روانشناسی و علوم تربیتی
این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق کیفیت روابط زناشویی قابل ویرایش با فرمت ورد doc بصورت جامع و کامل می باشد. در بخش اول (چارچوب) ادبیات نظری کیفیت روابط زناشویی تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق کیفیت روابط زناشویی در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.
اگرچه در طول دهه اخير مفهوم كيفيت زناشويي به طور روز افزوني در پژوهش هاي زناشويي استفاده شده و مطالعات بسياري درباره آن انجام شده است، اما اتفاق نظر اندكي درباره مفهوم سازي و اندازه گيري آن وجود دارد. هنوز به درستي مشخص نيست که آيا كيفيت زناشويي احساس افراد متاهل درباره ازدواجشان است يا يكي از ويژگي هاي ارتباط بين همسران است. آيا براي اندازه گيري آن بايد از يك بعد ( براي مثال، رضايتمندي كلي) و يا چند بعد پيچيده( براي مثال ، ويژگي هاي رفتاري ) استفاده كرد؟ از آنجاييكه به نظر مي رسد مردم تمايل ندارند ازدواج هايشان را به طور كلي منفي ارزيابي كنند، اندازه گيري تك بعدي رضايت كلي همسران ممكن است نامناسب باشد( پيمنتل ، 2000).
بررسي پيشينه پژوهش هاي حيطه روابط زناشويي نشان مي دهد كه دو جهت گيري عمده براي مفهوم سازي و كاربرد عملي كيفيت زناشويي وجود دارد. در برخي موارد با كيفيت زناشويي به طور واضح به عنوان مفهومي كه از دو جزء تشكيل شده برخورد شده است. يعني كيفيت زناشويي، هم سازگاري زناشويي و هم شادماني زناشويي را در بر مي گيرد. در اين صورت سطح بالاي كيفيت نشان دهنده ي وجود ويژگي هاي عيني رابطه( بين همسران ) همچون همراهي، ارتباط خوب و عدم تضاد است، كه مشخصه رابطه سازگارآنهاند. همچنين ميزان رضايتمندي از رابطه و همسر را نيز در بر مي-گيرد.
سازه کيفيت زناشويي اين سازگاري و رضايتمندي را در يك مفهوم وسيعتر و جامع تركيب مي كند( ليوايز و اسپنير، 1979). بدين ترتيب كيفيت زناشويي مفهومي چند بعدي است كه نه تنها شامل ويژگي هاي دورن فردي، بلكه شامل ويژگي هاي بين فردي همسران نيز هست. براين اساس بوکوالا (2005) توافق نسبي زن و شوهر درباره موضوع هاي مهم، شريك شدن دركارها و فعاليت هاي مشترك و ابراز محبت به يكديگر را كيفيت زناشويي مي داند.
در پژوهش شاه سياه(1387)، تاثير آموزش جنسي بر کيفيت روابط زناشويي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين پژوهش که بر روي 30 زوج صورت گرفته است نشان داد كه آموزش جنسي بر بهبود نمره كل كيفيت زناشويي زوجين و تمام ابعاد آن شامل بعد رضايت زناشويي، بعد رضايت جنسي، بعد تعارض زناشويي و بعد صميميت جنسي موثر است، ولي در بعد تعهد زناشويي و بعد سازگاري زناشويي موثر نبوده است. پژوهش عيسي نژاد، احمدي و اعتمادي(1387)، با هدف بررسي رابطه بهزيستي ذهني و کيفيت روابط زناشويي صورت گرفت. نتايج تحليل رگرسيون چندمتغيره نشان داد که شادماني ذهني و عواطف مثبت بر کيفيت روابط زناشويي تاثير مثبت دارند. همچنين عواطف منفي تاثير منفي بر کيفيت روابط زناشويي دارند.
فهرست مطالب
تعریف نظری کیفیت روابط زناشویی تعریف عملیاتی کیفیت روابط زناشویی فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش کیفیت روابط زناشویی
2-1- مقدمه 4
2-2- کيفيت روابط زناشويي 4
2-2-1- رضايتمندي زناشويي 4
2-2-2- سازگاري زناشويي 5
2-2-3- تعريف كيفيت زناشويي 6
2-2-3- نظريه هاي تبيين كننده کيفيت روابط زناشويي 8
2-2-3-1- نظريه ليوايز و اسپنير 8
2-2-3- 2- نظريه ماركس 9
2-2-3-2-1- ترکيب رمانتيک 11
2-2-3-2-2- ترکيب وابستگي- فاصلهاي 12
2-2-3-2-3- ترکيب جدايي 13
2-2-3-2-4- ترکيب همبستگي متعادل 13
2-2-4- رابطه کيفيت روابط زناشويي و موقعيت اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي خانواده: 15
2-3- رويكردها و برنامههاي پيشگيري 17
2-3-1- مدل مربوط به انجمن غني سازي ازدواج (A. C. M. E) 20
2-3-1-1- ويژگي ها 22
2-3-1-2- ساختار برنامه 23
2-3-1-3- اهداف 23
2-3-1-4- مهارت ها 23
2-3-2- رويكرد ارتباط زوج (C. C) 24
2-3-2-1- كيفيت برنامه ارتباط زوج 25
2-3-2-2- اهداف برنامه 25
2-3-3- برنامه كاربردي عملي مهارت هاي مربوط به رابطه صميمانه(P. A. I. R. S) 29
2-3-3-1- اهداف برنامه 30
2-3-3-2- چهارچوب عملي 32
2-3-4- برنامه پيشگيري و تقويت رابطه (P. R. E. P) 33
2-3-5- مدل رفتاري - ارتباطي 37
2-3-5-1- جنبه هاي پيشگيري مدل رفتاري- ارتباطي 39
2-4- غني سازي روابط(مدل به کار گرفته شده در اين پژوهش) 41
2-4-1- تاريخچه غني سازي روابط 41
2-4-2- پايه هاي نظري 43
2-4-3- شيوه هاي مداخله 45
2-4-4- تركيب و چارت زماني برنامه هاي R. E 51
2-4-5- قالبهاي زماني جلسات R. E 52
2-4-6- سبك هاي درمان R. E: 52
2-4-7- روش هاي مداخله 54
2-4-8- توالي موضوع در R. E 56
2-4-9- نقش رهبر در جلسات R. E 56
2-4-10- پاسخ يا واکنش هاي خاص رهبر يا درمانگر 57
2-4-10-1- شدن(تبديل شدن) 57
2-4-10-2- مشكل گشايي 58
2-4-10-3- شستشو دادن 58
2-5- پيشينه پژوهش 61
2-5-1- پيشينه پژوهش در ايران 61
2-5-2- پيشينه پژوهش در خارج از کشور 63
2-6- جمع بندي 68
منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع انگلیسی