امروزه بسیاری از كشورهای جهان اسلام مواجه با فقر و توسعه نیافتگی می باشند. عوامل گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در پیدایش این پدیده مؤثر بوده اند. در میان عوامل اقتصادی، حاكمیت نظام بهره نقش تعیین كننده ای در تشدید فقر داشته است. در دهه های اخیر، این معضل، در كنار دغدغه دین باوری، دانشمندان مسلمان را بر ترسیم الگوهای بانكداری بدون ربا واداشته است.
تحقق نظام بانكی بدون ربا همراه با اجرای سایر ابعاد نظام اقتصادی اسلام به رفع فقر از این جوامع می انجامد. در این نوشتار عوامل اقتصادی پیدایش فقر و راه های درمان آن را در چارچوب الگوی بانكی مبتنی بر مشاركت را به بررسی گذاشته ایم.
پدیده ی فقر از ابعاد مختلف قابل بررسی است و به لحاظ آثار سوء فراوانی كه در زندگی جوامع دارا می باشد همواره یكی از دغدغه های اصلی متفكران و دلسوختگان بوده است.مورد استفاده قرار نگرفتن امكانات بالقوّه ی اقتصادی، فقدان سرمایه ی لازم برای سرمایه گذاری، كمبود تقاضا برای نیروی كار، پایین بودن دستمزدها و رشد اقتصادی منفی، از آثار اقتصادی فقر است؛ این آثار در سطح كلان به وابستگی اقتصادی، كه اغلب با وابستگی سیاسی همراه است می انجامد. محرومیت از حقوق اجتماعی، ضعف بنیه ی علمی، رواج ناهنجاری های اجتماعی و افزایش اضطراب وناراحتی های روحی از دیگر آثار فقر می باشد.ادیان و مذاهب و مكاتب فكری هریك به فراخور خود برای حل مشكل فقر راه هایی فراروی بشر نهاده اند. تحقق رفاه عمومی وبرقراری عدالت اقتصادی از اهداف نظام اقتصادی اسلام می باشد و بدون تردید ترسیم و اجرای این نظام موجب زدودن پدیده ی شوم فقر از سطح جامعه می شود؛ یكی از گام های اساسی برای تحقق این مقصود، تغییرنظام بانكی و حذف بهره ازپیكره ی آن می باشد. شیوه های گوناگونی برای بكارگیری در نظام بانكی پیشنهاد شده است.1 یكی از این شیوه ها سامان دادن فعالیت های بانك ها براساس نظام مشاركت می باشد. در این نوشتار برآنیم چگونگی رویارویی باپدیده ی فقر را از زاویه ی بانكداری بدون ربا مورد بررسی قرار دهیم. بدیهی است كه پیشنهادهای ارائه شده در این مقاله و آثار منتج از آن، بر اساس ترسیم شیوه ی مطلوب بانكداری در نظام اقتصادی اسلام می باشد، نه آنچه فعلاً به عنوان بانكداری بدون ربا عمل می شود. در این روش، آنچه مطمع نظر می باشد، حذف بهره، بطور واقعی از عرصه ی فعالیت های بانك است. بعلاوه، كارآیی كامل این سیستم، مبتنی بر پیاده شدن درست این پیشنهادها در كنار تحقق سایر نهادهای نظام اقتصادی اسلام است. بنابراین هر گاه، اجرای بانكداری اسلامی، صرفا در حذف صوری ربا خلاصه شود و همان كاركردهای قبلی نظام بانكی در شكل جدید بخواهد تحقق پذیرد....
فهرست مطالب
چکیده
توزیع ناعادلانه ی ثروت
فقدان سرمایه
فقدان امكانات شغلی
پایین بودن سطح تولید
افزایش بی رویه ی قیمت ها
جمع بندی و نتیجه گیری
منابع
اقتصاد