تاریخ و ادبیات
ادبیات کودک در عراق از اوایل قرن بیستم و به طور دقیق از سال های دهه بیستم قرن بیستم تا دهه شصت آن آغاز گردید و در دهه های هفتاد و هشتاد از قرن بیستم پیشرفت قابل ملاحظه و شکوفایی فراوانی به خود دید ؛ اما در سال های دهه 90 و سال های هزاره سوم به سبب نتایج جنگ اول خلیج فارس و آثار و تبعات جنگ دوم خلیج فارس ، ادبیات عرب در عراق شاهد عقب ماندگی و رکودی آشکار گردید.
و علیرغم آن پستی و بلندی ها و موانع پیش آمده در مسیر ادبیات کودک در عراق ، فعالیت هایی در این زمینه از جانب حکومت و دولت عراق مشاهده می شود و بدین منظور دولت اقدام به تدوین برخی زیر ساخت ها نمود و بسیاری از پروژه ها را جهت توجه به ادبیات کودک و توسعه آن ، راه اندازی نمود . و در کنار آن جوایز و هدایایی را برای تشویق و ترغیب ادبیات کودک در همه بخش ها و فعالیت های ادبی زیر مجموعه ادبیات کودک نخصیص نمودند .
ادبیات کودک عراق راهی به درازای تاریخ این سرزمین دارد و برگرفته از تمدن و تاریخ پربار آن است ؛ راهی که در دهه بیست تا شصت قرن بیستم ، ادبیات مدرن کودک عراق را پایه ریزی می کند ؛ راهی که در دهه ی هفتاد تا نود میلادی دوره بالندگی ادبیات کودک را پدید می آورد . راهی که با آغاز هزاره سوم میلادی دوره درون گرایی ادبیات عراق را رقم می زند ، راهی که نشانگر آینده ای روشن و درخشان است .
و آنطور که پیداست ادبیات کودک در عراق به شکل فعال و حقیقی خود ، در اواخر دهه شصت از قرن بیستم با انتشار مجله ی « مجلتی » و به دنبال آن مجله « مزمار » شکل گرفت که شهرت و آوازه ی بزرگی هم در داخل و هم در خارج از کشور عراق داشتند .از این دوره بود که ادبیات کودک دوران پیشرفت خود که همراه با فراز و نشیب هایی متناسب با شرایط اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و اجتماعی بوده را آغاز نمود .و با این منوال ، ادبیات کودک در عراق مراحلی را همچون مرحله ترجمه و مرحله اقتباس و تألیف و ابتکار و فن آوری و مرحله شکل گیری و دیگر مراحل رشد خود را طی نمود .
فهرست مطالب
1. نگاهی به ادبیات کودکان 1
1-1 . کودک و دوران کودکی 2
1-1-1 . اهمّیّت و جایگاه دوره ی کودکی 3
1-1-2 . دیدگاه اسلام به کودک 4
1-2 . تعریف ادبیات کودک 7
1-3 . اصطلاح ادبیات کودک 8
1-4. دیدگاه های متفاوت درباره ادبیات کودک 15
1-5 . اهمیت و اهداف ادبیات کودک 21
1-5-1 . اهداف ادبیات کودک 22
1-5-1-1 . اهداف تربیتی 22
1-5-1-2. اهداف زبانی 23
1-5-1-3 . اهداف تعلیمی ، آموزشی و شناختی 25
1-5-1-4. اهداف تفریحی 26
1-5-1-5. اهداف زیبایی شناختی و ذوقی 27
1- 6 . تأثیرادبیات کودک در رشد شخصیت کودک 28
1-7 . وظایف ادبیات کودک 31
1-7-1. وظیفه اجتماعی 31
1-7-2. وظیفه تاریخی و فرهنگی 32
1-8 . انواع ادبیات کودک 33
1-8-1 . قصه 34
1-8-1-1. قصه های خیالی 36
1-8-1-2. قصه های جن و پری و جادوگران 38
1-8-1-3. قصه های حیوانات 39
1-8-1-4. قصه های واقع گرایانه 42
1-8-1-5. قصه های تاریخی 43
1-8-1-6. قصه های دینی 44
1-8-1-7. قصه های ادبی 45
1-8-1-8. قصه های فکاهی 46
1-8-1-9. قصه های علمی 46
1-8-2 . شعر کودک 48
1-8-2-1. خیال در شعر کودک 48
1-8-2-2 . وزن در شعر کودک 49
1-8-2-3 . انواع شعر کودک 51
1-8-2-3-1 . لالایی ها 51
1-8-2-3-2. متل ها 51
1-8-2-3-3 . شعرهای غنایی 52
1-8-2-3-4 . قصه های منظوم 52
1-9. پیدایش و سیر تاریخی ادبیات کودک 52
1-9-1 . تاریخچه ادبیات کودک در جهان 56
1-9-2. ادبیات کودک در سرزمین های عربی 62
2. سیر تاریخی ادبیات کودک در عراق 65
4-1 . بیانگذاران ادبیات کودک در عراق 68
4-1-1 . نمونه ی شعر از احمد حقی حلی 71
4- 2 . شعر کودکان در کشور عراق 71
4-3. داستان های کودکانه در کشور عراق 74
4-3-1 . نمونه ای از داستان ذکری لعیبی 76
4-4 . نمایش کودکانه در کشور عراق 79
4-5 . مطبوعات کودکان در کشور عراق 80
4-5-1 . نمونه شعر از یاسین نبیل 84
4-6. لغت نامه ها و دایره المعارف خاص کودکان 87
4-7 . نقش مراکز انتشاراتی در توسعه ادبیات کودک 87
4-8 . ترانه های کودکانه 88
4-9 . ادبیات کودک در عراق ،
تجربه ای بدون مطالعه دقیق و برنامه ریزی صحیح 90
4-9-1 . تدریس کتب مدارس 92
4-9-2 . از بین بردن درک و خیال کودک عراقی 93
4-10 . نتیجه 95
الف . منابع فارسی 99
ب . منابع عربی 99