مسئولیت مدنی در حقوق تعهدات، عنوانی است برای بیان الزام قانونی جبران ضررهای ناروا خواه این ضرر از شكستن پیمان و نقص عهد حاصل آید یا تخطی از تكلیف عمومی احتیاط و عدم ا ضرار به غیر بر این پایه مسئولیت مدنی دو شاخه مهم دارد قراردادی و الزام خارج از قرارداد ضرر ناروا كه جبران آن موضوع و هدف مسئولیت مدنی است ضرری است كه درمبانی نظری مسئولیت از آن سخن میرود و معیار آن بر مبنای مسئولیت منطبق است.
جبران زیانهای ناروا موكول به آن است كه واجد شرایطی باشند از جمله شرایط، شرط (قابلیت پیشبینی متعارف) است كه در مسئولیت قراردادی و و قهری مورد گفتگو است.
در میان نظامهای حقوقی گوناگون، لزوم بیشتر پیشبینی زیان در هر موقع مورد پذیرش است (حقوق ایران نیز میتوان نشانههایی از نفوذ قاعده یافت، مهمترین متن قانونی در حقوق موضوعه ایران در بر دارنده قاعده پیشبینی پذیری زیان است قانون مجازات اسلامی است كه موارد متعددی از آن متضمن قاعده یاد شده در عرصه مسئولیت قهری است.
در باب مبنای قاعده سخن بسیار است در این رساله «محدود شدن مسئولیت مدنی به قواعد اخلاقی» پیشنهاد شده ، مسئولیت مدنی ریشه در قواعد اخلاق مدنی و اجتماعی دارد و به مرزهایی كه این اخلاق معین میكند محدود میگردد. یكی از این مرزها محدود شدن مسئولیت به نتایج منتظر و پیشبینی پذیر اعمال انسان متعارف است.
فهرست مطالب
چكیده 1
مقدمه 1
فصل اول 3
مبنا و مفهوم قاعده پیشبینی پذیری ضرر 3
گفتار نخست : قلمرو قاعده 3
1- جایگاه مرسوم قاعده: مسئولیت قراردادی 3
2- گسترش قلمرو قاعده به مسئولیت خارج از قرارداد 4
3- وضع حقوقی ایران 5
گفتار دوم 9
پشتوانه نظری و ضرورت منطقی قاعده 9
1- مبنای قاعده در مسؤلیت قراردادی 9
2- مبنای قاعده در الزامهای خارج از قرارداد 10
3- نتیجه و انتخاب مبنا 11
فصل دوم 13
اجرای قاعده پیشبینی پذیری ضرر 13
موضوع و شیوه اجرای قاعده 13
1- مفهوم زیان قابل پیشبینی 13
2- ضابطه تشخیص زیان پیشبینی پذیر 14
گفتار دوم 16
استثناهای قاعده 16
1- تقصیر عمدی و آنچه در حكم آن است 16
2- خسارات وارد بر شخص (خسارات شخصی) 17
نتیجه 17
فقه و حقوق اسلامی