گزارش تخصصی معلمان بررسی مشکلات فراروی هنر جویان در هنرستان ها

مقدمه

امروزه یکی از بزرگترین دغدغه های والدین، تحصیلات و کسب موفقیت دانشگاهی فرزندان و در نتیجه ساختن آینده ای مطمئن از نظر جایگاه اجتماعی و اقتصادی برای آنها می باشد. لیکن پیش فرضها و ذهنیات نادرست در انتخاب مسیر صحیح ، باعث می شود که فرزندان یا توان پیمودن راه مورد نظر را تا انتها نداشته باشند و یا طی مسیر آنها با چنان سرخوردگی و دلزدگی همراه باشد که حاصل سالها هزینه کرد جسمی، روحی، مالی و زمانی اولیا و فرزندان چیزی نباشد بجز مشتی  کاغذ پاره که هیچ نقش موثری در تامین نیازهای آتی  جوانان دلبندمان نخواهد داشت. بنابراین راهگشای اخذ تصمیمات درست، داشتن شناخت بهتر از راههای پیش روی دانش آموزان از جمله تحصیل در هنرستان و نقاط تمایز آن نسبت به تحصیل در دبیرستان می باشد.

از سال 1243 هجری شمسي که نخستین مدرسه هنری (صنیع الملک) توسط ابوالحسن غفاری تاسیس شد و پس از آن در سال 1286 هجری شمسی که با مشارکت کشور آلمان اولین سنگ بنای هنرستانهای فنی و حرفه ای (هنرستان صنعتی تهران) به سبک جدید گذاشته شد. تا امروز که انواع هنرستانها و مدارس فني و حرفه اي در اقصا نقاط کشور گسترش یافته است، همواره هدف این بوده که کسب مهارتهای هنری و فنی به عنوان لازمه داشتن آینده شغلی مناسب و موفقیتهای اجتماعی مطلوب در این رشته ها ، در موثرترین زمان و بصورت هدفمندتری آغاز گردد. چنانچه دانش آموز هنرستانی بسیار زودتر با آنچه هدف تحصیل اوست آشنا شده و قبل از دانش آموز رشته های نظری  می تواند ، تحصیلات و علایقش را منطبق بر یکدیگر ببیند و در نتیجه انگیزه لازم برای ادامه درست راه را بدست آورد. البته در این میان توجه به این نکته نیز ضروری است که اگرچه محصل رشته های فنی، حرفه ای هنرستان، سریعتر از همسالان دبیرستانی خود قابلیت و مهارت لازم جهت ورود به بازار کار را بدست می آورد، لیکن در هیچ مرحله ای راه ادامه تحصیلات تا عالیترین مدارج دانشگاهی به روی او بسته نیست. با این تفاوت که طعم میوه درختی که کاشته و در حال بارور نمودن آن می باشد، در هر مرحله و زود به زود کام او را شیرین ساخته و باعث می شود تا گام بعدی را استوارتر بردارد.

اما راههای کسب مدارج عالیه علمی توسط این دانش آموزان فنی و هرآموز چیست؟ 

هنرآموزان می توانند، تحصیل در مقطع پیش دانشگاهی هنر راانتخاب نموده و پس از طی این مرحله، در رقابت با رقیبانی که  سه سال دیرتر از آنها، تازه می خواهند با مبانی هنر آشنا شوند،سد کنکور هنر را به سلامت پشت سر گذارند.

دانش آموز هنرستان می تواند یکسال زودتر از دانش آموز دبیرستانی و در سال سوم متوسطه، در رقابتی محدود و با سهولت بیشتر وارد دانشگاه شده ، پس از دو سال تحصیل و کسب مدرک کاردانی، با مهارتها و انگیزه ای بالاتر از رقیبان خود به  راحتی وارد دوره کارشناسی و پس از آن طی دوره های عالیتر شود.

دیگر شاید تذکر این مطلب ضرورتی نداشته باشد که چه تفاوتی است میان دو همکلاسی دانشگاهی در    رشته های فنی و هنری مورد نظر، که یکی از پشت نیمکت کلاس مدارس نظری آمده تا شروع به مهارت اندوزی کند با دانشجویی که از چند سال قبل این راه را آغاز نموده است. چنانچه تجربیاتمان نیز به ما ثابت نموده که برای مثال دانشجوهای طراحی صنعتی یا گرافیک که از هنرستان ما فارغ التحصیل شده و در بهترین دانشگاههای دولتی تهران و در کنار نخبگان  فارغ التحصیل رشته های نظری نشسته اند،  در مقایسه با آنها چقدر زودتر جذب بازار کار شده و جایگاه اجتماعی و اقتصادی مطلوب را بدست آورده اند.

البته استفاده از  پتانسیلهای موجود در این شیوه آموزشی و دوری از آسیبهایی که متاسفانه مزایای تحصیل در هنرستان را در اذهان اولیا کمرنگ نموده است، مستلزم برنامه ریزی دقیق جهت تربیت دانش آموزانی با انگیزه، دارای بنیه علمی قوی، تلاشگر و مقید می باشد.

مزیت های ادامه تحصیل دانش آموزان در هنرستانها نسبت به دبیرستان ها 

1-  تنوع رشته های مختلف هنرستانها نسبت  به رشته های دبیرستان (454 رشته مهارتی و فنی) 

2- یادگیری همزمان آموزشهای تئوری و عملی

3- امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر با شرایط آسانتر 

4- فرصت ادامه تحصیل برای دانش آموزانی که در بعضی از دروس پایه ای (ریاضی و...)ضعیف می باشند 

5- وجود بازار کار مناسب برای دانش آموزان هنرستانی حتی قبل از فارغ التحصیل شدن 

6- آشنایی دانش آموزان هنرستانی که چطور می توان علم و آموزش های تئوری را به ثروت و درآمد تبدیل کرد 

7- بالا بودن روحیه تعاون و همکاری دانش آموزان هنرستانی به خاطر انجام کارهای گروهی درکارگاه ها درزمان تحصیل 

8- با انجام دادن کارهای عملی اعتماد به نفس دانش آموزان هنرستانی به مراتب بالاتر از دبیرستانی است 

9- امید به آینده درصورت عدم ورود به دانشگاه دردانش آموزان هنرستانی بالاتر از دبیرستانی است 

10- بالا بودن قدرت تصمیم گیری دردانش آموزان هنرستانی بخاطر اینکه در طول دوره تحصیل با شرایط مختلف کاری روبرو می شنود 

11- با گذراندن واحد کارورزی دانش آموزان هنرستانی آمادگی بیشتری برای ورود به بازار کاردارند 

12- دانش آموزان هنرستانی دراینده یک تولید کننده هستند تا مصرف کننده 

13- یک دانش آموز هنرستانی استفاده بهینه از انرژی را بیشتر درک میکند 

14- یک دانش آموز هنرستانی اهمیت ساخت یک کارخانه یا کارگاه های تولیدی را بیشتردرک میکند

15- یک دانش آموز هنرستانی استقلال یک کشور را بهتر می تواند رقم بزند

16- یک دانش آموز هنرستانی مفهوم توسعه صنعتی رابهتردرک میکند

17- حضور دانش آموزان هنرستانی درکارگاه های عملی باعث شادابی وافزایش روحیه درآنان میشود

18- کم شدن یک سال زمان تحصیلی ازمزایای دیگر دانش اموزان هنرستانی است 

19- دانش اموزان هنرستانی یک سال زودتر وارد دانشگاه ، بازار کار ، اجتماع و ... می شوند 

20- شانس قبولی بیشتر در دانشگاه بخاطر هم سطح بودن اکثر دانش آموزان و رقابت کمتر دانش اموزان هنرستانی نسبت به دبیرستانها 

21- تنوع بیشتر دروس در هنرستانها که باعث خستگی و دلزدگی کمتر دانش آموزان می شود 

22- بیشتر ساعات درسی هنرستانها عملی می باشد 

23- به علت عملی بودن دروس و علاقه دانش آموزان به کارعملی، میانگین معدل درزمان فارغ التحصیلی بالاتراز میانگین معدل ورودی است 

24- درهنرستانها خلاقیت ها و استعدادهای دانش آموزان شکوفا می شود 

25- توجه مسئولین نظام ، بیشتر سرمایه گذاری روی هنرستانها است 

26- طبق آمار رسمی(وزیرآموزش و پرورش)90% فارغ التحصیلان دیپلم هنرستانی مشغول به کارهستند ولی 70% فارغ التحصیلان  دانشگاهی نظری بیکار می باشند 

27- دانش آموزان هنرستانی بعد از فارغ التحصیلی می توانند ازوام های خود اشتغالی استفاده و وارد بازارکارشوند

28- دانش آموزان هنرستانی حداقل می توانند احتیاجات خودو خانواده را برآورده نماید

29- دانش آموزان هنرستانی ازبدو ورود به کلاسهای اختصاصی وکارگاهی درذهن خود شغل آینده را پیش بینی کرده وبرای آینده در زمان تحصیل برنامه ریزی می نمایند 

30- علم و فن آوری درهنرستانها باعث بروز شغلهای جدید در جامعه می شوند 

31- کارفرمایان و شرکتها و... یکی از شرایط استخدامی را تجربه کاری وکارهای عملی درنظر می گیرند که دانش آموزان هنرستانی ازاین امتحان سربلندبیرون می آیند

32- مراکز آموزش عالی دردانشگاهها نمی توانند تمامی مهارتهای لازم را به صورت کامل در زمان تحصیل به دانشجویان ارائه نمایندولی دانش اموزان هنرستانی با توجه به مستمربودن آموزش مهارتها درزمان تحصیل با اعتماد به نفس وروحیه بیشتری واردبازارکارمیشوند

33- هنرستانها عامل مهمی درایجادتحول کمی و کیفی وطراحی تولیدات مورد استفاده صنایع داخلی با طرحهای ابداعی خودمی توانند باشند 

34- دروس نهایی دانش اموزان هنرستانی نسبت به دبیرستانی کمتراست

35- دانش آموزان هنرستانی با حداقل امکانات می توانندحداکثرکارایی و درآمد زایی راداشته باشند 

36- دانش آموزان هنرستانی به دلیل اینکه بایستی درکارگاهها نظم و دقت کافی راداشته باشند لذا نظم پذیری بالاتری دارند

37- دانش آموزان هنرستانی نقش بسیار مهمی د رکاهش بیکاری و افزایش اشتغال زایی دارند 

 38- دانش آموزان هنرستانی خودباوری بالاتری دارند 

39- دانش آموزان هنرستانی توانایی رفع نیاز خود و اطرافیان را دارند

40- درصورتی که تصمیم به تغییر دررشته تحصیلی داشته باشند به راحتی می توانند عمل کنند

41- از مشخصات بارز در دانش آموزان هنرستانی قانع بودن و نداشتن غرور کاذب و راحت تر برخورد کردن با مشکلات روزمره است  

42- دانش آموزان هنرستانی چون همزمان با انجام کار به سرعت بازخورد کار خودرا می بینند انگیزه برای کاروموفقیت قوی تر میشوند

43- دانش آموزان هنرستانی در سنین پایی امید بیشتری به استقلال شغلی و مالی دارند 

44- پیشرفت هر کشور به پیشرفت صنعت بستگی دارد که دانش آموزان هنرستانی یکی از نقش آفرینان و تاثیرگذاران صنعت هر کشوری محسوب می شوند 

مشکلات فراروی هنرجویان هنرستانی

خانوادگی

مهار محیط با راهبردهای انگیزش

وجود امنیت عاطفی – روانی در خانواده

نگرش والدین تحصیلی فرزندان

پاداش های مالی والدین به هنرجویان

توجه به عوامل استقلال وکنترل در خانواده

وجود نظم وانضباط و مدیریت صحیح در خانواده

عدم وجود مشکلات در خانواده

وجود گرایش عقلانی-فرهنگی در خانواده

پایگاه اجتماعی خانواده

پشتیبانی لازم والدین از هنرجو به منظور ایجاد انگیزش تحصیلی

تعامل صمیمانه والدین با هنرجو

ترغیب و تشویق هنرجو توسط والدین جهت انگیزه تحصیلی

 فردی

نگرش فرد به امتحان

امید به آینده

اعتماد به نفس

همیاری اجتماعی فرد

قدرت طلبی فرد

افزایش سطح برانگیختگی فرد

تلاش فردی و پشتکار

اتکا به نفس فرد

شهرت طلبی فردیا میل به ابراز وجود

برنامه ریزی در انجام امور تحصیلی فرد

انتخاب دوست مناسب توسط فرد

وابستگی اجتماعی فرد

رقابت جویی فرد

هدف مداری

بهره هوشی

بهداشت روانیگرایش به پیشرفت

وضعیت سلامتی

خود نظم دهی

عزت نفس فرد

آموزشگاهی

روابط عاطفی مدیر و هنر جویان و هنرآموزان

فضای فیزیکی مناسب کلاس و مدرسه

برنامه ریزی کلاس های جبرانی و تقویتی

نحوه ی مدیریت هنرستان

برنامه ریزی های مشاوره ای و تحصیلی

میزان ارتباط اولیاء،هنرجویان با هنر آموزان

توزیع به موقع کتاب های درسی هنرجویان

تنظیم دفتر برنامه ریزی کوتاه مدت آموزشی

استفاده از هنر آموزان با تجربه در هنرستان

میزان توجه به تفاوت های فردی

شیوه ارزشیابی هنر آموزان

ارزشیابی مناسب تحصیلی و کنترل و نظارت

تراکم دانش آموزان در کلاس های درسی

کیفیت و کمیت امکانات آموزشی و کمک آموزشی

تشویق هنر جویان تلاشگر

برقراری سیستم مناسب تشویق و ترغیب هنرجویان

استفاده مناسب از آیین نامه  انضباطی

سازمان دهی مناسب محتوای درسی

روش تدریس هنر آموزان

توجه به علایق هنرجویان در مدرسه و کلاس درسی

برقراری سیستم نظارت و کنترل مناسب در داخل هنرستان ها

انتصاب مدیران شایستهو کاردان با توجه به رعایت قوانین انتصاب

پيشنهادات کاربردی

1 –با عنايت به نتايج تحقيقات استفاده از شيوه های کارگروهی ، بارش مغزی و تدريس فعاليت محـور و پژوهـش محور در کلاس درس موجبات افزايش وتعميق يادگيری و برانگيختن هنر جويان به تحصيل را فراهم می سازد لذا پيشنهاد می شود به منظور استفاده از شيوه های مذکور در کلاس درس ، کتاب کار هر ماده درسی توسط گروه های آموزشی و انجمنهای علمی هر رشته درسی به منظور ايجاد تفکر واگرا وتقويت روحيه پرسشگری و پژوهش محوری درهنرجويان تدوين گرددودرکلاس مورد استفاده قرارگيرد .

2-با عنايت به نتايچ تحقيق و به منظور سامان دهی مناسب محتوای کتب درسی از طريق متناسب ساختن نيازها و علايق هنرجويان با محتوای کتب درسی و ايجاد هماهنگی بـين نيازها های هنرجويان با اهـداف کتب درسـی و نيازهای بازارکار استان پيشنهادمی شود: به منظور ايجاد هماهنگی بين رشته های مهارتی ونياز بازارکار استان اولا :دفتری تحت عنوان دفتر کارآفرينی در اداره کل آموزش وپرورش استان ايجاد واز طريق مسئول اين دفتر نياز نيروی کار استان در هر رشته تحصيلی شـناسايی ودر اختيار مديران هنرسـتانهای کار دانش قرار گـیرد.تا مديران هنرستانها بر اساس آمار کارشناسی شده ونيازهای کاری هر منطقه از استـان اقدام به ايجاد رشـته های مختلف مهارتی وثبت نام هنر جويان نمايند .

ثانيا :به منظور متناسب ساختن نيازها وعلايق هنـرجويان با محتوای کتب درسی گروههای آموزشی و انجمـنهای علمی هر رشته درسی اقدام به نقد وبررسی کتب درسی و شناسايی نقاط قوت وضعف وابهامهای موجود در کـتب درسی از طريق ارسال پرسشنامه مناسب نمايندوپس از توضيح وجمع آوری پرسشنامه اقدام به تدوين پيشنهـادات سازنده به دفتر تاليف جهت رفع نقايص موجود درکتابهای تخصصی هنر جويان نمایند .

3-با عنايت به نتايج به دست آمده از تحقيق ايجاد فضای مناسب عاطفی با هنرجويان در کلاس ومدرسه با استفاده از فنون صحيح ارتباط عاطفی مناسب رفتار سازمانی مانندهمدلی واحترام وتوجه به علايق ونيازهای آنان موجبات افزايش انگيزش هنر جويان به تحصیل و فعاليت ياددهی –يادگيری را فراهم می سازد لذا پيشنهادمی شود مديران  وهنرآموزان هنرستانهای کارودانش باايجادفضايی پرنشاط از طريق شناخت علائق واستعدادهای بالقوه هنرجوطان به وسيله پرسشنامه های استاندارد شده موجبات افزايش انگيزش هنرجويان به تحصيل را فراهم نمايند.

4- با عنايت به نتايج به دست آمده از پـژوهش حاضر داشـتن طرح درس روزانه وسالانه در جلسات آموزشـی مدرسه موجب ميشود که هنرآموز فعاليتهای ضروری آموزشـی را به ترتيب و يـکی بعد از ديگری در مـراحل و زمانهای مشخص به شيوه ای منطقی پيش ببرد و از اتلاف وقت هنرجويان و هنرآموزان جلوگيری کرده و بر زمـان مديريت نمايد و نتيجه استفاده از آن ، بهبود کيفيت آموزش وافزايش انگيزش يادگيری هنرجويان در کلاس است لذا پيشنهاد میشود سرگروه های محترم آموزشی کاردانش استان با ايجاد مسابقات طرح درس نويسی با رويـکرد روشهای فعال تدريس ويژه هنرآموزان هردرس تخصصی نسبت به تدوين طـرح درس سالـيانه وروزانه اقـدام و استفاده از آن از طريق صدور بخشنامه در کلاسهای درس هنرستانهای کاردانش اجباری شود.

5-نتايج تحقيق حاضر نشان ميدهد انتصاب مشاوران کارآمدومتخصص درهنرستانهای کاردانش استان از ضروريات افزایش انگيزش تحصيلی هنرجويان کارودانش بوده زيرا وجود مشـاوران کـارآمدباعث میشود رفتارهای مناسب هنرجويان از طريق يک برنامه تقويت مثبت پروش يافته ورفتار نامناسب آنـان از طـريق يک فرآيندی نظام دار و سيستماتيک کاهش رفتار منفی حذف گردد جای خالی چنين پست حساسی در وضع موجود هنرستانهای کـاردانش به چشم می خورد که يکی از عوامل کاهش انگيزش تحصيلی هنرجويان می باشد لذا پيشنهاد میشود معاونت محترم برنامه ريزی نسبت به انتصاب مشاوران کارآمد در هنرستانهای کاردانش اقدام مقتضی معمول فرمایند .

6- براساس نتايج به دست آمده از تحقيق وبا توجه به اينـکه قدم اول در به کارگيری فنون انگيزشی در کـلاس درس به منظور برانگيخته نمودن هنرجويان کاردانش در فعاليت ياددهی –يادگيری توسط هنـرآموزان ، دانش، آگاهی علمی وبصيرت آنان در اين زمينه می باشد لذا پيشنهاد ميشود آموزشهای ضمن خدمت کوتاه مدت لازم به هنرآموزان هنرستانهای کاردانش استان درخصوص فنون مختلف ايجاد انگيزش در کلاس داده شود تا با به کـار بردن اقتضايی آن فنون ميزان يادگيری هنرجويان را افزايش داده و سطح برانگيختگی آنـان را تقويت نمايـند.

7-براساس نتايج بدست آمده از تحقيق وبا عنايت به اينکه علائق و نيازهای هنرجويان کاردانش در طيف گسترده ای درچارچوب برنامه های آموزشی بايد به کمک مديران متخصص و آموزش ديده برطرف گردد لذا پيشنهاد می شود :

اولا بخشنامه های وزارتی در خصوص انتصاب مديران هنرستانهای کار دانش رعايت شود ثانيـا آموزشهای لازم در خصوص شيو ه های به کار گيری فنون انگيزشی به طور خاص برای مديران هنرستانهای کاردانش استان اجرا گرددتا شناخت آنها از مفهوم انگيزش ،شيوه های به کارگيری فنون انگيزشی ورفتار سازمانی افزايش يافته تا اين مهم موجب فراهم شدن فضای فيزيکی وجو فرهنگی مناسبی گردد. تاهنرجويان با علاقه وانگيزه کافی تحصيل نموده وزمینه های مساعد در ايجاد وتقویت انگيزش تحصيلی آنان فراهم گردد.

8-با عنايت به نتايج اين تحقيق وبا توجه به اينکه ايجاد سطـح بهينه برانگيختگی نقش مهمی در تقويت انگـيزش تحصيلی هنرجويان داردلذا پيشنهادمی شودهنرآموزان محترم هنرستانهای کاردانش در شروع تدريس ود رحين تدريس درکلاس درس باتهييج ،توجه وگوش بزنگ داشتن هنرجويان وبا استفاده ازشيوه های مناسب بازگوکردن نقش وارتباط موضوع درس با واقعيات زندگی آنان وتعيين اهداف روشـن درس وتعيين انتظارات از هنرجـویان واستفاده ازتکنیکهای تدریس فعالیت محور و...انگیزش هنـرجويان را در سطح بهينه برانگيختگی نگه داشته ،تـا باعلاقه واشتياق درفعاليتهای يادگيری مشارکت نمايند.

9-مطابق بخشنامه درهنرستانها هنرجويانی که درس رياضی 2را نمره قبولی دريافت نکرده اند ودراين درس مردود شده اند می توانند درس رياضی 3 را انتخاب واحد نمايند واز آنجائیکه مطالب درس رياضی 2پيش نياز درس رياضی 3می باشد لذا هنرجويان در درک مطالب درس رياضی 3 با مشکلات زيادی مواجه هستند وايـن موضوع باعث افت بالای تحصيلی دردرس رياضی 3 مـی گردد وشکستهای پی در پی هنرجويان در اين درس موجبات کاهش انگيزش آنان به تحصيل را فراهم می سازد لذا به منظور افـزايش انگيزش تحصيلی هنرجويان پيشنهادمی شود نسبت به اصلاح اين بخشنامه اقدام مقتضی مبذول گردد.

10-به منظور اشاعه فرهنگ کارآفرينی وخلق ايده های مناسب کسب وکار در استان وحل مشکل بیکاری جوانان پیشنهادمی شود مسئولین محترم آموزش فنی حرفه ای  وکارودانش استان از دانش آموزان با استعداد وعـلاقه مند جهت رشته های مختلف کار ودانش ثبت نام نمایند زیرا این رویکرد جنبه های عملی وعلمی را با هم تلفيق کرده وعلم وعمل در کنار هم ،موجـبات ظهور ايد ه های نو آورانه وخـلاقانه ودرنهايت توليد محصول وخدمـت جديد درجامعه می گردد که اين فرآیند با تکيه برد ومحور آموزش هنرجوی کارآفرين وايجاد وبروز وظهور کارآفرينی درجامعه حلال بسياری از مشکلات از جمله بيکاری جوانان وزنده کردن اميد به آينده در آنان و افزايش انگيزش هنرجويان به تحصيل علم می گردد.

11-وجود واستفاده از برخی تجهيزات کارگاهی با تکنولوژی کهنه که بعضا تکنولوژی آن مربوط به حدود سـی سال قبل می باشد بعنوان مثال در خصوص تراش ،جوش ودستگاههای عيب ياب موتور اتومبيل وبدليل عدم نياز بازار کا ر به اين نوع تکنولوژی کهنه و بروز بودن تکنولوژيهای موجود در بازار کار و عدم کاربرد اين تکنولوژی در بازارکار باعث کاهش انگيزش يادگيری در هنرجويان می گردد ولذا پيشنهادمی شود مسئولين محترم آموزش فنی حرفه ای وکاردانش استان نسبت به برنامه ريزی مناسب به منظور بروز کردن تجهيزات کهنه اقدام نمايند.

12- با توجه به نتايج اين تحقیق يکی از همکارهاطی که در جهت بهبود ارتباط با هنرجويان و افزايش انگيزش آنان به تحصيل به خانواده های محترم هنرجويان پيشنهاد میشود تغيير چارچوب روابط در اين دوره ی سنی هنرجويان است ، رابطه  خانواده و فرزندان 7 تا 14 ساله رابطه ايست عمودی يعنی مشتمل بر ارتباطهای دستوری وتحـکمی است که از بالا به پايين اعمال می شود ليکن اين چارچوب برای هنرجويان بايد به رابطه ای افقـی تغيير یابـد به عبارت ديگر نوع ارتباط والدين محترم با هنرجويان بايد به جای دستوری وتحکمی ، ارتباطی براسـاس همدلـی ، تفاهم ودرک وضعيت هنرجو يا به عبارتی تعاملی باشد.

13-نتايج اين تحقيق نشان ميدهد هرچه سبـک مديريت و رهـبری والدين متمايل به دموکراسی باشد در نتـيجه انگيزش فرزندان به تحصيل افزايش ميابد لذا پيشنهاد ميشود والدين محترم در منزل از سبک رهبری دمـوکراسی استفاده نمايند و هنرجويان را برای رفتار مطلوب مورد تشويق و پاداش قرار دهند و در مواجهه با آنـان به صورت تعاملی عمل نمايند زيرا انجام اين امور در منزل موجب آرامش روحی و روانی فرزندان آنان شده ومی تواند به عنوان عاملی در جهت افزايش انگیزش هنرجويان کاردانش نسبت به تحصيل مطرح باشد .

 14- نتايج اين پژوهش نشان ميدهد غنی شدن محيط فرهنگی خانواده در افزايش انگيزش تحصيلی فرزندان موثر است به عبارت دیگر با اتخاذ شيوه تربيتی مناسب  توسط والدين ، انگيزش فرزندان نسبت به تحصيل بالا میرود لذا پطشنهاد میشود والدين محترم در منزل به تفاوتهای فردی فرزندان توجه نمايند و از تبعيض بين فرزندان خودداری جويند و به آنان فرصت ابراز عقيده و مسئوليت بدهند ، حرمت اجتماعی و احترام آنان را نگه داشـته و آنـان را تحقير ننمايند ،و از تنبيهات نا بجا در خصوص فرزندان دوری جويند و آنان را به خاطر موفقيتهايی که در تحصيل کسب مينمايند تشويق نمايند .

15-نتايج اين پژوهش نشان ميدهد پيشرفت تحصيلی هنرجويان قبل از هرچيز مستلزم برخورداری آنان از يک فضای متعادل وهماهنگ در خانه و مدرسـه است محيط خانواده الگـوی رفتار ، احسـاس و تفکر صحيح را به هنرجويان می آموزد ودر آنان انگيزه ورغبت برای تحصيل را فراهم مـی سازد و مدرسه ضمن سـامان دادن وهدايت کردن صفات روانی و رفتارهای هنرجويان برای يک زندگی سازنده و اخلاق اجتماعی علم ومهارتـهای لازم را به آنان می آموزد لذا به منظور ارتباط بيشتر بين اولياء و مربيان و کسب شناخت بيشتر مربيان از صفات و علايق هنـرجويان پيشنهاد میشود مدیران محترم هنرستانـهای کاردانش نسبت به ارائه دفتر وضعيت تحصـطلی وانضباطی مانند دفتر پيوند به هنرجويان اقدام وموارد مندرج در دفتـر مذکور را به صورت هفتگی به والـدين هنرجويان جهت اطلاع از وضعيت تحصيلی فرزندانشان ابلاغ نمایند تا از اين طريق هم والدین در جريان پيشرفت تحصيلی فرزندان خود باشند ودر جهت هدايت تحصيلی آنان تلاش کنند و هم مربيان با علايق و استعـدادهای بالقوه هنرجويان بيشتر آشنا شوند .16-پيشنهاد میشود والدين محترم هنرجويان در بررسی تکاليف وفعالطتهای مدرسه ای هنرجويان سعی نمایند ابتدا به نقاط قوت و مثبت آنان توجه نمايـند و بعد نقاط ضعف آنان را با تشويق وترغيب و راهنمايی درسـت به هنرجويان کمک نمایند و با مراجعه هفتگی به مدرسه و مشاهده دفتر وضعيت تحصيلی و انضباطی آنان در جريان فعاليت يادگیری هنرجويان قرار گرفته و آنها را در جهت هدايت تحصيليشان راهنمايی نمايند .

17-از آنجايی که استفاده بيش از حد اينترنت و بازيـهای رايانه ای موجبات خستگی ذهنی و کاهش انـگيزش تحصيلی هنرجويان را فراهم ميسازد لذا پيشنهاد میشود اولياء محترم هنرجويان رايانه را در منزل در جايی قرار دهند که بتوانند بر استفاده فرزندشان بر آن نظارت داشته باشند و قوانينی را برای استفاده از رايانه در منزل وضع کنند تا فرزندان را به انجام دادن تکالیف درسی تشویق نمایند .

18-قهرو غضب والدين در منزل نه تنها نتيجه ای مثبت برای خانواده دربر نخواهد داشت بلکه به تداوم کـاهش انگيزش تحصيلی فرزندان و مقاومت آنان در يادگیری وانجام تکاليف درسی می انجامد لذا پيشنهاد مــی شود والدين محترم هنرجويان هرگونه مشاجره وناسازگاری را در منزل کنار بگذارند وباايجاد فضايی صميمی وبا نشاط موجبات پيشرفت و رشد استعدادهای فرزندان را فراهم نمايند و در منزل زمينه ای را فراهم سازند تا هنرجويان بتوانند در فرآيند تحصيلات خود در مدرسه همه ی استعدادها و توانمنديهای خود را پرورش داده و مهارتهای لازم را کسب نمايند .

19-دفتر برنامه ريزی برای هنرجويان بهترين ابزار برای مديريت زمـان است و با نوشتن آن هنرجويان وضعيت کمی و کيفی جايگاه خود را ميشناسند و شناخت جايگاه واقعی ضروری ترين عامل برای برداشتن گامهای اصلی در برنامه ريزی آموزشی وانگيزش پيشرفت تحصيلی آنهاست لذا پيشنهاد میشود اولياء محترم و مديران هنـرستانهای کاردانش مشوق تهيه و تکميل دفتـر برنامه ريزی توسط هنـرجويان باشند و آنرا جدی بگيرند و مرتب نوشته های آنان را بررسی نموده و کنترل کنند و مشاوران محترم هنرجويان را در هدف گـذاری دروس به روش تـدريجی راهنمايی کنند .

20-عدم توجه هنرجويان به مواد درسی در کلاس درس که توسط هنرآموزان تـدريس میشود و عدم تمـرکز حواس آنان هنگام مطالعه و انجام تکاليف درسی موجب کاهش انگيزش آنان به تحصيل ميگردد وقتی در اثـر اين بی توجهی در درس نمره کمتر از ده بگیرند در وجود خود احساس شکست نموده و نسبت به آن درس نگرش منفی پيدا می کنند لذا پيشنهاد می شود هنرآموزان محترم به هنرجويانی که بدين صورت در اثر اخذ نمره پاييـن نسبت به درس نگرش منفی پيـدا کرده اند ، کمک کنند تا با کسب موفقيت در امتحانات مستمر بعدی به تصويری مثبت از توانايی خود دست يابنـد زيرا يادگيـری همراه با موفقيت به ايجاد انگيزه منـجر می شود و ضروريـست توسط هنرآموزان محترم شرايطی در کلاس فراهم شود تا هنرجو موفقيت خودرا احساس کند زيرا هيچ چیز به انـدازه موفقيت به موفقيت کمک نمی کند .

21-پيشنهاد می شود هنرجويان هدفهايی را که در دفتر برنامه ريزی مشخص می کنند واقع بينانه ، قابل دسترس در عين حال رضايت آور انتخاب نمايند زيرا تجربه نشان داده است که هنرجويانی که در جهت اهداف مربـوط به بهبود وضعيت تحصيلی خود تلاش می کنند سطوح بالاتری از موفقيت را به دست آورده و همواره خود را در سطوح برانگيختگی حس می کنند.

22-مربيان ومديران هنرستانهای کاردانش از طريق آشنايی با سبک های مختلف يادگيری (همگـرا-واگـرا-انطباق يابنده و جذب کننده )می توانند برنامه ها و روش های آموزشی را با سبک های يادگيری هنرجويان منطبق نمایند.

23-پيشنهاد می شود انگيزش پيشـرفت تحصيلی کليه هنـرجويان هر هنرستان کاردانش اندازه گيـری شود تا هنرجويان بدون انگيزه شناسایی شوند وبا کمک اولياءجهت رفع مشکل پايين بردن انگيزش تحصيلی اشان اقدام شود.

     مدیریت، شغلی سخت و طاقت فرسا است برای اینکه مدیران بایستی با منابع محدود و امکانات کم به انتظارات مشتریان پاسخ دهند. ماهیت قرن ۲۱ ایجاب می کند که مشتریان انتظارات رو به تزاید داشته باشند چون قرن ۲۱ به قرن انفجار دانش و اطلاعات مشهور است اطلاعات اینترنت در هر ۶ ساعت ۲ برابر می شود. بیش از ۳۰۰۰ شبکه تلویزیونی ماهواره ای به امر اطلاع رسانی مشغول هستند. دانش اجتماعی و اطلاعات عمومی مردم بسیار بالاست. در این شرایط وظیفه مدیران سنگین و مضاعف است برای اینکه مدیران در این شرایط می بایست با قدرت رهبری و هماهنگی شان برای جلب رضایت مشتریان تلاش نمایند. اگر سیستم مدیریتی کشورمان را با سیستم مدیریتی سایر کشورها مقایسه کنیم، می بینیم در کشور ما متاسفانه مدیریت آسان ترین شغل است. (به جز در یک سازمان) برای اینکه مدیران ما بر خلاف مدیران کشورهای پیشرفته منابع مالی و انسانی خوبی در اختیار دارند و پاسخگو نیز نیستند. اصولا نظام پاسخگویی در دستگاههای اجرایی ایران تعریف نشده است. اما در یک سازمان ایران سیستم مدیریتی با بقیه سازمانها متفاوت است آن هم سازمان آموزش و پرورش است که مدیران اجرایی آن در مدارس با شرایط ویژه ای مدیریت می کنند. این شرایط عبارتست از کمبود شدید منابع مالی به طوری که سرانه هر دانش آموز در مدارس دولتی بسیار پایین و حتی اسف بار است. سرانه هر دانش آموز در ایران حدود ۵۰ دلار و در کشورهای توسعه یافته حدود ۱۰۰۰ دلار است. مدیران مدارس بر خلاف سایر مدیران سازمانهای همتراز فاقد اتاقهای مجلل و منشی های متعدد هستند. در نتیجه دائم در تماس با مراجعین و اولیاء دانش آموزان هستند و باید در مقابل آنان پاسخ گو باشند و هرگونه‌كوتاهي‌، سهل‌انگاري‌ و اشتباه‌ در زمينه‌‌ آموزش‌ و پرورش‌ انسانها تأثيرات‌ نامطلوب‌ و زيان‌باري‌ در رشد افراد و كل‌ جامعه‌ دارد. مدیران مدارس دولتی ایران از حقوق و حق سرپرستی ناچیزی برخوردارند و برخلاف مدیران همتراز سایر سازمانها از امکانات جانبی مثل اماکن مسکونی، خودرو و ... برخوردار نیستند و تنها به خاطر عشق و علاقه به مدیریت کار می کنند. مدیران مدارس دولتی ایران باید در مقابل مسئولان مافوق، اولیاء دانش آموزان و نمایندگی محترم مجلس پاسخگو باشند از طرف دیگر با امکانات ناچیز، کیفیت آموزشی را بالا ببرند و درصد قبولی بیشتر داشته باشند و با دست خالی به فضاهای فیزیکی و اماکن آموزشی نیز برسند. در اینجا می توان گفت با دست خالی کار خارق العاده انجام دهند. و در این میان مدیر هنرآموزان، علاوه بر مدیریت که فرصت های ویژه ای را می طلبد، مسووليت سنگين معلمي، پرورشی، کارهاي خدماتي، کارهاي دفتری، مديريت و رهبري انسان‌ها و... را به عهده دارند و اين در حالي است که بسياري از امکانات از جمله کتابخانه، آزمايشگاه و زمين ورزشي و... در مدارس چندپايه وجود ندارد.

وظایف و اختیارات مدیران هنرستان های آموزشی 

  شاغل این پست تحت نظارت رییس آموزش وپرورش  شهرستان/منطقه / ناحیه مربوط با رعایت شرایط احراز مدیریت مدارس، مصوبه شورای عالی آموزش وپرورش ) انتخاب و عهده دار وظایف ذیل می باشد.

- نظارت بر امور آموزشي و پرورشي، اداري و مالي واحدهاي تحت پوشش

- ارزشيابي عملكرد كاركنان هنرستان، معاون، معاون- هنرآموز و يا معاون- دبير واحدهاي تحت پوشش

- تأييد نهايي ارزشيابي افراد فوق الذكر بر اساس دستورالعمل هاي مربوط انجام خواهد شد.

- اجراي مصوبات شوراي هنرستان

- نظارت بر اجراي برنامه سالانه واحدهاي تابعه هنرستان (تحت پوشش و محل استقرار)

- مكاتبات، گزارش ها و پيگيري هاي اداري واحدهاي تحت پوشش با اداره آموزش و پرورش.

- دريافت و توزيع بخشنامه ها بين واحدهاي تحت پوشش (اطلاع رساني آن به افراد ذي نفع بر عهده واحدهاي آموزشي تحت پوشش مربوط مي باشد.)

- به منظور بهره گيري از خدمات عوامل اجرايي اعم از معاون آموزشي، معاون اجرايي، معاون پروشي و تربيت بدني و خدمتگزار و ... به روش مناسبي از خدمات آنها در ديگر واحدهاي تحت پوشش هنرستان استفاده نمايد.

- فراهم سازي زمينه لازم جهت تحقق بخشيدن به اهداف مصوب دوره هاي تحصيلي مربوط با همكاري و مشاركت معاونين مدارس، كاركنان و با بهره گيري از امكانات و ظرفيت هاي داخل و خارج از هنرستان و مدارس تحت پوشش.

- ايجاد محيطي آموزنده و پرورش دهنده براي شكوفا شدن استعدادهاي مختلف دانش آموزان متناسب با دوره هاي تحصيلي و تفاوت هاي فردي آنها.

- تدوين برنامه جامع سالانه هنرستان و نظارت بر برنامه ريزي سالانه مدارس تحت پوشش آن با رعايت ضوابط و مقررات مربوطه و از طريق جلب مشاركت اولياء، كاركنان و دانش آموزان.

- نظارت بر تهيه و تنظيم برنامه هاي هفتگي مدارس تحت پوشش بر اساس جدول مواد درسي برنامه مصوب ومطابق با دوره هاي تحصيلي مربوط با همكاري ساير كاركنان و نيز نظارت بر سازماندهي نيروهاي انساني مدارس بر اساس ضوابط و متناسب با برنامه ها.

- بررسي و انسداد دفاتر آمار و ارزشيابي تحصيلي و تربيتي (امتحانات) واحدهاي تحت پوشش به عنوان نماينده اداره آموزش و پرورش.

- برنامه ريزي به منظور تقويت رفتارهاي پژوهش مدار در دانش آموزان و نظارت بر شناسايي دانش آموزان مستعد با همكاري معلمان و ساير كاركنان و همچنين تعامل با پژوهش سراها و مراكز علمي با همكاري روساي دوره هاي تحصيلي مربوط.

- نظارت بر حسن اجراي صحيح و به موقع برنامه ها و فعاليت هاي آموزشي و پرورشي بر اساس ضوابط و مقررات.

- نظارت بر برنامه ريزي و اجراي فعاليت هاي عمومي و فراگير هنرستان و مدارس تحت پوشش آن نظير مراسم آغازين، مناسبت ها، ايام ا...، نماز جماعت، فعاليت هاي قرآني و گروهي و مسابقات فرهنگي، هنري و ورزشي، بازديدها و اردوهاي آموزشي و پرورشي.

- اهتمام بر تحت پوشش كامل قراردادن كودكان لازم التعليم محدوده جغرافيايي هنرستان.

- برنامه ريزي به منظور جلب مشاركت معاونان، معلمان و ساير كاركنان هنرستان براي ايفاي نقش تربيتي.

- نظارت بر نحوه رفتار، كردار و حضور و غياب دانش آموزان بر اساس آيين نامه هاي انضباطي مصوب توسط مدارس تحت پوشش.

- نظارت بر شيوه هاي شناسايي و فراهم سازي شرايط مناسب براي دانش آموزاني كه دچار افت تحصيلي، ناهنجاري هاي رفتاري- اخلاقي، نارسايي هاي جسماني و مشكلات خانوادگي