مبانی نظری ارزیابی عملکرد شرکت ها با روش تحلیل پوششی داده ها

هدف از این پژوهش ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA بصورت کامل و جامع و با منابع جدید می باشد

چکیده
یکی از دغدغه های مدیران سازمان ها، آگاهی آنها از عملکرد سیستم های تحت مدیریت آنهاست. هدف اصلی این تحقیق، یافتن مقادیر کارایی هر یک از شرکت های تعاونی شهرستان رشت و شناسایی دلایل ناکارایی شرکت های تعاونی مورد بررسی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد. در نهایت درصدد ارائه راهکارهای منطقی بهبود عملکرد شرکت های تعاونی و ارائه استراتژی مناسب با استفاده از این تکنیک هستیم. کارایی هر یک از واحدهای شرکت های تعاونی به عنوان متغیر وابسته و شاخص های ورودی و خروجی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته می شوند.

پژوهش حاضر فرضیه ندارد، بلکه سنجش کارایی، مقایسه و تحلیل صورت می گیرد. این تحقیق در سطح شرکت های تعاونی شهرستان رشت انجام می شود و بالطبع قابلیت اجرا در شرکتهای تعاونی را دارد. نوع و روش تحقیق، تحلیلی ـ توصیفی بوده،روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، اسنادو مدارک موجود در شرکت های تعاونی شهرستان رشت بوده و در نهایت داده های مرتبط به شاخص ها با استفاده از مدل انتخابی و تحت نرم افزار DEA-SOLVERحل شده و خروجی ها تحلیل شدند.

کلید واژگان: تحلیل پوشش داده ها (DEA)، کارایی، ارزیابی عملکرد، رتبه بندی، ترازنامه.

ضرورت و اهمیت تحقیق
ارزیابی عملکرد به عنوان یکی از ضروری ترین زیر مجموعه های وظیفه کنترل ـ یکی از چهار عنصر دانش سازمان و مدیریت ـ در سازمانها است که به اندازه گیری و سنجش وضع موجود می پردازد تا بتوان از آن به عنوان مبنایی جهت تصمیم گیری در مورد ادامه، تعدیل و یا جلوگیری از کاری که در حال انجام است استفاده نمود. سیستم ارزیابی کارایی سازمان ها، یک مکانیزم مهم کنترل در راستای خط مشی ها و سیاست های کلی سازمان بوده و اطلاعات مهم و حیاتی را در خصوص میزان تناسب و سازگاری کارایی واحدها با برنامه ها، در اختیار مدیران قرار می دهند، البته وقوع این امر در گرو آن است که:
نظام ارزیابی کارایی از جامعیت کافی برخوردار باشد تا نتایج آن قابل استفاده بوده و تمام جوانب فعالیت ها را مدنظر قرار دهد (اداره تحقیقات و برنامه ریزی، 1384).

اهداف تحقیق
هدف اساسی این تحقیق ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از مدل DEA است. در این راستا اهداف فرعی تحقیق نیز که مدنظر است عبارتند از:
- شناخت شاخص های مؤثر بر عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت و تعیین میزان کارایی و ناکارایی آنها و نیز نقاط قوت و ضعف آنها وهمچنین رتبه بندی شرکت های تعاونی شهرستان رشت
- شناسائی شرکت های تعاونی الگو به عنوان تعاونی های کارا ـ شناخت میزان اثرگذاری شاخص های مؤثر بر کارائی و برنامه ریزی به منظور استفاده بهینه از تمام پتانسیل های موجود در زمینه ارائه خدمت. ارائه تصمیمات یا راهکارهایی برای شرکت های ناکارا.

فهرست مطالب

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه 10
2-1-1شرکت تعاونی 10
2-2- مروری بر ادبیات موضوع 11
2-2-1- تعاریف ارزیابی عملکرد 11
2-2-2- سابقه ارزیابی عملکرد 12
2-2-3- تاریخچه ارزیابی عملکرد در ایران 12
2-2-4- فرایند ارزیابی؛ مراحل ارزیابی عملکرد 13
2-2-5- اثرات ارزیابی عملکرد 14
2-2-6- اهمیت ارزشیابی عملکرد 14
2-2-7- ابعاد ارزیابی عملکرد 15
2-2-7-1عملکرد کارکنان 15
2-2-7-2ارزیابی عملکرد بخشی از یک سازمان 15
2-2-7-3- ارزیابی عملکرد مدیر 15
2-2-8- تعریف کارایی 16
2-2-9- مفهوم بهره وری 17
2-2-10 روشهای کلی اندازه گیری کارایی 19
2-2-10-1روشهای پارامتری 19
2-2-10-2 روشهای غیرپارامتری 19
2-2-11انواع کارایی 22
2-2-11-1 كارايي فني يا تكنيكي 22
2-2-11-2 كارايي تخصيصي 23
2-2-11-3 كارايي اقتصادي 23
2-2-11-4 كارايي مقياس 23
2-2-12 روش تحلیل پوشش دادهها 24
2-2-13 اندازه گیری کارایی با روش تحلیل پوششی داده ها 26
2-2-13-1 روش تابع مرزی تصادفی 26
2-2-13-2روش تحلیل پوششی داده ها 26
2-2-14 تحلیل پوششی داده ها 27
2-2-15 انواع مدلهای تحلیل پوششی داده ها 30
2-2-16 مزایای روش تحلیل پوششی دادهها 37
2-2-17معایبDEA 37
2-2-18 ویژگیهای تحلیل پوششی داده ها 38
2-2-19 قابلیتهای کاربردی تحلیل پوششی دادهها 38
2-2-20 رتبه بندى در روش تحلیل پوششی دادهها 38
2-3 پیشینه تحقیق 39
2-3-1 تحقیقات خارجی 39
2-3-2 تحقیقات داخلی 42

5-6 فهرست منابع و مآخذ
5-6-1 منابع فارسی
5-6-2 منابع انگلیسی