بررسی آلودگی آب حوضه آبگیر سد كرج با استفاده از میكروبهای شاخص آلودگی انتروباكترها و E-coli

پزشکی
پروژه تحقیقاتی رشته پزشکی و بهداشت عمومی بررسی آلودگی آب حوضه آبگیر سد كرج با استفاده از میكروبهای شاخص آلودگی انتروباكترها و E-coli چكیده انتروباكترها و E-coli كه به عنوان شاخص آلودگی مدفوعی شناخته شده‌اند، در حالت عادی به عنوان باكتری غیر بیماری‌زا محسوب می‌شوند. این باكتری در روده انسان به طور طبیعی زندگی می‌كند و در آب دیده نمی شود. وجود این باكتری در آب نشان دهنده آلوده شدن آب توسط مدفوع است كه در این صورت اگر به طریقی یا از طریق شنا كردن و یا از طریق آشامیدن وارد دستگاه گوارش شود ایجاد بیماری می‌كند. به همین دلیل بررسی آلودگی كلی فرمی برای ما دارای اهمیت است.در این آزمایش به همراه بررسی وجود یا عدم وجود كلی فرم‌ها شمارش كلی نیز انجام شد كه حاصل مجموعة آزمایش‌ها حكایت از آلودگی بعضی از ایستگاه‌ها بخصوص ایستگاه ورودی دریاچه دارد. کلمات کلیدی: انتروباكترها باكتری غیر بیماری‌زا E-coli (اشیرشیا كلی) میكروبهای شاخص آلودگی انتروباکتریاسه(باکتری شناسی) مقدمه بعد از گذشت قرنها و رشد و تكامل علوم مختلف، دوستداران طبیعت نیز از این جرگه بازنمانده‌اند و رشته‌ای را برای پاسداری از آن به نام منابع طبیعی كه برگرفته از واژه طبیعت است برپا ساخته‌اند. منابع طبیعی علمی است نوپا ولی مبنای اولیه آن در تمدنهای گوناگون به صورت علمی و خود جوش دیده شده است. این علم كه از مبانی كلاسیك و اصولی برخوردار است با سیر و كاوش در علوم طبیعی وسیله‌ای جدی‌تر برای حفاظت از منابع موجود شده است و راه چاره‌ای هر چند كوچك برای جلوگیری از تخریب بیش از پیش این منابع گشته است. شیلات نیز یكی از شاخه‌های ممتاز این رشته است.یكی از پارامترهای مهم در بخش شیلات آب می‌باشد كه از منابع ارزشمند بوده و حفظ و دقت در نگهداری آن حائز اهمیت می‌باشد. بررسی آلودگی آب نیز یكی از نكات مهم می‌باشد كه در این پروژه روی آن كار شده است. وجود آلودگی‌های میكروبی به ویژه كلی فرم‌ها در این منطقه (حوضه آبگیر سد كرج) برای تمام موجودات یك خطر بزرگ به حساب می‌آید. حتی شنا كردن در مناطقی كه دارای آلودگی كلی فرمی هستند برای انسان می‌تواند مضر باشد و ایجاد بیماری كند. جهت پی بردن به وجود یا عدم آلودگی آبها معمولا از یك سری میكروبهای شاخص استفاده می‌شود. مهمترین باكتریهایی كه به عنوان شاخص آلودگی آب پیشنهاد شده‌اند باكتری‌های گروه كلی فرم به ویژه E-coli (اشیرشیا كلی) می‌باشند. كلی فرمها به عنوان انتروباسیل یا انتروباكتر، باسیلهایی گرم منفی هوازی- بی‌هوازی اختیاری می‌باشند. اكسیداز منفی بوده و باعث تخمیر گلوكز و هیدراتهای كربن می‌شوند.كفی فرمها در روده انسان به حالت همزیستی به سر می‌برند ولی برخی از گونه‌های آن تولید بیماری می‌نمایند. گرچه همه اعضای این گروه منحصرا ریشه مدفوعی ندارند ولی عموما به مقدار زیادی در مدفوع انسان و دیگر حیوانات خونگرم یافت می‌شوند. تشخیص ارگانیسم‌های كلی فرمی مدفوعی به خصوص E-coli دلیل قطعی آلودگی آب توسط مدفوع انسان می‌باشد كه به صورت M.P.N یا بیشترین احتمال تعداد كلی فرم در 100 میلی‌لیتر نمونه آب گزارش می‌گردد. فهرست مطالب چكیده 1 مقدمه 2 فصل اول: كلیات موضوع مورد بررسی 4 1-1 باسیلهای گرم منفی روده‌ای- انتروباكتریاسه 5 1-1-1. تقسیم‌بندی 5 1-1-2. مورفولوژی و تعیین هویت 6 1-1-2-1. ارگانیسم‌های تیپیك 6 1-1-2-2. كشت 8 1-1-2-3. مشخصات رشد 8 1-1-3. معرفی گروههای مختلف انتروباكتریاسه 11 1-1-3-1. اشریشیاكلی E-coli 11 1-1-3-2. گروه كلبسیلا- انتروباكتر- سراسیا 13 1-1-3-3. گروه پروتئوس – مورگانلا- پرودیدنسیا 17 1-1-3-4. سیتروباكتر 19 1-1-3-5 شیگلا 20 1-1-3-6. سالمونلا 22 1-1-3-7. سایر انتروباكتریاسه‌ها 23 1-1-4. ساختمان آنتی‌ژنی 24 1-2. بیماری‌های ناشی از انتروباكتریاسه به جز سالمونلا و شیگلا 28 1-2-1. ارگانیسم‌های عامل بیماری 28 1-2-2. بیماری‌زایی و یافته‌های بالینی 29 1-2-2. الف. اشیرشیاكلی E-coli 29 1-2-2. الف.1. عفونت مجاری ادرار 29 1-2-2. الف. 2. بیماریهای اسهالی مربوط به E-coli 30 1-2-2. الف. 3. سپسیس sepsis 30 1-2-2. الف. 4. مننژیت 31 1-2-2. ب. كلبسیلا- انتروباكتر- سراسیاوپروتئوس- مورگانلا- پرودیدنسیا وسیتروباكتر. 31 1-2-2. ب. 1. كلبسیلا 31 1-2-2. ب. 2. انتروباكتر آئروژنز 32 1-2-2. ب. 3. سراسیا 32 1-2-2. ب. 4. پروتئوس 32 1-2-2. ب. 5. پروویدنسیا 33 1-2-2. ب. 6. سیتروباكتر 34 1-3 اپیدمیولوژی، پیشگیری و كنترل 35 1-3-1. تستهای تشخیصی آزمایشگاهی 36 1-3-1. الف. نمونه‌ها 36 1-3-1. ب. اسمیر یا گستره 36 1-3-1. ج. كشت 36 1-3-2. ایمنی 36 1-3-3. درمان 37 فصل دوم: بررسی مكان نمونه‌برداری- سد امیركبیر 39 فصل سوم: مواد و روشها 50 3-1. نمونه‌برداری 51 3-1-1. نمونه‌برداری از آبهای سطحی 51 3-1-2. نمونه برداری عمقی (نمونه برداری از رسوبات) 52 3-1-3. وسایل نمونه‌برداری 54 3-1-4. حفاظت از نمونه‌ها 54 3-2. بررسی روشهای كشت و جداسازی میكروب 55 3-2-1. مطالعه كمی 55 3-2-1-1. plate count method 55 3-2-2. مطالعه كیفی 56 3-2-2-1. روش كشت در لوله 57 3-2-2-2. روش كشت بر روی صافی‌های باكتریولوژیك 58 3-2-3. روش كار آزمایش‌های میكروبی 58 3-2-3-1. شمارش كلیه میكروب‌ها pour plate 59 3-3 جستجو و شناسایی كلی فرمها (روش MPN) 60 3-3-1. تعریف MPN 61 3-3-1-1. تست احتمالی Total coli form 62 3-3-1-2. تست تأییدی 63 3-3-1-3. تست تكمیلی 63 3-3-1-3-1. تست ایندول Indole test 64 3-3-1-3-2. Methylred test and Vogezprosquar test 66 3-3-1-3-3. Citrat test 67 3-3-1-3-4. (Triple sugar Iron Agar test) T.S.I test 67 فصل چهارم: نتایج 71 4-1. بحث و نتیجه‌گیری 72 4-2. جداول و نتایج 74 4-3. پیشنهادات 82 منابع و مأخذ فهرست منابع فارسی 84 فهرست منابع غیر فارسی 85 چكیده انگلیسی 86