توليد شيرابه سيلويي ماهي

مقدمه:

ماهياني كه مناسب مصرف انسان نباشد و همچنين آبزيان صيد براي توليد پودرماهي بكار مي‌رود كه داراي بازاري جهاني قابل ملاحظه مي‌باشد. با اينحال، مداوماً فرآيند و راههاي نويني از مصرف ماهي دريايي، ضايعات ماهي و احشاء‌ ماهي، مورد بررسي و تحقيق قرارمي‌گيرند.

هدف اصلي از توليد سيلانه ماهي ابداع فرآيندهايي با هزينه سرمايه‌گذاري پائين بوده بتوان آنها را در كشتي‌هاي ماهيگيري و يا درمكانهاي كوچك و دورافتاده كه درآنها كارخانه‌هاي پودرماهي ازنظراقتصادي نمي‌توانند فعاليت نمايند، بكار برد. يكي از فرآيندهايي كه موردتوجه قرارداشته‌اند نگهداري حفظ كيفيت شيميايي به ماهي بوسيله اسيد يا بازها، توأم با هيدروليز و يا بدون آن، مي‌باشد ]آندرسن،آراسون و يونسون[1]، 1981؛ را وگليدبرگ[2]،1982[. فرآورده‌هاي حاصل از اين فرآيند شيرابه سيلويي ماهي خوانده مي‌شود. شيرابه سيلويي ماهي را شايد بتوان بصورت فرآورده‌اي مايع و ساخته شده از ماهي يا اجزايي از ماهي و اسيد يا ندرتاً باز (مانند هيدروكسيدسديم)، توصيف نمود. مايع شدگي (ميعان) براثر عمل آنزيمهايي كه بطورطبيعي دربدان ماهي حضور دارند. ايجاد شده، و بوسيله اسيد كه شرايط صحيح براي تجزيه بافتها توسط آنزيم و محدود ساختن رشد باكتريهاي فاسدكننده را ايجاد مي‌كند، شتاب مي‌گيرد. اكثراً اسيدهاي آلي (ارگانيك) بطورمتداول براي توليد شيرابه سيلويي از ماهي بكار مي‌روند.

شيرابه سيلويي ماهي بصورت تجارتي در اسكاندنياوي و لهستان مورداستفاده قرارمي‌گيرد. توليد سالانه حدود 120000تن فرآورده است كه عمدتاً با بكاربردن اسيدفرميك، اسيداستيك و اسيدهاي معدني توليد مي‌گردد.

اين فرآورده عموماً بعنوان غذا براي ماهي، حيوانات خزدار، خوكها و غيره بكار مي‌رود.

2- پس زمينه و سابقه

توليد شيرابه سيلويي يك ابداع جديد نيست. نخستين بار در فنلاند درسال 1920 توسط اي. آي. ويرتانن[3]، راوگيلدبرگ[4]، 1982، معرفي گرديد. او علوفه سبز را به كمك آميزه‌اي از اسيدهاي سولفوريك و هيدروكلريك عمل آورد. اين روش درسالهاي 1930 توسط ادين[5] براي حفظ و نگهداري و مايع‌سازي انواع مختلف ماهي و ضايعات ماهي، اتخاذ و اقتباس گرديد (ادين، 1940). توليد شيرابه سيلويي ماهي در مقياسي صنعتي درسال 1948 در دانمارك آغاز شد و پس از سه سال بالغ بر 15000تن سيلوي ماهي توسط 14شركت توليد گرديد.

پترسن،1951[6] در آغاز شيرابه سيلويي ماهي فقط توسط اسيدهاي معدني و غيرآلي نظير اسيد هيدروكلريك و اسيدسولفوريك استفاده مي‌گرديد، با اينحال گرچه اين اسيدها نسبتاً ارزان بودند، معذالك بسيار مناسب نبودند زيرا عمل نگهدارنده آنها بدواً هنگامي مؤثر واقع مي‌شود كه مقدار PH پائين و تاحد 2مي‌باشد (آنرندسن، آراسون و يونسون، 1981). بدين ترتيب لازم است كه ماده‌غذايي پيش از آنكه به حيوانات خورانده شود اسيدزدايي گردد (پترسن، 1953). اثر نگهدارنده و حفاظتي بسياري از اسيدهاي آلي از قبيل اسيدفرميك درسطح PH بالاتري فعال مي‌گردد (PH=4). از اينرو در سالهاي اخير اسيدفرميك بنحو فزاينده‌اي درتوليد شيرابه سيلويي بكاربرده شده است.