مدل ها و نظریه های حمایت اجتماعی و عوامل موثردر بهره مندی از آن

واکس حمایت اجتماعی را به عنوان شبکه های اجتماعی، رفتارهای حمایتی و ارزیابی های حمایتی تعریف می کند (خیراله پور،1383:ص 84 ) . هاوس حمایت اجتماعی را نوعی مبادله بین فردی تعریف می نماید که پیوندهای عاطفی، کمک های موثر ابزاری ،ارائه اطلاعات و اظهار نظر و ارزیابی دیگران را در بر می گیرد ( دوران، 1383:ص24) . براندت و وینرت در تعریف از حمایت اجتماعی آن را شامل ایجاد تعلق / صمیمیت ، یکپارچگی اجتماعی، فرصت و امکانی برای رفتارهای مؤثر ، تضمین مجدد ارزش انسانها و ایفا نقش آنان، امکان کمکهای اطلاعاتی،عاطفی و مادی بیان می نمایند (رانکلین و دیگران؛2000) .

نظریه های حمایت اجتماعی
1.تئوری های شکل گیری روابط
بسیاری از محققان رابطه را به عنوان عنصر مبنایی حمایت اجتماعی می دانند و میزان برخورداری افراد از حمایت اجتماعی را براساس داشتن رابطه با دیگران و درگیری در آن بر حسب شدت رابطه ، ارزیابی می نمایند . از این رو قبل از پرداختن به تئوری های اصلی حمایت اجتماعی ، ضرورت دارد تئوری هایی که چگونگی شکل گیری روابط منتقل کننده منابع اجتماعی را تبیین می کنند، مورد بررسی قرار گرفته شوند.این تئوری ها در یک دسته بندی کلی در 5 طبقه قرار می گیرند ،که عبارتند از: رویکرد های مبادله و انصاف، رویکرد رشد مرحله ای رابطه،رویکرد علی تعاملی، رویکرد تقویت، رویکرد هماهنگی شناختی

2.رویکرد های مبادله و انصاف :
در این رویکرد ، معیار حفظ و تداوم روابط، میزان داده ها و ستانده های آنهاست و افراد علاقمند هستند که بین آنچه که در یک رابطه هزینه می کنند و آنچه که از آن دریافت می نمایند ، توازن برقرار باشد . از تئوری های مربوط به این رویکرد ؛ می توان به تئوری وابستگی متقابل کلی و تیبات ، تئوری انصاف هاتفیلد و مدل سرمایه گذاری راسبالت اشاره کرد.

فهرست مطالب
1-1 تعاریف مفاهیم اصلی پژوهش
1-1-1 جوان
1-1-2 حمایت اجتماعی
وابستگی 1
انسجام اجتماعی 2
خود ارزشمندی 2
وصلت و پیوند 2
فرصت رشد و پرورش 3
راهنمایی و مشورت 3
1-1-3 سلامت روان: 3
نشانه هاي جسماني(شکایات جسمانی): 4
اضطراب و بي خوابي : 5
اختلال در کارکرد اجتماعی: 6
افسردگی: 6
1-1-4 ميزان تحصيلات 7
1-1-5 ميزان درآمد ماهيانه 7
1-1-6 جنس 8
1-1-7 وضعیت تاهل 8
1-2 مقدمه: 9
1-2-1 حمایت اجتماعی 9
2-2-1-1ابعاد و انواع حمایت اجتماعی 10
2-2-1-2منابع حمایت اجتماعی 12
2-2-1-3کارکردهای حمایت اجتماعی 13
2-2-1-4عوامل مؤثردر بهره مندی از حمایت اجتماعی 14
2-2-1-5 نظریه های حمایت اجتماعی 15
1.5.1.2.2تئوری های شکل گیری روابط 15
1.1.5.1.2.2 رویکرد های مبادله و انصاف : 15
1. تئوری وابستگی متقابل کلی و تیبات 16
2. تئوری انصاف هاتفیلد 16
3. مدل سرمایه گذاری راسبالت 17
2.1.5.1.2.2رویکرد رشد مرحله ای رابطه 17
1. مدل شکل گیری و گسترش رابطه لوینگر و استوک 17
شکل ‏2 1 طیف شکل گیری و گسترش رابطه لوینگر و اسنوک 18
2 . تئوری نفوذ اجتماعی آلتمن و تیلور 18
شکل ‏2 2 مراحل رشد رابطه آلتمن و تیلور 19
3.1.5.1.2.2 رویکرد علی تعاملی 19
مدل علی تعاملی زوجی: 19
4.1.5.1.2.2 رویکرد تقویت 20
مدل شرطی سازی کلاسیک لات و لات: 20
5.1.5.1.2.2 رویکرد هماهنگی شناختی 20
1. تئوری سازماندهی شناختی هایدر 20
2. تئوری توازن نیوکامب 21
2.5.1.2.2 تئوری های حمایت اجتماعی 21
1.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به میزان تغییر در اندازه و جهت حمایت اجتماعی در دوره های زندگی 21
1. تئوری کناره گیری از رابطه 21
2. تئوری بانک حمایتی 22
3. مدل کمبود 22
شکل ‏2 3 مدل کمبود 23
2.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به پیامدهای حمایت اجتماعی بر سلامتی 23
1. مدل تأثیر مستقیم( کلی) حمایت 23
شکل ‏2 4مدل تأثیر مستقیم 24
2. مدل تأثیر غیر مستقیم حمایت( فرضیه سپر/ضربه گیر) 24
3.2.5.1.2.2 مدلهای مربوط به نحوه کسب حمایت اجتماعی بر حسب اولویت در رابطه ، جایگزین های روابط از دست رفته یا توافق در روابط 24
1. مدل سلسله مراتبی- جبرانی 24
2. مدل تخصیص وظیفه 25
3. مدل تخصیص کارکردی 25
4. مدل هم چینی مناسب استرس و حمایت اجتماعی 25
شکل ‏2 5 مدل هم چینی مناسب استرس و حمایت اجتماعی کاترونا 26
4.2.5.1.2.2مدلهای مربوط به کاهش یا افزایش حمایت اجتماعی ناشی از تغییر در تعداد پیوندها،عضویت ها و هویت های اجتماعی 26
5. تئوری انسجام اجتماعی 26
شکل ‏2 6 مدل انسجام اجتماعی دورکیم 27
6. فرضیه انباشت هویتی 27
7. تئوری شبکه 27
شکل‏2 7 تیپولوژی مبادلاتی پیوندهای قوی و ضعیف اسپینوزا (1999) 33
1-3 ادبیات تجربی تحقیق 33
1-3-1 پیشینه تحقیق در ایران(سوابق پژوهشی داخلی) 33
1-3-2 پیشینه تحقیق درکشورهای خارجی (سوابق پژوهشی خارجی) 36
1-4 چارچوب نظری تحقیق 37

منابع فارسی
منابع لاتین