بررسی دیدگاه ها و کارکردهای اوقات فراغت

ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺸﺮ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ولی ﻓﻘﻂ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺑﺎﻻ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻣﻲ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ، ﺑﺎﺯﻱ ﻫﺎﻱ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ، ﻫﻨﺮﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻭ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺳﺨﻨﻮﺭﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺭﻭﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ، ﻛﺴﺐ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺭﺯﻣﻲ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺟﺸﻦ ﻫﺎﻱ ﻣﻠﻲ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﻮﺩ ﻣﻲ ﺟﺴﺘﻨﺪ. ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﺐ ﺳﻮﺍﺭﻱ، ﺗﻴﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻱ، ﺷﻜﺎﺭ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻭ ﺟﺸﻦ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻧﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺰ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﺤﺎﺕ ﺳﺎﻟﻢ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺩﻳﻨﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺑﻮﺩ. ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻱ ﻋﻠﻤﻲ، ﻓﻨﻲ، ﻫﻨﺮﻱ ﻭ ﺍﺩﺑﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ، ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺯ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻏﻴﺮ ﻛﺎﺭﻱ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﺩ.

نئومیر به ارتباط فراغت و فرهنگ اعتقاد دارد و به نظر او با دگرگونی جامعه و فرهنگ در طول تاریخ، فراغت هم دچار دگرگونی شده است. به طوری که امروزه فراغت به صورت بخشی از ارزش های مورد قبول و دارای اهمیت جامعه درآمده است (موموندی، 1380). فراغت شامل آن بخش از زمان است که فرد در آن مقید به انجام تقاضای زیستی و امرار معاش نیست و می تواند به شکل آزاد و اختیاری به برنامه های انتخاب شده خود بپردازد (شیخعلی زاده، 1387). به نظر پارکر ، وقت آزاد زمانی است که پس از پرداختن به همه اموری که تفریح به حساب می آید، باقی مانده باشد. در این معنا، ملاک زمان فراغت، انجام اموری است که تفریح به شمار می آید.

درمورد اوقات فراغت پنج دیدگاه متمایز و همپوشان تشخیص داده شده که تمام تعاریف اوقات فراغت در چارچوب این پنج دیدگاه جای می گیرند :
1- اوقات فراغت به منزله ی وقت آزاد
2- اوقات فراغت به منزله ی فعالیت
3- اوقات فراغت به منزله ی حالتی ذهنی یا حالتی از بودن
4- اوقات فراغت به منزله ی مفهوم کل نگر و همه جانبه
5- اوقات فراغت به منزله ی شیوه ای از زندگی

اوقات فراغت به منزله ی وقت آزاد: منظور از وقت آزاد، زمان تحت اختیاری است که پس از پرداختن به ضروریات زندگی مانند کار، خواب، استراحت، غذا خوردن، نظافت و .... در اختیار فرد باقی می ماند و او می تواند هر جور که بخواهد از آن استفاده کند. اوقات فراغت به منزله ی فعالیت: بر اساس آن، فراغت از فعالیت هایی آموزنده و لذت بخش تشکیل شده و با این تعریف، اوقات فراغت بیشتر با تفریح همانندی پیدا می کند و به معنی آن است که صرفاً داشتن وقت آزاد، اوقات فراغت به حساب نمی آید، بلکه نحوه ی پر کردن وقت آزاد، اوقات فراغت را به وجود می آورد. تلقی اوقات فراغت به منزله ی فعالیت، برداشتی نسبتاً سنتی از اوقات فراغت است که آن را به منزله ی فعالیت های داوطلبانه و رضایت بخش و در عین حال آموزنده توصیف می کند. اوقات فراغت در این دیدگاه، فرصتی است برای پرداختن به بعضی فعالیت های جدی یا نسبتاً فعال که ضرورت های زندگی آن ها را اقتضا نکرده باشد.

فهرست مطالب
1-8-2- فعالیت بدنی در اوقات فراغت
مقدمه
2-1- اوقات فراغت
2-1-1- دیدگاه های اوقات فراغت
2-1-2- کارکردهای اوقات فراغت
2-2- فعالیت بدنی و ورزش در اوقات فراغت
2-4- پیشینه تحقیق
منابع