مبانی نظری ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP

مدیریت
دانلود مبانی نظری پایان نامه كارشناسی ارشد رشته مدیریت ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP با تاکید بر عوامل کلیدی موفقیت چکیده محیط فوق رقابتی امروزه، نه تنها بر ساختار رقابتی اجزاء آن، که بر ساختار مدیریتی سازمان ها نیز فشار فزاینده ای را وارد می سازد؛ چالش هایی که شرکت ها را وادار می سازد به کاهش هزینه در طول زنجیره تامین بپردازند؛ زمان کلی تولید و میزان موجودی ها را کاهش دهند؛ انتخاب محصولات و تنوع آن را گسترش دهند؛ زمان تحویل مطمئن تری را فراهم نمایند؛ کیفیت و کارآیی را بهبود داده و تقاضا، عرضه و تولید را هماهنگ سازند. این خود، شرکت ها را به مدل های همکاری و رقابت های مبتنی بر آن ترغیب می کند. در این راستا شرکت ها بایستی بطور فزاینده ای اطلاعات داخلی خود را با تامین کنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان تسهیم نموده و در عین حال از ریسک های مرتبط با چنین اشتراکی پرهیز نمایند. بمنظور تحقق این اهداف، سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی بصورت روزافزون مورد کاربرد شرکت ها و سازمان های مختلف در سراسر جهان، واقع می شود. علیرغم چنین اقبالی، میزان شکست پروزه های پیاده سازی ERP ها در سازمان ها بالاست و گزارشات متعددی بر این موضوع صحه گذاشته اند. از این رو فرآیند ارزیابی آمادگی سازمان، پیش از پیاده سازی ERP از جایگاه مهمی در سازمان ها برخوردار است. مدل های متنوعی در خصوص ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP وجود دارد که هر یک، از رویکرد ویژه ای برخوردارند. این رویکردها هر یک، به ارزیابی ابعاد مختلفی از جمله منابع انسانی، ساختار سازمان، سیستم و زیرساختارهای مرتبط با فناوری اطلاعات سازمان می پردازد. این تحقیق تلاش دارد تا با ارائه یک چارچوب ارزیابی جدید، ضمن ارزیابی آمادگی سازمان، نواحی مسئله زای سازمان را تشخیص داده و سازمان را به اخذ راهبردهای اقتضائی آماده سازی رهنمون سازد. علاوه بر آسیب شناسی و جنبه های مدیریت مخاطرات در مدل ارائه شده؛ برقرای پیوند میان وضعیت ارزیابی شده سازمان و مجموعه استراتژی های اقتضائی قابل اخذ جهت آماده سازی سازمان، از دیگر خلأهایی است که این تحقیق سعی در پوشش آن دارد. کلمات کلیدی: ارزیابی پیاده سازی ERP سیستم برنامه ریزی منابع سازمان عوامل حیاتی موفقیت پیاده سازی ERP پیاده سازی موفق سیستم برنامه ریزی منابع سازمان   مقدمه محیط فوق رقابتی امروزه، نه تنها بر ساختار رقابتی اجزاء آن، که بر ساختار مدیریتی سازمان ها نیز فشار فزاینده ای را وارد می سازد؛ چالش هایی که شرکت ها را وادار می سازد به کاهش هزینه در طول زنجیره تامین بپردازند؛ زمان کلی تولید و میزان موجودی ها را کاهش دهند؛ انتخاب محصولات و تنوع آن را گسترش دهند؛ زمان تحویل مطمئن تری را فراهم نمایند؛ کیفیت و کارآیی را بهبود داده و تقاضا، عرضه و تولید را هماهنگ سازند. این خود، شرکت ها را به مدل های همکاری و رقابت های مبتنی بر آن ترغیب می کند. در این راستا شرکت ها بایستی بطور فزاینده ای اطلاعات داخلی خود را با تامین کنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان تسهیم نموده و در عین حال از ریسک های مرتبط با چنین اشتراکی پرهیز نمایند. بمنظور تحقق این اهداف، سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی بصورت روزافزون مورد کاربرد شرکت ها و سازمان های مختلف در سراسر جهان، واقع می شود. اگر چه دلیل عمده کاربرد این سیستم ها یکپارچه سازی و مدیریت مالی بهتر پروژه های سازمانی است؛ منتهی دلایل دیگری همچون پردازش بلادرنگ اطلاعات و افزایش گستره بازه زمانی ارائه خدمات و تولید بصورت 24 ساعت در شبانه روز و 7 روزکاری در هفته؛ از جمله عللی هستند که اقبال شرکت ها را به پذیرش این سیستم ها افزایش داده است. علیرغم چنین اقبالی، میزان شکست پروزه های پیاده سازی ERP ها در سازمان بالاست و گزارشات متعددی در این خصوص وجود دارد. لِنجین والتر (2000) گزارش می کند که میزان شکست پروژه های پیاده سازی ERP را می توان در دامنه ی 40 تا 60 درصد و بالاتر در نظر گرفت. آمیل و آمیل (2002) عنوان می کند که بین 50 تا 75 درصد شرکت های امریکایی به نوعی شکست در پیاده سازی ERP را تجربه کرده اند. ماسکاتلو و پارنت (2006) نرخ شکست پروژه های پیاده سازی را در مجموع بالغ بر 50 درصد ؛ وَنگ و همکاران (2007) این نرخ را 70 درصد و شرکت مشاورین پانوراما (2011) این نرخ را در سال 2010 بالغ بر 60 درصد گزارش کرده اند. 2-1) تعریف موضوع، اهمیت و ضرورت تحقیق موفقیت در پیاده سازی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) و تحقق اهداف از پیش برنامه ریزی شده، از موضوعاتی است که توجه پژوهشگران این حوزه را به خود معطوف داشته است. این موضوع عمدتاً ناشی ازسرمایه گذاری بالای بکارگیری چنین سیستم هایی درسازمان ها می باشد. باتوجه به نرخ بالای شکست پروژه هایERP، ارزیابی اولیه میزان آمادگی سازمان ها در پیاده سازی چنین سیستم هایی می تواند در کنترل ریسک پیاده سازی و اجتناب از شکست احتمالی پروژه تاثیرگذار باشد. مدل های متنوعی در خصوص ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP وجود دارد که هر یک، از رویکرد ویژه ای برخوردارند. این رویکردها هر یک، به ارزیابی ابعاد مختلفی از جمله منابع انسانی، ساختار سازمان، سیستم و زیرساختارهای مرتبط با فناوری اطلاعات سازمان می پردازد. با توجه به تمرکز این مدل ها بر شرکت های بخش خصوصی، لزوم بازطراحی مدل هایی درجهت انطباق پذیری بهتر با شرایط محیطی و طبیعت سازمانیِ سازمان های خدماتی بخش دولتی بیش از پیش محسوس است. این تحقیق تلاش دارد تا با ارائه مدلی، ضمن ارزیابی وضعیت آمادگی سازمان نواحی مسئله زا برای پیاده سازی ERP را شناسایی نماید. ازسویی وجود برخی متغیرهای تاثیرگذار در پیاده سازی این سیستم ها، که دارای وضعیت غیرخوش-تعریف می باشند، نیاز به تبیین مدل های مناسب بر اساس الگوهای فازی را دو چندان می نماید. برقرای پیوند میان وضعیت ارزیابی شده سازمان و مجموعه استراتژی های اقتضائی قابل اخذ جهت آماده سازی سازمان، از دیگر خلأهایی است که این تحقیق سعی در پوشش آن دارد. فهرست مطالب: فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق 7 1-2) مقدمه 8 2-2) سیستم برنامه ریزی منابع سازمان: 8 1-2-2)تعریف: 8 2-2-2)سیر تطور: 8 3-2-2)منافع ERP : 10 3-2) پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان 11 1-3-2) چرخه حیات سیستم برنامه ریزی منابع سازمان 11 2-3-2) موفقیت پیاده سازی ERP 16 4-2) عوامل حیاتی موفقیت پیاده سازی ERP: 18 1-4-2) تعهد و حمایت مدیریت ارشد 19 2-4-2) ترسیم چشم انداز و تدوین راهبردهای مورد نیاز 20 1-2-4-2) تدوین طرح کسب وکار 20 2-2-4-2) تدوین راهبرد پیاده سازی 20 3-4-2) مدیریت پروژه 22 4-4-2) ساختار اجرایی پروژه پیاده سازی 22 1-4-4-2)ترکیب و تیم پیاده سازی ERP 22 2-4-4-2) قهرمانان پروژه 23 3-4-4-2)کمیته راهبری 23 5-4-2) تطبیق پذیری متقابل 24 1-5-4-2) انتخاب سیستم متناسب و سفارشی سازی سیستم 24 2-5-4-2) بازمهندسی فرآیندهای کسب و کار 25 6-4-2) مدیریت تغییر 25 1-6-4-2) مدیریت رفتاری کارکنان 26 1-1-6-4-2) مدیریت عوامل نگرشی کارکنان 27 2-1-6-4-2) مشارکت کارکنان 35 2-6-4-2) مدیریت فرهنگ (برای تغییر) 35 7-4-2) ارتباطات برون سازمانی و درون سازمانی 37 8-4-2) زیرساختارهای سازمانی و مدیریت آن 38 1-8-4-2) سیستم های قدیمی موجود 38 2-8-4-2) مدیریت کیفیت اطلاعات 39 9-4-2) مشخصات سازمانی 39 10-4-2) آموزش و کارآموزی 41 11-4-2) نظارت، بازخور و ارزیابی عملکرد 42 12-4-2) توسعه، تست و اشکال یابی نرم افزار 43 13-4-2) انتخاب عرضه کننده مناسب ERP 44 14-4-2) انتخاب مشاورین مناسب 45 15-4-2) مدیریت زنجیره تامین 45 5-2) مدل های طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت: 51 6-2) ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP 65 7-2) سازمان های خدماتی دولتی و مشخصات آن: 72 8-2) مدل مفهومی تحقیق: 78 منابع فارسی: منابع لاتین:   فهرست جداول: جدول 1-2) تاثیر شاخص آمادگی فناوری بر مدل پذیرش فناوری (پاراسورامن و کالبی، 2001) .......................................34 جدول 2-2) وضعیت پوشش عوامل مختلف حیاتی موفقیت در مطالعات پیشین .....................................................................47 جدول 3-2) چارچوب پیاده سازی عوامل حیاتی موفقیت (کنشو، 1999) ................................................................................51 جدول 4-2) چارچوب طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت پیاده سازی ERP(المشعری و همکاران، 2003).....................58 جدول 5-2) طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت مطابق با مراحل اصلی پیاده سازی (ژنگ و همکاران، 2005) ..............60 جدول 6-2) چارچوب طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت مبتنی بر تئوری مدیریت سنتی (بردلی، 2008) ....................63 جدول 7-2 ) طبقه بندی فرآیند خدمات (سیلوسترو و همکاران، 1992) ................................................................................74 فهرست اشکال و نمودارها : شکل 1-2) چرخه حیات سیستم های ERP (استوس و پاستور، 1999).........................................................................................15 شکل 2-2) تاثیر شاخص آمادگی فناوری بر تمایل به کاربرد فناوری (لای و همکاران ،2004)...............................................30 شکل الف-3-2) تاثیر شاخص آمادگی فناوری بر مدل پذیرش فناوری (والزچ و همکاران ،2007؛ لین و همکاران، 2005) ............................................................................................................................................................................32 شکل ب-3-2) تاثیر مدل پذیرش فناوری بر پذیرش و کاربرد یک فناوری جدید (ماتیسون و همکاران، 2001؛ اموآکو-جایامپه، 2007؛ کواک و لی، 2008؛ پایرِز و داکاستا فیلهو ، 2008؛ سان و همکاران، 2009) ...........................................32 شکل 4-2) تاثیر شاخص آمادگی فناوری بر مدل پذیرش فناوری (پاراسورامن و کالبی، 2001).............................................33 شکل 5-2 ) مدل عوامل حیاتی موفقیت برای پیاده سازی ERP(هلند و لایت، 1999).........................................................52 شکل 6-2 ) طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت پیاده سازی ERP(جارار و همکاران، 2000)...............................................53 شکل 7-2) چارچوب پیاده سازی عوامل حیاتی موفقیت (استوس و پاستور، 2000)................................................................54 شکل 8-2) چارچوب تحلیل عوامل حیاتی موفقیت مبتنی بر مخاطرات احتمالی و چرخه حیات (اولری، 2000)........54 شکل 9-2 ) طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت در چرخه حیات پروژه ERP( ناه و همکاران، 2001 ).............................56 شکل 10-2 ) چارچوب طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت برای پیاده سازی ERP (هوانگ و پالویا، 2001)..................57 شکل 11-2) مدل عوامل حیاتی موفقیت سازمانی ERP از چشم انداز سازمانی (هنگ و کیم، 2002) ..............................58 شکل 12-2 ) مدل عوامل حیاتی موفقیت سازمانی برای پیاده سازی ERP ( ژنگ و همکاران، 2005 )...........................60 شکل 13-2 ) مدل پویای موفقیت ERP ( کینگ و برگز، 2006 ) .............................................................................................61 شکل 14-2 ) مدل عوامل حیاتی موفقیت برای پیاده سازی ERP( اِن گی و همکاران، 2008 ).........................................62 شکل 15-2) چارچوب طبقه بندی عوامل حیاتی موفقیت (دزدار و سلیمان، 2009) ......................................................... 64 شکل 16-2) چارچوب ماتریسی BEST برای پیاد سازی سیستم های سازمانی ..................................................................67 شکل 17-2) نمونه نمودار عنکبوتی تولید شده توسط چارچوب ارزیابی BEST .................................................................68 شکل 18-2 ) مدل ارزیابی آمادگی پیاده سازی ERP (رزمی و همکاران، 2009) ..................................................................69 شکل 19-2 ) مهارت های کاربران کلیدی ERP (مریم مهدویان، 1388) ..................................................................................71 شکل 20-2 ) مثلث تولید خدمت (آلبرتچ و زمکی، 1985) ..............................................................................................................75 شکل 21-2 ) چارچوب ارزیابی آمادگی سازمان برای پیاده سازی ERP ...................................................................................80 شکل 22-2) ماتریس پیشنهادی طبقه بندی CSF ها ...................................................................................................................81