثر با جرم سرقت ، برخی از اعمال مرتبت با این جرم نیز در نظام های حقوقی مختلف واجد وصف مجرمانه شناخته شده اند. تاریخچه جرم سرقت در قوانین ایران در نظام حقوقی گذشته ایران جرم سرقت و برخی از جرایم مرتبط با آن در فصل پنجم از قانون مجازات عمومی مورد حکم قرار گرفته بود (مواد 222 الی 232) . علاوه بر این در بعضی قوانین متفرقه نیز انواع مختلفی از سرقت های خاص از قبیل سرقت مسلحانه از منازل ، سرقت از بانک ها مورد پیش بینی قرار گرفته بود. در نظام حقوقی فعلی ایران نیز به تبعیت از فقه اسلامی (فقه جعفری) که حرمت مال مسلم را همطراز حرمت خون او می داند (القواعد الفقیه ، ج2،ص18) ارتکاب سرقت به عنوان جرم شناخته شده و طی موارد گوناگونی برای آن مجازات تعیین شده است که به چهار دسته کلی قابل تقسیم است. 1- سرقت های خاص (موضوع مواد مختلف قانون تعزیرات مصوب سال 1375 و برخی قوانین متفرقه دیگر) 2- سرقت های ساده (موضوع ماده 661 قانون تعزیرات مصوب سال 1375) 3- سرقت های مستوجب حد (موضوع مواد 197 و بعد قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370) 4- سرقت های فاقد شرایط حد که موجب اخلال در نظم یا خوف شده و یا بیم تجری مرتکب یا دیگران رود (موضوع ماده 203 قانون مجازات اسلامی) فهرست مطالب بررسی جرم سرقت از نظر شرایط ارتکاب، علل و انگیزه سارق، سیر رشد آن و شیوه ارتکاب آن فصل اول : وضعیت فردی و خانوادگی ............................................................. 62 1-1- عوامل فردی ...................................................................................................... 62 1-1-1- ساختار جنسی و سن مجرمین ............................................................................................... 62 1-1-2- مشخصات جسمی و سلامت .................................................................................................. 65 1-1-2-1- وضعیت جسمانی ..................................................................................................................... 67 1-1-2-2- وضعیت روانی ....................................................................................................................... 68 1-1-3- میزان تحصیلات ................................................................................................................. 68 1-2- وضعیت خانوادگی ............................................................................................... 69 1-2-1- خانواده اصلی (پدری) ....................................................................................................... 69 1-2-1-1- تعداد نفرات خانواده ................................................................................................................. 71 1-2-1-2- تحصیلات والدین .................................................................................................................... 72 1-2-1-3- كنترل از سوی خانواده ............................................................................................................. 72 1-2-1-4- خصوصیات شخصیتی پدر سارق ................................................................................................. 73 1-2-1-5- وضعیت پدر یا مادر از نظر زنده یا متوفی بودن .............................................................................. 74 1-2-2- خانواده شخصی ...................................................................................................................75 1-2-2-1- تاهل ...................................................................................................................................... 76 1-2-2-2- سرنوشت و تعداد فرزندان .......................................................................................................... 77 1-2-3-3- تحصیلات همسر و ارتباط با اعضاء خانواده .................................................................................... 78 1-2-3- طلاق و علت آن .................................................................................................................... 80 فصل دوم : وضعیت اجتماعی و اقتصادی .......................................................... 83 2-1- وضعیت اجتماعی ............................................................................................... 83 2-1-1- موقعیت و وضعیت محل سكونت ........................................................................................... 83 2-1-2- نقش اعتقادات مذهبی ، دوستان و رسانه ............................................................................... 85 2-1-2-1- مذهب ....................................................................................................................................85 2-1-2-2- دوستان ................................................................................................................................. 87 2-1-2-3- رسانه .................................................................................................................................... 90 2-1-3- تابعیت و مهاجرت ............................................................................................................... 93 2-2- وضعیت اقتصادی .............................................................................................. 96 2-2-1- جرم و شرایط اقتصادی ..................................................................................................... 96 2-2-2- شغل و میزان درآمد .......................................................................................................... 97 2-2-3- وجه حاصل از سرقت ........................................................................................................ 100 فصل سوم: بررسی سرقت در نمونه های آماری ............................................. 102 3-1- بررسی سرقت................................................................................................... 102 3-1-1- سرقت در فرد و خانواده اش .............................................................................................. 102 3-1-1-1- اولین سرقت در فرد سارق ...................................................................................................... 102 3-1-1-2- نوع سابقه سرقت در فرد ......................................................................................................... 104 3-1-1-3- نقشه برای ارتكاب سرقت ........................................................................................................ 104 3-1-1-4- اولین و آخرین سرقت ............................................................................................................. 105 3-1-1-5- چگونگی قرار گرفتن در مسیر سرقت ......................................................................................... 106 3-1-1-6- سابقه سرقت در خانواده سارق ................................................................................................ 107 3-1-2- انتخاب زمان ، مكان ، سوژه ............................................................................................... 107 3-1-2-1- زمان ..................................................................................................................... 108 3-1-2-2- مكان ...................................................................................................................... 109 3-1-2-3- سوژه ..................................................................................................................... 110 3-1-3- انگیزه سرقت .................................................................................................................. 110 3-2- بررسی آماری و تاثیر اعتیاد ، مجازات و زندان بر مجرمین ....................................... 112 3-2-1- بررسی آماری سرقت در جامعه مورد پژوهش ...................................................................... 112 3-2-2- تاثیر اعتیاد بر سرقت ...................................................................................................... 115 3-2-3- تاثیر مجازات و زندان بر سارقین ....................................................................................... 119 3-3- عوامل و افراد موثر در سرقت (از نظر سارقین) ....................................................... 122 فصل چهارم : ارائه راهكارهای پیشگیرانه از سرقت ........................................ 124 4-1- راهكارهای دینی ............................................................................................... 124 4-2- راهكارهای خانوادگی ........................................................................................ 126 4-3- راهكارهای اقتصادی ......................................................................................... 128 4-4- راهكارهای طراحی محیطی ................................................................................. 131 نتیجه گیری ........................................................................................................... 133 پیشنهادات ............................................................................................................. 136 منابع و ماخذ .......................................................................................................... 139 فهرست جداول جدول شماره 3-1 : جبران خسارت بزه دیده ........................................................................................ 47 جدول شماره 1-2 : ساختار جنسیتی مجرمین در نمونه آماری ................................................................ 63 جدول شماره 1-3 : ساختار جنسیتی مجرمین در پرونده های مورد بررسی در پژوهش ................................... 63 جدول شماره 1-4 : وضعیت سن مجرمین در پروند ه های مورد بررسی ...................................................... 65 جدول شماره 1-5 : وضعیت جسمی مجرمین .......................................................................................... 66 جدول شماره 1-6 : وضعیت تحصیلات مجرمین ....................................................................................... 69 جدول شماره 3-7 : مقایسه جرم سرقت با سایر جرایم علیه اموال و مالكیت در شهر مشهد .............................. 113 جدول شماره 3-8 : مقایسه انواع سرقت های انجام شده در محدوده زمانی پژوهش در شهر مشهد ................... 113 جدول شماره 3-9 : مقایسه انواع سرقت های انجام شده در محدوده زمانی پژوهش در محدوده حرم مطهر رضوی 113 جدول شماره 3-10 : مقایسه جرم سرقت با جرم اعتیاد و استعمال مواد در شهر مشهد ................................. 114 جدول شماره 3-11 : نوع سرقت های انجام شده در پرونده های مورد بررسی در شهر مشهد ........................ 114 جدول شماره 3-12 : سایر آمار حاصله از پرونده های مورد بررسی .......................................................... 115 فهرست نمودارها نمودار شماره 2-20 : موقعیت منزل از نظر محل قرار گرفتن ................................................................... 84 نمودار شماره 2-21 : وضعیت محل سكونت .......................................................................................... 85 نمودار شماره 2-22 : وضعیت اعتقادی و میزان مصرف مشروب در سارقین ............................................. 87 نمودار شماره 2-23 : وضعت ایمانی دوستان .......................................................................................... 88 نمودار شماره 2-24 : حساسیت و كنترل دوستان از سوی پدر .................................................................... 89 نمودار شماره 2-25 : وضعیت چگونگی گذراندن بیشترین وقت توسط سارقین ............................................ 89 نمودار شماره 2-26 : وضعیت نوع علاقه به فیلم ها ................................................................................ 91 نمودار شماره 2-27 : تاثیر فیلم بر ارتكاب جرم سرقت .......................................................................... 92 نمودار شماره 2-28 : وضعیت تابعیت مجرمین .................................................................................... 94 نمودار شماره 2-29 : وضعیت مهاجرت .............................................................................................. 96 نمودار شماره 2-30 : شغل پدر سارق ................................................................................................. 98 نمودار شماره 2-31 : شغل سارق ..................................................................................................... 99 نمودار شماره 2-32 : درآمد سارق و پدرش ...................................................................................... 100 نمودار شماره 2-33 : چگونگی صرف وجه حاصل از سرقت ................................................................. 101 نمودار شماره 3-34 : اولین سرقت در فرد سارق ................................................................................. 103 نمودار شماره 3-35 : نوع سابقه سرقت در نمونه آماری .................................................................... 104 نمودار شماره 3-36 : اولین و آخرین سرقت ..................................................................................... 105 نمودار شماره 3-37 : چگونگی قرار گرفتن در مسیر سرقت ................................................................. 106 نمودار شماره 3-38 : وضعیت سابقه سرقت در اطرافیان سارق ............................................................. 107 نمودار شماره 3-39 : زمان سرقت از نظر روز یا شب بودن ................................................................. 108 نمودار شماره 3-40 : زمان سرقت در ساعات مختلف شبانه روز .......................................................... 109 نمودار شماره 3-41 : وضعیت وحل و موقعیت سرقت ........................................................................ 110 نمودار شماره 3-42 : انگیزه سرقت ................................................................................................ 112 نمودار شماره 3-43 :مقایسه درصد جرم سرقت با سایر جرایم علیه اموال و مالكیت در سه ماه نخست سال 92 در شهرمشهد ....... 113 نمودار شماره 3-44 : نوع مواد مخدر مصرفی از سوی سارقین ............................................................... 117 نمودار شماره 3-45 : موجبات ارتكاب جرم بواسطه اعتیاد ...................................................................... 119 نمودار شماره 3-46 : رابطه فرد با مواد مخدر ................................................................................... 119 نمودار شماره 3-47 : تاثیر مجازات در اصلاح (از نگاه سارقین) ............................................................ 121 نمودار شماره 3-48 : تاثیر زندان بر مجرمین .................................................................................... 121 نمودار شماره 3-49 : افراد مقصر در ارتكاب سرقت (از نظر سارقین) .................................................... 122 نمودار شماره 3-50 : عوامل موثر در ارتكاب جرم سرقت (از نظر سارقین) ............................................. 123