اقدام پژوهی چگونه توانستم با كمك درس انشا تفكر خلاق را در فراگيرانم بهبود بخشم.

چکیده

انسان تنها آفریده ای است که می تواند منظور خود را با زبان و به وسیله نمادهای کلامی و گفتاری، به دیگران انتقال دهد. او یاد گرفت که از تصاویر نیز به عنوان نمادهای ارتباطی استفاده کند و دوباره آموخت که بنویسد. واقعاً قابل تحسین است که انسان گفتن را به نوشتن تبدیل کرد و این یعنی ثبت و ماندگاری کلام و گفته¬ها. شاید اگر کلام خداوند هم در ادیان مختلف، نوشته نمی¬شد، به شکل امروزی در اختیار جامعه قرار نمی¬گرفت نوشتن و انشا نعمت عظیمی است که با هیچ نعمت دیگری قابل مقایسه نیست. خداوند تبارک و تعالی دو نعمت اساسی خواندن و نوشتن را در سوره مبارکه علق، بیان فرموده است. از این نکته می¬توان استفاده کرد که برای خوب نوشتن باید بتوان خوب خواند و خوانده¬ها را خوب فهمید تا بتوان نوشت. این منطقی است که هر کسی خوانده¬اش را خوب بفهمد، می¬تواند آن را به زبان خودش، خیلی خوب بنویسد. . اگر معلمان جامعه به تفکر خلاق و منطقی و انتقادگر معتقد و متصف بوده و در پی اعمال این تفکر باشند، بالطبع باعث انتقال به افراد تحت آموزش خود شده، آنان نیز به صورت نسبی به این گونه اندیشیدن مسلح می شوند . مقطع ابتدايي زير بناي مقاطع ديگر تحصيلي مي باشد و در مقطع ابتدايي نيز پايه اول اساس پايه هاي ديگر مي باشد و هر چقدر دانش آموزان در اين پايه بهتر آموزش ببينند در پايه هاي ديگر راحت تر هستند و بالعكس ؛ در پايه اول دو درس رياضي و فارسي ( قرائت فارسي و املاي فارسي ) كليدي هستند و بيشترين ساعات به اين دو درس اختصاص مي يابد و از بين دو درس ذكر شده درس فارسي از اهميت دو چنداني برخوردار مي باشد. طوري كه بدون يادگيري درس فارسي , يادگيري دروس ديگر تقريباً غير ممكن مي باشد. از آنجا که یکی از اهداف درس فارسی در دوره ی دبستان تقویت مهارت تفکر خلاق در فراکیران است و یکی از اهداف مهم در دوره ی ابتدایی می باشد ما خود را موظف به انجام این کار می دانيم لذا تصمیم گرفتيم با کمک انشا تفکر خلاق را در فراگیرانم بهبود بخشيم . امید است در سایه ی رحمت حق تعالی از عهده این کار برآیم

توصیف وضعیت موجود

پس از چند جلسه تدریس در درس انشا پایه چهارم به این نتیجه رسیديم که در طول سالهای گذشته به درس انشا اهمیتی داده نشده بود زیرا دانش آموزان به آسانی نمی توانستند بنویسند و افکار خود را بیان کنند و درس انشا برای آنها جذابیتی نداشت . نارسایی حتی بر نحوه ی پاسخ دادن آنها در دروس کتبی نیز اثر گذاشته بود. همچنين بارها در کلاس درس و به خصوص درساعت انشا و در جريان حل تمارين ،مخصوصا قسمت هايي از كتاب كار فارسي كه نياز به تفكر و خلاقيت دارد متوجه شدم دانش اموزانم با مشكل رو به رو مي شوند. كلاس انشا سرد و بي روح بود و اغلب نوشته هاي فراگيرانم كليشه اي و تكراري بودند.هم چنين در نوشتن موضوعاتي واگرايي كه براي انشا در جريان كلاس انشا ارائه مي كردم متوجه شدم كه تعدادي از آنها در اين امر مشكل دارند يا اينكه فقط پاسخ هاي تكراري را بيان مي كنند. بارها پيش امده كه پاسخ هاي تعداد زيادي از آنها به مسائلي كه نياز به تفكر و خلاقيت دارد شبيه به هم و تكراري هستندو به رو نويسي از روي تعداد محدودي از بچه ها روي مي آورند. روزي در كلاس به فراگيرانم گفتم اين جمله را ادامه بدهند: ( اگر من ………………………….) بعد از توضيح درخواست مربوطه متوجه شدم كه تعداد زيادي از آنها جملات كليشه اي و تكراري كه از روي يكديگر نوشته بودند، را به كار برده اند يا كه اصلا هيچي ننوشته بودند این مسئله فکر مرا به خود مشغول ساخته بود که به راستی چگونه می توانم دانش آموزان را با درس انشا آشتی دهم ؟

فهرست مطالب

مقدمه: 3 بيان مسئله 4 کلاس انشا را از حالت خشک و سرد بیرون بیاورم؟ 4 تعریف واژگان و مفاهیم: 5 انشا از نظر لغوی: 6 انشاء چیست؟ 6 —تعريف مهارت تفکر خلاق: 6 انواع تفکر: 6 مراحل تفکر خلا ق: 7 ويژگي هاي افراد داراي تفکر خلا ق: 8 تعریف دانش آموز 8 پيشينه علمي: 9 گردآوری اطلاعات ( شواهد 1) 11 اجرای طرح جدید و نظارت بر آن 13 با توجه به مطالبي كه ذكر شد: 15 گردآوری اطلاعات ( شواهد 2 ) 15 -ارزش یابی تاثیر اقدام جدید و تعیین اعتبار 16 -تجدید نظر و دادن گزارش نهایی یا اطلاع رسانی 17 نتيجه گيري: 18 منابع: 19