اقدام پژوهی چگونه توانستم با طراحی ارزشیابی جذاب و استاندارد برافزایش بازدهی تحصیلی دانش آموزان تاثیر گذار باشم؟

چکیده

از آغاز کار تعلیم وتربیت انسان نیز از روشهای مختلف مدیریت در امر آموزش بهره برده است اما از آنجایی که تحولات اجتماعی جدید تغییراتی را در ابعاد مختلف جامعه از جمله در زمینه های مختلف فن آوری های اطلاعاتی وارتباطی ایجاد کرده خود به خود نیازهای جدیدی راهم بوجود آورده است لذا برای پاسخگویی به این نیازهای جدید افراد جامعه تغییرودگرگونی در روشهای مدیریت مدارس وتلاش برای بهبود بخشیدن به کیفیت مدیریت مدارس ضروری است . امروزه دراین دنیای درحال تغییر وپیشرفت ، مدارس نیاز به تغییر ودگرگونی دارند واین تغییر باید ابتدا در مدیریت ایجاد شود چرا که واقعیات امروز جامعه را نمی توان با روشهای دیروز فهمید بلکه باید با تجدید نظر در روشها وبرنامه های گذشته نظریه ها وروشهای نوینی را جایگزین کنیم در حال حاضر مدیریت آموزشی رویکرد جدید فرآیند مدار محور را برای اثر بخش کردن مدارس آغاز نموده است ارزشيابي از منظر و ديدگاه معلمان اهميت خاصي دارد . معلمان از طريق ارزشيابي مي توانند : الف) از ميزان اثر بخشي و كارايي تدريس خود اطلاع حاصل نمايند. ب) از ميزان تحقق اهداف آموزشي اطلاع حاصل نمايند. ج)از ميزان آگاهي و آمادگي دانش آموزان براي شروع آموزش مطالب جديد اطمينان پيدا كنند. د) با تفاوت هاي فردي دانش آموزان خود بيشتر آشنا شوند. ارزشيابي بايد جريان داشته باشد ودانش اموز بايد بداند فقط با يك نمره مورد قضاوت قرار نمي گيرد، بلكه تمام رفتار و تلاش و فعاليتهايش نمره دارد پس به نظر مي رسد كه يك تعريف روشن از ارزشيابي مستمر كه هدف از آن اعتلاي سطح كيفي فرايند ياددهي-يادگيري است ،‌ چنين باشد:« اجراي مستمر ارزشيابي تكويني با توجه به همه شاخص هاي آن در كلاس» در این اقدام پژوهی سعی من بر این بود که چگونه توانستم با طراحی ارزشیابی جذاب و استاندارد برافزایش بازدهی تحصیلی دانش آموزان تاثیر گذار باشم؟

مقدمه

رضایت خاطری که از انجام یک کار نیک به انسان دست می دهد، به خصوص وقتی که آن کار برای خدا و رضای او صورت می گیرد، بالاترین اجر و پاداش معنوی است. معلم نیز آنگاه به پاداش خود می رسد که نتیجه کار خود را مطلوب و مناسب یابد و این مهم میسر نمی گردد مگر آنکه روی یافته های خود با اطمینان کافی در باره شاگردانش قضاوت کند. در گذشته این تصور وجود داشت که هرگاه فردی در یک موضوع دانش وتخصص لازم را دارا باشد می تواند آموزش آن را موضوع را نیز بر عهده بگیرد. امروزه داشتن دانش وتخصص در یک موضوع برای اشتغال در شغل خطیر معلمی در آن زمینه اگرچه شرط لازم به شمار می رود اما کافی نیست. کسی که به کار آموزش و پرورش اشتغال می ورزد علاوه بر دانش و تخصص در موضوع مورد تدریس می باید به دانش و مهارت عملی در اصول و روش های تعلیم و تربیت نیز مجهز باشد. از جمله فنون تعلیم و تربیت که هیچ معلمی از آن بی نیاز نیست، آشنایی با شیوه های نوین ارزشیابی است. ارزشیابی از یک طرف به عنوان عامل کنترل کننده تمامی عناصر تعلیم و تربیت مانند هدف، برنامه، روش و وسایل آموزشی و از طرف دیگر به عنوان روشی برای شناخت و هدایت فعالیت های تحصیلی دانش آموزان به شمار می رود. سنجش و ارزشیابی به عنوان یکی از ارکان اصلی و جدایی ناپذیر آموزش و پرورش است. بنابراین یکی از صلاحیت های فردی برای احراز شغل معلمی داشتن دانش نظری ومهارت عملی در زمینه ارزشیابی است. تحقیق حاضر به بررسی یکی از عوامل مهم ارزشیابی یعنی امتحان پرداخته و سعی شده است با ارائه تاثیرات طراحی یک نمونه سوال جذاب و استاندارد برافزایش بازدهی تحصیلی دانش آموزان، همکاران محترم را به طراحی سوالات جذاب ودر برگیرنده تمامی سطوح یادگیری ترغیب نماید. امید است همکاران محترم با مطالعه این فعالیت مختصر به ادامه راه و ارائه روش های بهتر بپردازند.

توصیف وضعیت موجود

اینجانب دارای سابقه خدمت ، فارغ التحصیل رشته در مقطع کارشناسی می باشم . در سال جاری بعنوان معلم پایه پنجم ابتدایی دبستان مشغول به خدمت هستم .مشکلی که در همان سال اول تدریس ذهن من را به خود مشغول کرده بود، این مسئله بود که چرا نحوه ارزشیابی و نوع امتحانات مدارس ما یکنواخت و کلیشه ای است؟ و چرا با وجود آنکه آموزگاران در دوره های تحصیل در مراکز تربیت معلم مطالب فراوانی در باره طراحی سوالات استاندارد و سوالات کاربردی و جذاب فرا می گیرند باز هم سوالاتی که در امتحان طرح می گردد شامل تعدادی سوالات حفظی و تعریف کنید ها(در سطح دانش) می باشد که نه تنها آموخته هایی که در زندگی آنها کاربرد دارد را نمی سنجد بلکه باعث اضطراب و نگرانی آنها از امتحان می گردد؟ و از وجود سوالی که مطالب درسی را به زندگی دانش آموز پیوند دهد یا سوالیکه در او شوق خواندن ایجاد کند خبری نیست؟.از آنجا که نوع سوالات امتحانی یکی از عوامل مهم در نحوه بروز تجارب یادگیری در دانش آموز است و در بسیاری اوقات دانش آموز با دیدن برگه امتحانی که دارای تصاویر جذاب و یا سوالاتی که با زبان کودکانه بیان شده واستانداردهای لازم در نگارش ، چینش سوالات و… در آن رعایت شده آرامش خاطر می گیرد و با شوق و لذت به بیان یادگیری هایش پرداخته و در پاسخ به سوالات فقط به مطالب کتاب بسنده نکرده بلکه به همان زبانی که از او پرسش شده است او نیز به همان زبان نتیجه یادگیری ها و تجاربی را که در آن مورد در کلاس درس و حتی خارج از کلاس در ارتباط با آن موضوع کسب کرده بیان می نماید، که این خود یکی از مهمترین اهدافی است که در شیوه های نوین یاددهی- یادگیری به دنبال آن هستیم، تصمیم گرفتم آموخته های خود را در مورد طراحی سوالات استاندارد با طرحی جدید بکار گیرم. برای این کار سوالاتی را پیش خود مطرح کردم. چرا بسیاری از دانش آموزان با وجود مطالعه فراوان باز هم از امتحان ترس دارند؟ چرا با وجود آنکه دانش آموز در بخش عملی قادر به انجام بسیاری از مهارت ها است در امتحان نمی تواند به سوالات همان بخش به خوبی پاسخ دهد؟