اقدام پژوهی چگونه توانستم با استفاده از شیوه های نوین سنجش و ارزشیابی به هدایت فعالیت های تحصیلی دانش آموزان یاری رسانم؟

چکیده

اقدام پژوهی حاضر به بررسی یکی از عوامل مهم ارزشیابی یعنی امتحان پرداخته و سعی شده است با ارائه تاثیرات طراحی یک نمونه سوال جذاب و استاندارد برافزایش بازدهی تحصیلی دانش آموزان، همکاران محترم را به طراحی سوالات جذاب ودر برگیرنده تمامی سطوح یادگیری ترغیب نماید. امید است همکاران محترم با مطالعه این فعالیت مختصر به ادامه راه و ارائه روش های بهتر بپردازند.

مقدمه

رضایت خاطری که از انجام یک کار نیک به انسان دست می دهد، به خصوص وقتی که آن کار برای خدا و رضای او صورت می گیرد، بالاترین اجر و پاداش معنوی است. معلم نیز آنگاه به پاداش خود می رسد که نتیجه کار خود را مطلوب و مناسب یابد و این مهم میسر نمی گردد مگر آنکه روی یافته های خود با اطمینان کافی در باره شاگردانش قضاوت کند. در گذشته این تصور وجود داشت که هرگاه فردی در یک موضوع دانش وتخصص لازم را دارا باشد می تواند آموزش آن را موضوع را نیز بر عهده بگیرد. امروزه داشتن دانش وتخصص در یک موضوع برای اشتغال در شغل خطیر معلمی در آن زمینه اگرچه شرط لازم به شمار می رود اما کافی نیست. کسی که به کار آموزش و پرورش اشتغال می ورزد علاوه بر دانش و تخصص در موضوع مورد تدریس می باید به دانش و مهارت عملی در اصول و روش های تعلیم و تربیت نیز مجهز باشد. از جمله فنون تعلیم و تربیت که هیچ معلمی از آن بی نیاز نیست، آشنایی با شیوه های نوین ارزشیابی است. ارزشیابی از یک طرف به عنوان عامل کنترل کننده تمامی عناصر تعلیم و تربیت مانند هدف، برنامه، روش و وسایل آموزشی و از طرف دیگر به عنوان روشی برای شناخت و هدایت فعالیت های تحصیلی دانش آموزان به شمار می رود. سنجش و ارزشیابی به عنوان یکی از ارکان اصلی و جدایی ناپذیر آموزش و پرورش است. بنابراین یکی از صلاحیت های فردی برای احراز شغل معلمی داشتن دانش نظری ومهارت عملی در زمینه ارزشیابی است.

توصیف وضع موجود

اینجانب دارای سابقه خدمت ، فارغ التحصیل رشته آموزش ابتدایی در مقطع کارشناسی می باشم . در سال جاری بعنوان معلم پایه پنجم ابتدایی دبستان مشغول به خدمت هستم .مشکلی که در همان سال اول تدریس ذهن من را به خود مشغول کرده بود، این مسئله بود که چرا نحوه ارزشیابی و نوع امتحانات مدارس ما یکنواخت و کلیشه ای است؟ و چرا با وجود آنکه آموزگاران در دوره های تحصیل در مراکز تربیت معلم مطالب فراوانی در باره طراحی سوالات استاندارد و سوالات کاربردی و جذاب فرا می گیرند باز هم سوالاتی که در امتحان طرح می گردد شامل تعدادی سوالات حفظی و تعریف کنید ها(در سطح دانش) می باشد که نه تنها آموخته هایی که در زندگی آنها کاربرد دارد را نمی سنجد بلکه باعث اضطراب و نگرانی آنها از امتحان می گردد؟ و از وجود سوالی که مطالب درسی را به زندگی دانش آموز پیوند دهد یا سوالیکه در او شوق خواندن ایجاد کند خبری نیست؟.از آنجا که نوع سوالات امتحانی یکی از عوامل مهم در نحوه بروز تجارب یادگیری در دانش آموز است و در بسیاری اوقات دانش آموز با دیدن برگه امتحانی که دارای تصاویر جذاب و یا سوالاتی که با زبان کودکانه بیان شده واستانداردهای لازم در نگارش ، چینش سوالات و… در آن رعایت شده آرامش خاطر می گیرد و با شوق و لذت به بیان یادگیری هایش پرداخته و در پاسخ به سوالات فقط به مطالب کتاب بسنده نکرده بلکه به همان زبانی که از او پرسش شده است او نیز به همان زبان نتیجه یادگیری ها و تجاربی را که در آن مورد در کلاس درس و حتی خارج از کلاس در ارتباط با آن موضوع کسب کرده بیان می نماید، که این خود یکی از مهمترین اهدافی است که در شیوه های نوین یاددهی- یادگیری به دنبال آن هستیم، تصمیم گرفتم آموخته های خود را در مورد طراحی سوالات استاندارد با طرحی جدید بکار گیرم. برای این کار سوالاتی را پیش خود مطرح کردم. چرا بسیاری از دانش آموزان با وجود مطالعه فراوان باز هم از امتحان ترس دارند؟ چرا با وجود آنکه دانش آموز در بخش عملی قادر به انجام بسیاری از مهارت ها است در امتحان نمی تواند به سوالات همان بخش به خوبی پاسخ دهد؟