بررسی وجود شاخص های آزادی و نهادمندی در رقابتهای حزبی در ایران

علوم سیاسی
دانلود پایان نامه رشته علوم سیاسی بررسی وجود شاخص های آزادی و نهادمندی در رقابتهای حزبی در ایران مقدمه: رقابت بدون وجود آزادی نه قابل تعریف نه تحقق است. این مطلب بدین مفهوم است كه وجود رقابتهای سیاسی لازمه اش كه پیش زمینه ان است .بودن آزادیهای مصرح وقانونی است یعنی قوانین اساسی نظامهای مختلف برابر ازادی رقابت سیاسی بین گروهها واحزاب مختلف و استفاده آنها از ابزار قانونی مثل وسایل ارتباطی جمعی برای بیان افكار واندیشه های گروهی وحزبی می باشد .این آزادی وتحقق عملی آن باید برای همه گروههایی كه اصول اساسی نظام سیاسی را پذیرفته اند بصورت یكسان اعمال شود .مواقعی كه احزاب چهارچوبهای قانونی را برای بیان ایدههای خود رعایت نكرده واستفاده از ابزار های خشونت آمیز مثل تهدید واعتصاب و حتی ترورهای سیاسی را برای رسیدن به مقصد استفاده می كنند نظام سیاسی به هرج ومرج وآنار شی گرایش پیدا می كند این امر به رقابتها ومنازعات سیاسی برون سیستمی وناسالم منجر خواهد شد . با فروپاشی حكومت استبدادی رضا خان زمینه برای فعالیتهایاحزاب كه در قانون اساسی مشروطه تصریح شده بوده فراهم شد.این امر از سال 1320 تا 1332 كه با كودتای 28 مرداد كه به برقراری مجدد حكومت مطلقه سلطنت انجامید ادامه داشت . رخداد قدرت مطلقه در این دوره باعث پیدایش ورشد احزاب سیاسی گردید رقابتهای سیاسی بعنوان شاخصی برای آزادی .. انتخابات مجلس سیزدهم كه در زمان رضاخان برگزار شد در طی دو سال فعالیت خود سالهای 1320 تا 1322 مشكلات چندانی را برای حكومت جدید پیش نیاورد . هر چند شروع مجلس سیزدهم از سال 1320 بود ولی انتخابات آن در دوره رضاه شاه برگزار شد ودر واقع در تاریخ 11/3/1320 فرمان انتخابات صادر شد . این مجلس در 22 آبان 1320 تشكیل ودر 1 آذر 1321 به پایان رسید. بهرحال این انتخابات گرچه در اواخر دوره رضا خان برگزار گردید ولی در دور محمد رضا شاه شروع بكار كرد . اعمال نظرهایی درباره ورود افراد خاص صورت گرفت ولی نسبت به انتخابات قبلی این مساله كمتر پیش آمد. بطور كلی ویژگیهای انتخابات این دوره عبارت بودند از.. وجود آزادیهای نسبی. امكان كاندیداشدن برای همگان . مشاركت مردم.كاندیداها ازآزادی نسبی تبلیغات برخوردار بودند . حق نظارت بر انتخابات تا حدودی وجود داشت . ولی با این همه .. اعمال نفوذ .تقلب . دخالتهای قدرتهای بیگانه بشدت رواج داشت. انتخابات مجلس چهاردهم كه به اعتقاد آبراهمیان در طولا نی ترین رقابت انگیزترین ودر نتیجه معنی دار ترین انتخابات در ایران نوین خاصه در مناطق شهری ودور از كنترل ودخل وتصرف ملاكان زمیندار بود. مجلس چهاردهم در 16 اسفند1322 تشكیل ودر 21 اسفند 1324 به اتمام رسید . دراین انتخابات بیش از 800 نامزد انتخاباتی بر سر 126 كرسی رقابت كردند كه در نهایت هفت فراكسیون قدرت را بدست گرفتند از 1-اتحاد ملی 2-آزادی 3-میهن 4-حزب توده 5- دمكرات 6- متقراین 7-مستقلها . با توجه به اكثریت نداشتن هیچیك از احزاب مجلس چهاردهم به محیط پیچیده چانه زنی و صحنه ائتلافهای همواره در حال تغییر فراكسیونها تبدیل شده بود. مجلس پانزدهم شورای ملی تحت شرایطی شروع شد كه اگر چه در انتخابات این دوره تا حدودی آزادی تبلیغات انتخاباتی وجود داشت ولی قوام با استفاده عنوان نخست وزیری سعی داشت تا با استفاده از امكانات دولتی مجلس را تحت سلطه حزب دمكرات .كه خود آنرا تشكیل داده بوده.درآورد البته همینگونه تیز شد وحزب دمكرات 80 كرسی مجلس را بدست آ ورد . در حالیكه تنها پنج ماه از تشكیل مجلس پانزدهم گذشته بود فراكسیون اتحاد ملی در ائتلاف با احزاب دیگر دولت قوام را استیضاح كرده و بخاطره رائ عدم اعتمادمجلس دولت وی سقوط كرد.. در انتخابات مجلس سنا كه برای اولین بار انجام می گرفت مشخص گردید كه پیش از آغاز رائ گیری تعداد 15280 رائ درصندوق وجود داشت در میان افراد واجد شرایط برای سنا اسمی از افرادی مثل مصدق دیده نمی شد خود مصدق در این باره میگوید همین مطلب .عدم معرفی مصدق برای كاندیدایتوری مجلس سنا . میرساند كه موانعی هست كه من وامثال من باید انتخاب نشویم . مجلس شانزدهم در20 بهمن ماه 1328 شروع شد ودربهمن 1320 به پایان رسید. این انتخابات كه بعد از حادثه نافرجام سئو قصد به شاه در سال 1327 صورت گرفت وطی آن حزب توده متهم به این اقدام شد . وبه همین دلیل آن حزب منحل گردید وپس از آن شاه توانست به تثبیت قدرت خود اقدام نماید.وبازنگری انتخابات مجلس سنا نیز همین برنامه را داشت . با قدرت یابی نسبی شاه این انتخابات با ثاثیرگذاری شخص شاه ودربارهمراه بودكه طی آن هواداران درباركه عمدتا از مالكان بزرگ بودند نوانستند به مجلس راه پیدا كنند ولی به علت ابطال انتخابات درتهران كه به دنبال ترور هژیر روی داد عده ای از افراد مستقل از دربار كه پشتیبانی احزاب مهم این دوره را به همراه داشتند توانستند به مجلس راه پیدا كنند . کلمات کلیدی: رقابتهای حزبی در ایران نهادمندی در رقابتهای حزبی در ایران وجود شاخص های آزادی در رقابتهای حزبی فهرست مطالب آزادی رقابت حزبی .. 2 با فروپاشی حكومت استبدادی رضا خان زمینه برای فعالیتهایاحزاب 2 كه در قانون اساسی مشروطه تصریح شده بوده فراهم شد. 2 رقابتهای سیاسی بعنوان شاخصی برای آزادی .. 3 ولی قوام با استفاده عنوان نخست وزیری سعی داشت تا با استفاده 4 نهادمندی 19 نهادینه كردن بازیگران 23 چرایی استفاده از حزب در رقابت سیاسی 24 نهادینه كردن ضوابط 25 نهادینه كردن حوزه‌ها 26 آسیب شناسی احزاب سیاسی 27 3- ضعف دانش سیاسی و حاكمیت اندیشه تقدیر گرایی 30 4- هزینه بر بودن فعالیتهای حزبی 32 خشونتهای سیاسی و موانع نهادمندی 33 مظاهر خشونت 35 خشونتهای قبل از انقلاب (1320- 1332) 35 انواع خشونتهای بعد از انقلاب 39 احزاب و نهادمندی 41 احزاب و نهادمندی بعد از انقلاب 45 مطبوعات بعنوان شاخصی برای نهادمندی 50 انتخابات شاخصی برای نهادمندی 51