اهمیت و نحوه شکلگیری عزت نفس و بررسی دیدگاه های نظری آن

دليل عمده ايجاد مفهوم خود و عزت نفس را بايد در رابطه فرد با جامعه‌اش بخصوص در دوران پر اهميت كودكي و نوجواني جستجو كرد. اين رابطه را مي‌توان به چند نوع بيان كرد كه عبارتند از :

الف) واكنش ديگران: مهمترين منشا پديدآمدن مفهوم خود و عزت نفس، رفتار و واكنش ديگران نسبت به فرد، بخصوص كودك است. اين نظريه را آيينه خودنما مي نامند.نظريه مذكور معتقد است كه براي ديدن خود به واكنش‌هاي ديگران توجه كرده، تصوير خود را در آن واكنش‌ها مي‌بينيم. بسياري از تحقيقات حاكي از اين مطلب است كه تصوير و پنداره ٔهر فرد از خود، وابسته به تصويري است كه ديگران از او داشته‌اند و حتي در حال حاضر هم تصوير و تصور ديگران از يك فرد مي‌تواند ارزيابي و تصويري را كه از خود دارد، تغيير دهد.

اگر والدين به كودك بگويند او باهوش و زيرك است و يا اينكه قابل اطمينان نيست و جز اينها، اين نوع مفاهيم به تدريج قسمتي از مفهوم خود و احساس ارزش خود در كودكان و نوجوانان مي‌باشند كودكاني كه طرد مي‌شوند، بالمال به طرد خود مي‌پردازند و احساس بي‌ارزشي مي‌كنند (بيابانگرد، 1373).اين روند را بسياري از روان‌شناسان دروني کردن نام نهاده‌اند كه توسط آن كودك ادراكات، نگرش ها، و واكنش‌هاي ديگران را جزئي از ارزش‌هاي دروني خود مي‌كند (شاملو، 1369).

ب) مقايسه با ديگران: به تدريج كه كودك رشد مي‌كند، خود را با ديگران مانند برادر، خواهر، دوستان، همسالان و... مقايسه مي كند. اين مقايسه يكي از منابع اصلي ايجاد مفهوم خود و عزت نفس در كودكان است. اگر برادر و خواهرهاي كودك باهوش و زيرك باشند و او دائماً از آنها عقب بيفتد، كودك خود را كم هوش تصور مي‌كند و يا اگر همسايه‌هاي كودك ثروتمند باشند وي خود را فقير احساس مي‌كند (شاملو، 1369).

فهرست مطالب

2-1-عزت نفس 5
2-2-1-مفهوم عزت نفس 8
2-2-2-عزت نفس چيست؟ 9
2-2-3-اهميت عزت نفس 10
2-2-4-ابعاد عزت نفس 10
2-2-5-سطوح عزت نفس 12
2-2-6-شكل گيري مفهوم خود و عزت نفس به مثابه صفات شخصيتي 15
2-2-7-از عزت نفس » بالا يا پايين«چه استنباطي مي‌شود؟ 19
2-2-8-ديدگاه متقدمان روانشناسي درباره عزت نفس 20
2-2-9-روي آوردهاي نظري دربارة عزت نفس 22
2-2-10-رابطة خود آرماني ، خودپنداشت و حرمت‌خود 26
2-2-11روش‌هاي تغيير پذيري عزت نفس و پاره‌اي پژوهشها در مورد آن 27
2-3-پسخوراند 28
2-3-1-درمان شناختي – رفتاري 29
2-4-عزت نفس و اختلالات رواني 31
2-13-1- آسيب پذيري عزت نفس و افسردگي 33
2-5-چشم انداز نظريه‌ي فعاليت افتراقي تياس دال( 1988) 33
2-8-پيشينه پژوهشي درمان عزت نفس 34
1-6-1-6- . پژوهش های داخلی: 34
1-6-1-6- 2-3-3-2. پژوهش های خارجی: 37
2-9-جمع بندي 39
منابع 41
منابع فارسي 42
5-4- منابع انگليسي 46