حقوق
این تحقیق به بررسی مواد راجع به قتل با اعتقاد به مهدور الدم بودن در قانون مجازات اسلامی 1392 خواهیم پرداخت و نقاط ضعف و قوت این قانون خواهد بود.
مصادیق مشمول مهدورالدم بودن
مواد 226 و تبصره 2 ماده 295 قانون مجازات اسلامی 1370، برخلاف دیدگاههای حقوق کیفری، موازین فقهی و قانون اساسی جمهوری اسلامی، به گونهای تحریر و نگارش یافته بودکه به سهولت مجوز دادرسی و صدور حکم قتل و اجرای آن را به مقتضای تشخیص افراد عادی جامعه به ایشان واگذار کرده بود.
لذا به نظر نگارنده حذف مواد راجع به قتل مهدورالدم در قانون جدید به منظور رفع شائبه امری ضروری میباشد ولی با این وجود در پیشنویس قانون مجازات که از سوی قوه قضائیه به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد گردید نه تنها نسبت به حذف این مواد اقدامی صورت نگرفت بلکه موارد بیشتری نیز به این موضوع اختصاص یافت که مشکلات قانون 1370 را اندکی رفع نمود در خصوص قانون مجازات اسلامی 1392 مورد بحث همچنان مشکلات و ایراداتی وجود دارد که دقت و تأمل بیشتری را میطلبد. قانونگذار در ماده 302 قانون مجازات اسلامی مواردی که جانی مشمول مجازات قصاص نمیگردد را بیان داشته است.
طبق قانون مقرر گردیده است: در صورتی که مجنیعلیه دارای یکی از حالات زیر باشد، مرتکب به قصاص و پرداخت دیه، محکوم نمیشود:
الف: مرتکب جرم حدی که مستوجب سلب حیات است.
ب: مرتکب جرم حدی که مستوجب قطع عضو است، مشروط بر این که جنایت وارد شده، بیش از مجازات حدی او نباشد، در غیر اینصورت، مقدار اضافه بر حد، حسب مورد، دارای قصاص و یا دیه و تعزیر است.
پ: مستحق قصاص نفس یا عضو، فقط نسبت به صاحب حق قصاص و به مقدار آن قصاص نمیشود.
ت: متجاوز و کسی که تجاوز او قریبالوقوع است و در دفاع مشروع به شرع مقرر در ماده (516) این قانون جنایتی بر او وارد شود.
ث: زانی و زانیه در حال زنا نسبت به شوهر زانیه در غیر موارد اکراه و اضطرار به شرحی که در قانون مقرر است.
علاوهبر ماده فوقالذکر که قانونگذار موارد معافیت مرتکب از قصاص را بیان نموده است در ماده 310 قانون مذکور، جنایت فرد مسلمان بر غیرمسلمان را نیز، مستحق قصاص ندانسته و فرد مرتکب به موجب جنایتی که انجام داده است قصاص نمیگردد.
فهرست مطالب
قتل مهدورالدم در قانون مجازات اسلامی 1392
مبحث اول:مصادیق مشمول مهدورالدم بودن
گفتار اول: مرتکبین جرایم حدی مشمول سلب حیات
بند اول: زنا
بند دوم: لواط
بند سوم: تفخیذ
بند چهارم: سبّ نبی
بند پنجم: محاربه
بند ششم: بغی و افساد فیالارض
گفتار دوم: مرتکبین جرایم حدی مشمول قطع عضو
گفتار سوم: مستحق قصاص نفس یا عضو، فقط نسبت به صاحب حق قصاص
گفتار چهارم: متجاوز و کسی که تجاوز او قریبالوقوع است
گفتار پنجم: زانی و زانیه در حال زنا نسبت به شوهر زانیه
مبحث دوم : نقاط ضعف و قوت قانون 1392 در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن
گفتار اول: ایرادات و کاستیهای قانون 1392 در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن
بند اول: اصل قانونی بودن دادرسی
بند دوم: اصل قانونی بودن جرایم
بند سوم: اصل برائت
گفتار دوم: نوآوری و نقاط قوت قانون 1392 در زمینه قتل با اعتقاد به مهدورالدم بودن
نتیجهگیری
پیشنهادات
منابع و مأخذ
کتابها
مقالات
پایاننامهها