بررسی تاریخ کاشت و محلول پاشی کود "بر" برکیفیت، عملکرد تک بوته و عملکرد واحدسطح درکشت شلغم

 

این پژوهش به‌ منظور بررسی تاریخ کاشت و محلول پاشی "بر" بر کیفیت، عملکرد تک بوته و تولید در واحد سطح شلغم (Brassica rapa L.) در نجف آباد یاسوج بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تیمار زمانی و کود در چهار تکرار انجام شده کود "بر" در چهار سطح یک بار، دو بار، سه بار و چهار بار محلول پاشی با غلظت یک در هزار (گرم کود خالص در هکتار) و تاریخ کاشت در روزهای 1، 8، 15 و 22 خرداد انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد تاریخ کشت زودتر باعث افزایش معنی دار عملکرد غده، وزن تر برگ و خشک برگ شلغم(Brassica rapa L.) گردید(p%1). بیشترین اثر افزایشی تاریخ کشت بهاره بر عملکرد غده، وزن تر و خشک برگ شلغم اغلب در سطح، ) D4تاریخ کشت چهارم)، به دست آمده است. همچنین اثر متقابل تیمارهای تاریخ کشت- محلول پاشی کود"بر" بر وزن تر برگ، وزن خشک برگ در گیاه شلغم درسطح برهمکنشی)D4B4تاریخ کشت چهارم + چهار بار محلول پاشی "بر")، دارای بیشترین اثر افزایشی می باشد. به این ترتیب سطح D4B4، بازخوردی عالی از ترکیب تیمارهای تاریخ کشت بهاره و تعداد کودپاشی "بر" می باشد. جالب این که وزن مخصوص شلغم در این سطح کمترین میانگین را دارد و با سایر صفات  مورد بررسی در این تحقیق دارای رابطه ی معکوس می باشد. در اکثر صفات مورد ارزیابی کاربرد تاریخ چهارم کشت(22/03/91 ) به همراه محلول پاشی کود "بر" (بیش از یک بار4،3،2 بار) سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شلغم گردید. عملكرد غده شلغم همبستگی مثبت و معنی­داری با وزن خشک برگ (**982/0=r)، و  همچنین  عملكرد غده همبستگی مثبت و معنی­داری با وزن تر برگ (**940/0=r)، داشت. در ضمن همبستگی وزن مخصوص با عملكرد غده، وزن خشک برگ، وزن تر برگ منفی می باشد.(حدود**85/0- =r)

 کلمات کلیدی:

 شلغم .Brassica rapa L، تاریخ کاشت، "بر"، عملکرد.

فهرست مطالب

 

چکیده

فصل اول:  مقدمه وکلیات.............................................................................. 

 

1

2

1-1- مقدمه.....................................................................................................................................

3

 1-2- فرضیه های تحقیق............................................................................................................

5

 1-3- اهداف تحقیق.....................................................................................................................

5

1-4- کلیات گیاه شناسی شلغم.................................................................................................

6

 1-5- مشخصات شلغم مورد مطالعه.........................................................................................

8

1-5-1-گل ها...........................................................................................................................

8

 1-5-2- ریشه...........................................................................................................................

9

1-5-3- ارتفاع گیاه..................................................................................................................

13

1-5-4- برگ.............................................................................................................................      

13

1-5-5- ساقه.............................................................................................................................   

14

1-5-6- طول عمر......................................................................................................................

14

1-5-7- تركیبات شیمیایی شلغم رقم Brassica rapa L......................................

15

1-5-8- خواص دارویی شلغم رقم Brassica rapa L................................................

16

1-5-9- قسمت های مورد استفاده شلغم Brassica rapa L....................................

17

1-5-10-  مضرات شلغم Brassica rapa L...............................................................

17

 

1-6- کشت و تولید شلغم(شرایط آب و هوایی کشت شلغم)...........................................

19

1-7- شرایط اقلیمی برای کشت و تیمار نمودن شلغم.......................................................

19

1-8- طریقه بذر..............................................................................................................................

20

1-9- وقت بذر شلغم...............................................................................................................

20

1-10- مقدار کود...........................................................................................................................

21

1-11- آبیاری..................................................................................................................................

21

1-12- جمع آوری و نگهداری محصولات...............................................................................

22

 1-13- تجارت شلغم....................................................................................................................

22

1-14- اهمیت جهانی گونه های براسیکا( شلغم)...................................................................

23

1-15-  مهمترین عوامل  انتخاب شلغم و افزایش تولید.......................................................

24

1-16- دلایل بررسی تاریخ کاشت شلغم..................................................................................

25

1-17- کود های شیمیایی و محلول پاشی با بر.....................................................................

25

1-17-1-  خواص شیمیایی بر) (B.....................................................................................

26

 1-17-1-1- کودهای عناصرکم محلول پاشی..................................................................

28

1-17-1-2-  بر در  خاک ها.................................................................................................

29

 1-17-1-3- فراکسیون ها....................................................................................................

29

1-17-1-4-  بر در گیاهان....................................................................................................

30

1-17-1-5-  دلایل بررسی بر در گیاهان(شلغم).............................................................

30

 

 

فصل دوم:  مروری بر تحقیقات انجام شده........................................................

 

33

 2-1- تحقیقات انجام شده..........................................................................................................

34

2-1-1- تحقیقات انجام شده در خارج کشور.....................................................................

34

2-1-2- تحقیقات انجام شده در داخل کشور..................................................................

42

فصل سوم:  مواد وروش ها...............................................................................

 

51

3-1- موقعیت جغرافیایی محل آزمایش....................................................................................

52

3-2-آب وهوای منطقه..................................................................................................................  

52

 3-3- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک...........................................................................  

54

3-4- مشخصات طرح آزمایش.....................................................................................................

55

3-5- تیمار های آزمایش..............................................................................................................

57

3-6- مراحل اجرای آزمایش........................................................................................................  

58

3-7- صفات مورد اندازه گیری....................................................................................................  

59

3-7-1- عملکرد غده ها (کیلو گرم در هکتار).................................................................

59

3-7-2-  عملکرد وزن تر برگ(کیلو گرم در هکتار).......................................................

59

3-7-3- عملکرد وزن خشک برگ(کیلو گرم در هکتار)................................................

59

3-9- محاسبه های آماری...........................................................................................................

60

 

فصل چهارم:   نتایج و بحث و پیشنهادات.......................................................... 

 

61

4- نتایج و بحث و پیشنهادات......................................................................................................

62

4-1- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر عملکرد غده درگیاه شلغم............................................. 

62

4-2- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن تر برگ درگیاه شلغم.............................................. 

63

4-3- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن خشک برگ درگیاه شلغم....................................... 

64

4-4- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن مخصوص درگیاه شلغم........................................... 

65

4-5- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر عملکرد غده درگیاه شلغم................ 

66

4-6- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن تر برگ درگیاه شلغم................ 

67

4-7- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن خشک برگ درگیاه شلغم....... 

68

4-8- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن مخصوص درگیاه شلغم............. 

69

4-9- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر عملکرد غده..................

70

4-10- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن تر برگ..................

71

4-11- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن خشک برگ.......

72

4-12- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن مخصوص..........

73

4-13- همبستگی بین صفات مورد بررسی...........................................................................

77

4-14-  نتیجه گیری.....................................................................................................................

78

4-15- پیشنهادها..........................................................................................................................

81

فهرست منابع...................................................................................................................................

 

 

فهرست جدول ها و فهرست شکل ها

 

 

 

 

 

جدول شماره 1-1- بیلان بر .........................................................................................................

30

جدول2-1- میزان ورود و شستشوی  "بر" در خاک .............................................................

34

شكل 3-1: روند تغییرات حداقل، حداكثر و میانگین دما در فصل رشد.............................

53

جدول 3-1- درجه حرارت هوای شهرستان یاسوج................................................................

53

جدول 3- 1- میزان رطوبت نسبی هوای شهرستان یاسوج...................................................

53

جدول 3-3- پارامترهای تجزیه ماكرو..........................................................................................

54

جدول 3-4- پارامترهای تجزیه میكرو..........................................................................................

54

جدول 3-5- توصیه كودی خاك...................................................................................................

54

جدول شماره 3-6- نماد چگونگی اجرای طرح.........................................................................

56

جدول 3-7- تیمار های آزمایش....................................................................................................

57

جدول 4-1- تجزیه واریانس دو عامله صفات مورد اندازگیری در شلغم.............................

74

جدول 4-2- تجزیه واریانس یک عامله تاریخ کشت- صفات مورد اندازگیری...................

74

جدول 4-3- تجزیه واریانس یک عامله محلول  پاشی بر- صفات مورد اندازگیری..........

75

جدول 4-4- مقایسه میانگین برخی صفات مورد بررسی در شلغم تحت تاثیر تاریخ کشت و  محلول پاشی با بر.............................................................................................................

75

جدول 4-5- مقایسه تعداد روز در عملیات کشاورزی از مرحله کاشت تا رسیدگی در شلغم در تاریخ های کشت مختلف................................................................................................

76

جدول 4- 6- تحلیل همبستگی بین صفات مورد بررسی در شلغم.....................................

77

فهرست نمودارها

 

 

 

 

نمودار 4-1- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر عملکرد غده درگیاه شلغم................................... 

62

 

نمودار 4-2- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن تر برگ درگیاه شلغم................................... 

63

 

نمودار 4-3- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن خشک برگ درگیاه شلغم........................... 

64

 

نمودار 4-4- اثرتیمارهای تاریخ کشت بر وزن مخصوص درگیاه شلغم............................... 

65

 

نمودار 4-5- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر عملکرد غده درگیاه شلغم..... 

66

 

نمودار 4-6- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن تر برگ درگیاه شلغم..... 

67

 

نمودار 4-7- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن خشک برگ درگیاه شلغم

68

 

نمودار 4-8- اثرتیمارهای دفعات محلول پاشی کود بر بر وزن مخصوص درگیاه شلغم..

69

 

نمودار 4-9- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر عملکرد غده در گیاه شلغم............................................................................................................................................ 

70

 

نمودار 4-10- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن تر برگ در گیاه شلغم............................................................................................................................................ 

71

 

نمودار 4-11 اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن خشک برگ در گیاه شلغم...................................................................................................................................... 

72

 

نمودار 4-12- اثر متقابل سطوح تاریخ کشت و دفعات کود پاشی بر بر وزن مخصوص در گیاه شلغم...................................................................................................................................... 

73

 

مهندسی کشاورزی