آموزش و پرورش در چند قدمی خصوصی شدن؟

 با وجود انتقادات مبنی بر خصوص سازی مدارس بودجه ۹۸ و رویکرد آن نشان از چراغ سبز دولت به مدارس خصوصی دارد.

طرح خرید خدمات آموزشی که پنج سال از اجرای آن می‌گذرد و قرار بود تا از امسال با تخصیص ردیف اعتباری ویژه ساماندهی شود، همچنان بلاتکلیف است و به اذعان معلمان این طرح نه تنها امسال قراداد و حقوق آن‌ها به روز نشده است بلکه همچنان بلاتکلیفی وجود دارد و بدون قرارداد فعالیت می‌کنند.

با وجود کمبود‌های طرح خرید خدمات آموزشی، رئیس جمهوری گفت: امسال در بودجه این پیشنهاد را ارایه کردیم که سال آینده حداقل ۱۰ درصد به صورت خرید خدمت باشد و این می‌تواند بعدا نیز با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی ادامه پیدا کند.

این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بخشی از نمایندگان مجلس هم با خصوصی سازی آموزش و پرورش و اجرای طرح خرید خدمات آموزشی با چنین رویکردی موافق نیستند.

همچنین شرایط خصوصی سازی و خرید خدمات آموزشی در حدی است که معلمان این طرح حتی در فضای مجازی هم به دنبال راه چاره‌ای هستند علاوه بر آن پویشی با محوریت آموزش رایگان در شبکه‌های اجتماعی ایجاد شده است که به ساماندهی اوضاع آموزش و پرورش و جلوگیری از خصوصی شدن این نهاد اشاره دارد.

چراغ سبز دولت به خصوصی کردن آموزش و پرورش / مدارس چارتری در کشور رونق می‌گیرد؟

اجرای مسیر شکست خورده مدارس چارتری در ایران

مهدی بهلولی کارشناس آموزشی درباره خصوصی سازی مدارس و واگذاری بخشی از مدارس دولتی به بخش خصوصی گفت: این طرح کپی برداری از طرح مدارس چارتری در آمریکا است که این موضوع در خود آمریکا هم منتقدان آموزشی سرسختی دارد و موفق نبوده است.

وی ادامه داد: در هر بخشی از جهان که آموزش و پرورش به بخش خصوصی واگذار شده موفقیت چندانی وجود نداشته است، در واقع با توجه به تجربیات جهانی راه اصلاح آموزش و پرورش از خصوصی سازی نمی‌گذرد.

بهلولی با تاکید بر اینکه با نگاه صرفه جویانه نباید خصوصی کردن آموزش و پرورش در دستور کار باشد، گفت: رویکرد خصوصی سازی پشتوانه آموزشی ندارد و صرفا صرفه جویی را مطرح می‌کند که در این میان کیفیت آموزشی بلاتکلیف است و هر جا که در بخش آموزشی بخش خصوصی وارد می‌شود، باید پیامد‌های آن را جواب داد.

مدارس خصوصی و باز شدن پای مافیای آموزشی

یکی از پرچالش ترین بحث های امروزی ورود مافیای آموزشی به مدارس از دوره ابتدایی تا پایان دوره دبیرستان است؛ موضوعی که به دفعات از سوی سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش هم مطرح شده است و به گفته خودش سعی دارد تا حد امکان از حضور این مافیا جلوگیری کند.

مافیای آموزشی با ورود به مسائل آموزشی چون قبولی در کنکور و آزمون های ورودی مدارس که مطالبه اصلی خانواده هاست جایگاه خوبی در جامعه دانش آموزی باز کرده اند و در این میان مدارس غیردولتی و به تعبیری کلی تر مدارس خصوصی برای حفظ رضایت خانواده ها و توجه به مطالبات آنها بیش از پیش خواسته یا ناخواسته با مافیای کنکور همکاری می کنند؛  بنابراین توسعه این مدارس مافیای کنکور را بیش از پیش تقویت خواهد کرد.

بهلولی در این مورد تصریح کرد: آموزش و پروش کمی و تستی با آموزش و پرورش خصوصی پیوند دارد چرا که سرمایه گذار دنبال این است تا خروجی مبتنی بر نمره داشته باشد تا نتیجه عملکردش مشخص شود و در چنین فضایی سرمایه گذار منتظر نمی‌ماند تا بعد از ۱۲ سال فردی با تسلط کامل بر مهارت‌های زندگی تحویل جامعه دهد.

این کارشناس آموزشی با اشاره به اینکه در هیچ یک از آموزش و پرورش‌های موفق خصوصی سازی وجود نداشته است، تصریح کرد: حتی در آموزش و پرورش آمریکا که شرایطی میان مایه دارد این طرح موفق نبوده است و در فنلاند که الگوی آموزش و پرورش نوین محسوب می‌شود تا مقطع کارشناسی ارشد آموزش رایگان است و این در حالی پیش می‌رود که آمریکا سال‌هاست که نرخ مدارس خصوصی را در حد ۱۰ درصد نگه داشته است، اما در کشور ما این رقم به ۱۴ درصد می‌رسد.

وی در پاسخ به این سوال که توسعه مدارس خصوصی کمک به مشارکت به خانواده در مدرسه دارد یا خیر گفت: مشارکت در تصمیم گیری و تصمیم سازی آموزش و پرورش باید وجود داشته باشد و در مدارس خصوصی صرفا اخذ وجه مورد توجه است و حتی شرایط نسبت به مدارس چارتری متفاوت بوده چرا که در این مدارس خانواده در چگونگی تحصیل و انتخاب دروس دخالت دارند، ولی در ایران این موضوع وجود ندارد و خانواده نمی‌تواند دروس دانش‌آموز یا فرایند تعلیم و تربیت را متناسب با شرایط دانش‌آموز تعیین کند.

چراغ سبز دولت به خصوصی کردن آموزش و پرورش / مدارس چارتری در کشور رونق می‌گیرد؟

گزینش دانش آموز؛ رمز موفقیت مدارس خصوصی

اوضاع مدارس غیردولتی و طرح خرید خدمات آموزشی آنچنان که باید در حد و اندازه جامعه فرهنگی ظاهر نشده است و با وجود‌ی که قرار بود به تعبیر آموزش و پرورشی‌ها راه نجات آموزش و پرورش مدارس غیردولتی و بخش خصوصی باشد، اما این موضوع چندان تحقق پیدا نکرده است.

مدارس پولی جز چندین مدرسه برگزیده گاه از چارچوب نظارت خارج می‌شوند و معلمان این مدارس در کشاکش بلاتکلیفی اوضاع هستند تا حداقل حقوق اولیه خود یعنی بیمه و دریافتی مناسب داشته باشند.

بهلولی درباره تاثیر مدارس غیردولتی در موفقیت‌های آموزشی گفت: رمز موفقیت مدارس غیردولتی گزینش دانش آموز است؛ براساس گزارشآموزش و پرورش جهانی (EI) رمز موفقیت مدارس خصوصی سراسر جهان گزینش دانش آموز است؛ اگر این مدارس به کیفیت بالای خود اعتماد دارند در مدارس جنوب شهر و بدون گزینش نتایج درخشان را مدعی شوند در غیراین صورت که با گزینش دانش آموز آن هم در مناطق توانمند، این موفقیت‌ها دستاورد بزرگی نیست.

وی ادامه داد: ۲ سال گذشته بود که رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش آماری از وضعیت مدارس غیردولتی داد و طبق این آمار برخی مدارس غیردولتی در رده‌های پایین معدل قرار داشتند.

با وجود اوضاع فعلی و پیشنهاد جدید درب ودجه سال آینده گویی اصل ۳۰ قانون اساسی یعنی آموزش و پرورش رایگان به حاشیه رانده شده است همچنین خرداد ۹۲ بود که روحانی از شکاف طبقاتی در آموزش و پرورش گلایه کرده و معتقد بود یکی از کارکرد‌های آموزش و پرورش باید مبارزه با شکاف طبقاتی باشد.

وی گفته بود که دولت باید از طریق آموزش و پرورش رایگان شرایطی برای طبقات ضعیف‌تر فراهم کند که بتوانند ضعف‌های خود در سرمایه اقتصادی یا اجتماعی را از طریق رشد در نظام آموزشی و کسب منزلت‌های بهتر جبران کنند؛ حالا همین آموزش و پرورش خودش طبقاتی و عامل شکاف طبقاتی شده است.

این اظهاراتی در حالی است که وی اکنون از خرید خدمات آموزشی و واگذاری آموزش و پرورش به مردم سخن گفته و معتقد است این روش می‌تواند در سال های آتی هم تداوم یابد.