براي آگاهي يافتن از هر مطلب ، عنوان و موضوعي اقتضاء دارد ابتداً در راستاي شناخت اجمالي آن به تعريف و شناسايي آن توضيحاتي ارائه شود لذا در همين رابطه نخست لازم ميدانم در خصوص كلمه “ معاهده ” توضيحاتي را ارائه و سپس در خصوص معاني مرتبط و اصطلاحي آن توضيحاتي را داشته باشم .
نخست كلمه معاهده
معاهده به معناي عهد و سوگند و پيمان و شرط . با يكديگر عهد كردن . پيمان نمودن با كسي و سوگند خوردن . با كسي عهد كردن اسم نوعي از عقد صلح بين مسلمانان و غير مسلمانان است كه پيش از جنگ و يا به عنوان ختم جنگ منعقد مي شد و نتيجه آن صلح موقت است . ( به عكس عقد ذمه ) و در متن عقد بايد مدت آن معلوم گردد و عقد مذكور استقلال سياسي خصم را از بين نمي برد و طرف اين عقد ممكن است ذمي يا غير ذمي باشد و پس از انعقاد عقد ، طرف را معاهد ناميده اند ، به جاي معاهده لغت مهادنه هم به كار رفته است در ترمينولوژي حقوقي تاليف دكتر جعفري لنگرودي به معني عهد ( در مقابل نذر ) است و همچنين در اصطلاح حقوق بين المللي به معني قرارداد بين المللي است .(1) معاهده معادل Traite در زبان فرانسوي و Treaty در زبان انگليسي مي باشد .