روانشناسی و علوم تربیتی
فصل دوم پایان نامه و پیشینه نظری کیفیت روابط زناشویی عنوان این پژوهش می باشد که در ان به مبانی نظری و پیشینه تحقیق می پردازیم. از نظر مارکس کيفيت زناشويي، نتيجه شيوه هاي سازمان يافتن و تعامل افراد متاهل در اين مثلث است. گفته مي شود فردي که من اش حرکت هاي عادي و متعادلي اطراف و بين هر سه زاويه انجام دهد، داراي کيفيت زناشويي بالايي است.
ماركس (1989) بر اساس نظريه ليوايز واسپنير و رويكرد سيستمي بوون (1972) نظريه و نوع شناسي نويني درباره كيفيت زناشويي ارائه كرد. او با نگرشي سيستمي به فرد ، رابطه او با همسرش و رابطه فرد با ديگران، مي نگرد و استدلال مي كند كه در نظريه سازي درباره روابط زناشويي، ما هميشه فرضيه هايي مطرح مي كنيم درباره فردي كه وارد رابطه زناشويي مي شود، سپس آن را حفظ يا نابود مي كند و به شيوه هاي گوناگون تحت تاثير آن قرار مي گيرد و بر آن تاثير مي گذارد. او چارچوب نظريه خود را چنين توضيح مي دهد: يك فرد متاهل داراي سه زاويه است كه عبارتند از: زاويه دروني، زاويه همسري، سومين زاويه . اولين زاويه خود دروني فرد است- بار دورني فرد با تلاشها، انگيزه ها و انرژي هاي گوناگون فرد كه بوسيله پيشينه طولاني از تمامي تجربيات زندگي اش شكل مي گيرد .
دو زاويه ديگر، دو راهي هستند كه فرد را از زاويه اوليه اش به بيرون هدايت مي كنند. زاويه دومي زاويه رابطه با همسر است. آن بخشي از خود كه به طور مداوم به همسر توجه مي كند. با او هماهنگ مي شود و از مراقبت مي كند: زاويه دوم پل استقلال - همبستگي است، به همين دليل است كه مردم همسر را به عنوان ( نصف ديگر من) مي دانند . سومين زاويه هر نقطه تمركز خارج از خود به جز همسر را نشان مي دهد. افراد مختلف داراي زاويه سوم گوناگون هستند كه مهمترين آنها، بچه ها ، خويشاوندان، دوستان، مشاغل، علاقه منديهاي تفريحي و سرگرمي و غيره هستند. سومين زاويه مي تواند علائق مستقل يا مشترک همسران باشد، علايقي که هر يک از همسران جداگانه دنبال مي کنند. مثلاً شغل و يا علايقي که به طور مشترک دنبال مي شود، مثلاً فرزندان ، بسته به اينکه همسران چگونه زاويه سوم شان را درون مثلث هايشان جاي مي دهند، زاويه سوم همسران مي تواند مستقل از يکديگر يا مشترک باشد. سه زاويه فرد ، محيط پيچيده و پويايي از انرژي، اطلاعات و منابع را براي او فراهم مي کنند.
فهرست مطالب
تعریف نظری کیفیت روابط زناشویی تعریف عملیاتی کیفیت روابط زناشویی فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش کیفیت روابط زناشویی
2-1- مقدمه 4
2-2- کيفيت روابط زناشويي 4
2-2-1- رضايتمندي زناشويي 4
2-2-2- سازگاري زناشويي 5
2-2-3- تعريف كيفيت زناشويي 6
2-2-3- نظريه هاي تبيين كننده کيفيت روابط زناشويي 8
2-2-3-1- نظريه ليوايز و اسپنير 8
2-2-3- 2- نظريه ماركس 9
2-2-3-2-1- ترکيب رمانتيک 11
2-2-3-2-2- ترکيب وابستگي- فاصلهاي 12
2-2-3-2-3- ترکيب جدايي 13
2-2-3-2-4- ترکيب همبستگي متعادل 13
2-2-4- رابطه کيفيت روابط زناشويي و موقعيت اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي خانواده: 15
2-3- رويكردها و برنامههاي پيشگيري 17
2-3-1- مدل مربوط به انجمن غني سازي ازدواج (A. C. M. E) 20
2-3-1-1- ويژگي ها 22
2-3-1-2- ساختار برنامه 23
2-3-1-3- اهداف 23
2-3-1-4- مهارت ها 23
2-3-2- رويكرد ارتباط زوج (C. C) 24
2-3-2-1- كيفيت برنامه ارتباط زوج 25
2-3-2-2- اهداف برنامه 25
2-3-3- برنامه كاربردي عملي مهارت هاي مربوط به رابطه صميمانه(P. A. I. R. S) 29
2-3-3-1- اهداف برنامه 30
2-3-3-2- چهارچوب عملي 32
2-3-4- برنامه پيشگيري و تقويت رابطه (P. R. E. P) 33
2-3-5- مدل رفتاري - ارتباطي 37
2-3-5-1- جنبه هاي پيشگيري مدل رفتاري- ارتباطي 39
2-4- غني سازي روابط(مدل به کار گرفته شده در اين پژوهش) 41
2-4-1- تاريخچه غني سازي روابط 41
2-4-2- پايه هاي نظري 43
2-4-3- شيوه هاي مداخله 45
2-4-4- تركيب و چارت زماني برنامه هاي R. E 51
2-4-5- قالبهاي زماني جلسات R. E 52
2-4-6- سبك هاي درمان R. E: 52
2-4-7- روش هاي مداخله 54
2-4-8- توالي موضوع در R. E 56
2-4-9- نقش رهبر در جلسات R. E 56
2-4-10- پاسخ يا واکنش هاي خاص رهبر يا درمانگر 57
2-4-10-1- شدن(تبديل شدن) 57
2-4-10-2- مشكل گشايي 58
2-4-10-3- شستشو دادن 58
2-5- پيشينه پژوهش 61
2-5-1- پيشينه پژوهش در ايران 61
2-5-2- پيشينه پژوهش در خارج از کشور 63
2-6- جمع بندي 68
منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع انگلیسی