پرسشنامه میزان اثربخشی مدیریت دانش در یک سازمان

مدیریت
دانلود پرسشنامه پایان نامه کارشناسی ارشد رشته‌ مدیریت بازرگانی گرایش تحول ارزیابی میزان اثربخشی مدیریت دانش در یک سازمان چکیده مدیریت دانش در آموزش عالی مجموعه ای از فرآیندهای سازمانی است که از ایجاد و انتقال دانش در این مؤسسات حمایت کرده و دست‌یابی به اهداف سازمانی و دانشگاهی را ممکن می سازد. بدین منظور و به جهت مدیریت مناسب دانش سازمانی، ابزاری مناسب نیاز است که بتوان با استفاده از آن از میزان اثربخشی مدیریت دانش در یک سازمان آگاه شد. این آگاهی از وضعیت مدیریت دانش به سازمان کمک می نماید تا نقاط ضعف و کاستی ها ی مدیریت دانش خود را در جهت حفظ برتری های رقابتی و یا افزایش آن، به درستی تشخیص و اقدامات مناسبی در جهت آن انجام دهد. این تحقیق نیز با بررسی و مقایسه ی شاخص ها و ابزارهای موجود در این زمینه، از رویکردی یکپارچه در قالب تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) برای محاسبه میزان اثربخشی مدیریت دانش و مقایسه دانشکده های دانشگاه مازندران بر اساس آن استفاده کرده است که در آن ابعاد کارت امتیازی متوازن (BSC) به عنوان شاخص های اثربخشی و ابزار شاخص عملکرد مدیریت دانش (KMPI) به عنوان فرآیندهای چرخه دانش در نظر گرفته شده است. داده های تحقیق با روش میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه مقایسات زوجی بین خبرگان دانشگاه جمع آوری شده و نرم افزار Super Decisions نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها بکار رفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بعد فرآیندهای داخلی و به کارگیری دانش مهم‌ترین شاخص و فرآیند هستند. همچنین میزان اثربخشی مدیریت دانش دانشکده های علوم پایه در مقایسه با دانشکده های علوم انسانی و علوم مهندسی بیشتر است. در نهایت پیشنهاداتی نیز برای بهبود آن ها بر اساس فرآیند های دانش ارائه شده است. واژه های کلیدی: مدیریت دانش سنجش اثربخشی فرآیند تحلیل شبکه ای کارت امتیازی متوازن دانشگاه مازندران

- ابزار و روش جمع‌آوری داده‌ها

جهت جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. برای نگارش ادبیات تحقیق از روش کتابخانه‌ای، مجلات علمی، و پایگاه‌های علمی مختلف بر روی شبکه اینترنت استفاده شده است. داده‌های پژوهش، با روش میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه جمع‌آوری شده‌‌ است. با توجه به استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه­ای، پرسشنامه در بر دارنده سوالاتی به صورت مقایسات زوجی است که در بین خبرگان توزیع شده است. (پرسشنامه مقایسات زوجی ) در این پرسشنامه به منظور مقایسه ­ی ارجحیت عناصر در هر سطح، از طیف ساعتی، استفاده شده است جدول(3-1).

جدول(3-1) مقادیر ترجیحات برای مقایسه­های زوجی

ارزش اولویتی

ترجیحات

1

ترجیح یکسان

2

یکسان تا نسبتاً مرجح

3

نسبتاً مرجح

4

نسبتاً تا قویا مرجح

5

قویا مرجح

6

قویا تا بسیار قوی مرجح

7

ترجیح بسیار قوی

8

بسیار قوی

9

بی‏اندازه مرجح

برای تسهیل کسب دانش و قضاوت‌ خبره‌ها و صرفه‌جویی در زمان، پرسش‌ها در قالب جداول مقایسات زوجی استاندارد روش فرآیند تحلیل شبکه­ای طراحی شد و از خبره‌ها خواسته شد برای پاسخ به پرسش‌ها، در صورتی که ترجیح با مورد سمت راست عامل A(مقایسه A نسبت به B) باشد، در یکی از خانه‌های واقع در سمت راست جدول و در صورتی که ترجیح با مورد سمت چپ عاملB (مقایسه Bنسبت به A) باشد، در یکی از خانه‌های سمت چپ جدول، با توجه به میزان ارجحیت ذکر شده در جدول علامت بزنند. نمونه­ای از پرسشنامه مقایسه زوجی در جدول (3-2)آمده است:

جدول 3- 2- نمونه پرسشنامه‌ی مقایسه‌ی زوجی

مؤلفه

کاملاً مرجح

ترجیح خیلی قوی

ترجیح قوی

کمی مرجح

ترجیح یکسان

کمی مرجح

ترجیح قوی

ترجیح خیلی قوی

کاملاً مرجح

مولفه

خلق دانش

تسهیم دانش

روایی پرسشنامه نیز، به تایید استاد راهنما و مشاور رسیده است. همچنین، برای افزایش درک خبره‌ها از عوامل مورد مطالعه، مدل تحقیق و تعریف مختصری از عناصر آن به پرسشنامه پیوست شد.

3-5-1- بررسی سازگاری ماتریس­های مقایسات زوجی

از آنجایی که پرسشنامه­ ی مربوط به تحقیق حاضر از نوع ماتریس­های مقایسات زوجی است برای سنجش سازگاری ماتریس­های مقایسات زوجی این پژوهش از روش ساعتی استفاده شده است که طبق آن اگر نرخ ناسازگاری کمتر از 1/. باشد پاسخ­ها سازگارند و محاسبات بعدی روی آن اعمال می­شود، در غیر این صورت پرسشنامه به خبره مربوطه جهت ارائه پاسخ‌های سازگار برگردانده می­شود.

3-5-1-1-محاسبه­ی سازگاری ماتریس­های مقایسات زوجی:

در اولویت­بندی عناصر و فعالیت­ها با توجه به معیار­های کنترلی، برای اینکه نتایج معتبری در دنیای واقعی به دست آید، درجه خاصی از سازگاری لازم است که سازگاری قضاوت­ها، توسط نرخ سازگاری محاسبه می­گردد. نرخ سازگاری، سازوکاری است که سازگاری مقایسات را مشخص می­کند و نشان می­دهد که تا چه اندازه می­توان، به اولویت­های حاصل از اعضای گروه و یا اولویت­های جداول ترکیبی، اعتماد نمود. اطلاع از سازگاری قضاوت­ها به این دلیل حائز اهمیت است که احساس نشود این قضاوت­ها به صورت تصادفی اعمال شده­اند (آذر و رجب زاده، 1381). نرخ سازگاری محاسبه شده باید کمتر از 1/. باشد در غیر این صورت، قضاوت­ها ممکن است، متضاد باشند و باید در آن­ها تجدید نظر صورت گیرد. طبق روش ساعتی، نرخ سازگاری به ترتیب گام­ها ذیل محاسبه می‌گردد:

گام اول- محاسبه بردار مجموع وزنی(WSV): ماتریس مقایسات زوجی (D) را در بردار وزن­های نسبی ضرب کنید.

گام دوم- محاسبه بردار سازگاری (CV): عناصر بردار مجموع وزنی را بر بردار وزن­های نسبی تقسیم کنید.

گام سوم-محاسبه بزرگ‌ترین مقدار ویژه­ی ماتریس مقایسات زوجی(): برای محاسبه­ی آن باید میانگین عناصر بردار سازگاری محاسبه شود.

(رابطه3-3)

گام چهارم-محاسبه شاخص سازگاری (CI)، که انحراف از سازگاری کامل را نشان می‌دهد، به ترتیب ذیل محاسبه می‌گردد:

لازم به ذکر است چنانچه روش ANP فردی نباشد در مخرج رابطه(3-3) به جای (n-1) از n استفاده می‌شود.در این مطالعه نیز نرخ ناسازگاری پس از ادغام نظرات خبرگان با استفاده از میانگین هندسی، برای ماتریس­های ادغامی محاسبه شده است و از n در مخرج رابطه فوق استفاده گردید.

گام پنجم- محاسبه نرخ ناسازگاری (): نرخ نا سازگاری به صورت زیر محاسبه‌ می‌شود:

(رابطه3-4)

در اینجا (شاخص ناسازگاری تصادفی) مقداری است که از جدول (3-3) استخراج می­شود. مقادیر این جدول بر پایه شبیه­سازی تعداد زیادی از ماتریس­های مقایسه زوجیn×n به دست آمده است. (مؤمنی و شریفی سلیم،1390).

جدول3-3- شاخص ناسازگاری تصادفی

n

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0

0

0.58

0.9

1.12

1.24

1.32

1.41

1.45

1.51

1.Consistency Index