ادبیات نظری و پیشینه تجربی تکانشگری و رفتارهای تکانشی

مقدمه ادبیات نظری و پیشینه تجربی تکانشگری و رفتارهای تکانشی: تکانشگری در دوره نوجوانی بیش از سایر دوران زندگی اهمیت دارد. نوجوانی يكي از مراحل مهم و برجسته رشد و تكامل اجتماعي و رواني فرد به شمار مي رود. در اين دوره، نياز به تعادل هيجاني و عاطفي به ويژه تعادل بين عواطف و عقل، درك ارزش وجودي خويشتن، خودآگاهي (شناخت استعدادها، تواناييها و رغبتها)، انتخاب هدفهاي واقعي در زندگي، استقلال عاطفي از خانواده، حفظ تعادل رواني و عاطفي خويش در مقابل عوامل فشارزاي محيطي، برقراري روابط سالم با ديگران، كسب مهارتهاي اجتماعی لازم در دوست يابي، شناخت زندگي سالم و مؤثر و چگونگي برخورداري از آن، از مهم ترين نيازهاي نوجوان به شمار مي روند. نوجواني دوره اي است كه به نظر مي رسد در آن بسياري از تصميم گيري ها همانند بزرگسالی است، اما بايد متذكر شد كه هنوز تصميم نوجوانان ناپايدار است و در برخي موارد ممكن است به رفتارهاي ناكارآمد و حتي خطرناك منتهي شود ( لونا ، پادمانهان و اوهرن ، 2010 ). آسيب پذيري هاي جدايي ناپذيري در اين دوره تحولي وجود دارد كه ممكن است به مشكلات رفتاري همچون بزهكاري يا اختلالهاي رواني منتهي شود (لونا و سويني ، 2004 ؛ سويني، تاكارا ، مك ميلان ، لونا و مين شو ،2004.(

مرور مطالعات انجام شده در مورد تکانشگري هسته ي اصلي بسياري از اختلالهاي رواني از قبيل بيش فعالي ، نقص توجه،اختلال سلوک، اختلال هاي کنترل تکانه، سوءمصرف مواد، بوليميا، رفتار خودکشي گرا، چند اختلال شخصيت را تشکيل مي دهد.(ري وهمکاران، 2005؛ کاپلان وسادوک،2003؛ فوسوتي وهمکاران،2007).

مطالعات متعددي در مورد ارتباط تکانشگري و اختلال سوءمصرف مواد انجام گرفته است که نشان دهنده ي اين هستند که رفتارهاي تکانشي به عنوان يکي از عوامل مستعدکننده و تداوم دهنده ي اين اختلال هستند، البته گاهي نيز تعيين کننده ي نوع موادمصرفي معتادان نيز مي باشد(والدوک و ميلر،1997؛هلندواورس؛2001؛نقل ازعدالتي،1386؛دوران وهمکاران،2004؛ هياکي وهمکاران،2005؛ پري وهمکاران،2004؛ بورنووالوا وهمکاران،2005؛ لجوز و همکاران،2006؛ دوران ،مک چارج و کوهن،2006؛ مکري و همکاران،1387).

فهرست مطالب
1-6تعريف مفهومي تکانشگری 4
1-7 تعريف عملياتي تکانشگری 4
فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تکانشگری 6
2-1-2 تکانشگري 6
2-1-2-1 تکانه 8
2-1-2-2 پردازش گزينه ها در تصميم گيري مخاطره آميز 10
2-1-2-2-1 عامل ارزش 11
2-1-2-2-2عامل زمان 11
2-1-2-2-3 عامل احتمالات 12
2-1-2-3رويكردهاي مختلف در تحليل رفتارهاي تكانشي 19
2-1-2-3-1 رويكرد شخصيت شناسانه 20
2-1-2-3-2 رويكرد رفتارگرايانه 25
2-1-2-3-3 رويكرد زيستي 26
2-1-2-3-4رويكرد اجتماعي 29
2-1-2-4 تكانشگري و جنسيت 29
2-1-2-5اختلالهاي مرتبط با تكانشگري 29
2-1-2-6 تعاریف خود نظمدهی 30
2-1-2-7 نظریه های خود نظمدهی 32
2-1-2-7-1 نظریه ی خود نظمدهی بندورا 32
2-1-2-7-2 نظریه ی خود نظمدهی کارور و شییر 33
2-1-2-7-3 نظریه خود تنظمی باتلر و واین 34
2-1-2-7-4 نظریه خودنظمدهی پینتریچ و دیگروت 35
2-1-2-8 پژوهش ها درباره تکانشگری 35
2-2 پیشینه پژوهش 38
2-2-1 پژوهشهای داخلی 38
2-2-2 پژوهش های خارجی 49
2-3 جمع بندی 54
منابع 58
منابع فارسی 58
منابع انگلیسی 67