کفیر
نوشابه ای تخمیری (پروبیوتیک)
مقدمه
نوشیدنی های تخمیری در اغلب کشورهای جهان کم کم جای نوشابه های گازدار را می گیرند. گرچه مصرف این نوشیدنی ها هزاران سال قدمت دارد و در بعضی کشورها تولید خانگی آن سینه به سینه در میان قوم ها و مناطق مختلف چرخیده است و افراد آن را مایه ی سلامت و طول عمر می دانسته اند، ولی امروزه به عنوان نوشابه هایی جدید، مفید و جانشینی قابل قبول برای نوشابه های گازدار، مورد توجه صنایع غذایی و نوشابه سازی قرار گرفته است.
نوشابه های پروبیوتیک(تخمیری) عمدتاً با استفاده از مخمرها تولید می شوند. بد نیست بدانید، مهم ترین ویتامین های مورد نیاز انسان به وسیله ی مخمرها تولید می شوند. مخمرها منابع بسیار خوب ویتامین Dپروتئین و انرژی هستند.
مخمرها همچنین به عنوان منبع غذایی در انسان و حیوان مورد استفاده قرار می گیرند و به علت اینکه حاوی مقادیر زیادی ویتامین های گروه B هستند، توسط بسیاری از مردم که از کمبود این ویتامین ها رنج می برند، به عنوان مکمل غذایی استفاده می شوند.
قبل از اینکه کفیر را مورد بررسی قرار دهیم در ابتدا مروری داریم بر پروبیوتیک ها
پروبیوتیك (Probiotic) چیست؟
پروبیوتیك مكمل غذایی میكروبی زندهای است كه اثرات مفید آن روی حیوان یا انسان میزبان سبب بهبود یا بالانس میكروبی رودهای میشود یا بعبارت دیگر میكروارگانیسمهای زندهای هستند كه تجویز آنها به مقادیر كافی اثرات مفید روی میزبان دارد.
باكتریهای پروبیوتیك سبب بالانس فلورهای میكروبی رودهای شده، رشد باكتریهای مضر را مهار كرده، هضم غذا را بهتر كرده، سبب تقویت اثرات ایمیونیتی شده (مانند booster عمل میكند) و موجب افزایش مقاومت فرد به عفونتها میشود.
همین افراد دارای كلونیهای باكتریهای مفید رودهای بهتر میتوانند با باكتریهای مولد بیماری مبارزه كنندآمینوفیلوسها و بیفیدو باكتریاها سبب سنتز ویتامینهای B شامل نیاسین، فولیك اسید، بیوتین و B6 میشوند . مثلاٌ لاكتوباسیلوسها و بیفیدوباكتریاها با تولید مواد ارگانیك مثل لاكتیك اسید و هیدروژن پراسید سبب بالانس فلورهای رودهای میشوند، چرا كه سبب افزایش اسیدیته و مهار تكثیر باكتریهای مضرمیشوند.علاوه بر این باكتریهای پروبیوتیك با تولید موادی بنام باكتریوسین مثل آنتیبیوتیك طبیعی سب كشتن میكروارگانیزمهای مضر میشوند.
استفاده مرتب از باكتریهای پروبیوتیك سبب جلوگیری از عفونتهای قارچی واژینال شده و مصرف خوراكی و یا موضعی اسیدوفیلوس با مهار رشد كاندیداها باعث جلوگیری از عفونتهای قارچی میشود. همینطور با مصرف پروفیلاكتیك باكتریهای پروبیوتیك میتوان سبب كاهش اسهال مسافران شد.
بعضی از انواع لاكتوباسیلوسها نقش محافظتی از روده دارند كه بدین صورت است كه:
سبب تولید بعضی مواد تغذیهای میشوند، مثل اسیدهای چرب بازنجیره كوتاه، آمینواسیدها و سیستئین و گلوتامین.همینطور به حذف بعضی از توكسینها از روده كمك كرده و روی سطح كلسترول نیز اثر مفید دارند.
نقش مهم دیگر پروبیوتیكها در كلونیزاسیون مجدد فلورهای طبیعی رودهای پس از مصرف آنتیبیوتیكها میباشد. nهمینطور آنزیمهای مترشحه از باكتریهای پروبیوتیك هضم غذا را تسهیل میكنند. مثلاً اسیدوفیلوس یك منبع ترشح لاكتاز است كه برای هضم قند موجود در شیر مفید است.
صنایع غذایی