روانشناسی و علوم تربیتی
مهارت های مقابله ای مجموعه ای از فعالیت ها و فرایندهای رفتاری و شناختی برای ممانعت، مدیریت یا کاهش استرس است. لازاروس و فولکمن (1984) دو شیوه مقابله عمومی، مقابله متمرکز بر مشکل و مقابله متمرکز بر هیجان را برای مهار استرس مشخص نموده اند. مقابله متمرکز بر مشکل، مهارتی است که بر پرداختن به خود مسئله یا موقعیت تمرکز می کند مثل ارزیابی مجدد مثبت و مقابله هیجان مدار معطوف به ناراحتی هیجانی بوده و به عواطفی که با آن موقعیت مرتبط است می پردازد نه کنترل خود موقعیت مثل اجتناب از مشکل (پنلی ، 2002).
عوامل موثر بر انتخاب راهبردهای مقابله ای
1عوامل مربوط به منبع مقابله
عوامل مربوط به منبع مقابله: فردي كه به مقابله ميپردازد داراي ويژگيهاي اختصاصي خويش بوده و در محيطي ويژه و تحت شرايط خاص با حادثه روبرو شده است.
چند متغير شخصيتي كه بر انتخاب عوامل مربوط به منبع مقابله اثر ميگذارند عبارتند از:
الف) عقايد و باورهاي مربوط به كنترل: فليشمن، پاركز معتقدند كه يكي از متغيرهاي پيش بيني كننده نوع مقابله؛ اعتماد فرد در مورد داشتن كنترل بر حوادث است. افرادي كه معتقدند حوادث زندگي، مربوط به عوامل خارجي و از كنترل آنها خارجند معمولاً به ناسودمندي تلاشهاي خود در مواجهه با مشكل واقفند و لذا براي مقابله با فشار معمولاً كمتر از راهبردهاي مشكل مدار استفاده ميكنند(نوين و گيجس برس ، 2003).
ب) عزت نفس: متغير ديگر موثر بر انتخاب نوع راهبرد مقابله، عزت نفس است، پژوهشها نشان داده است افرادي كه عزت نفس بالايي دارند از توانايي خويش در مواجهه با حوادث منفي مطمئن هستند و لذا در برخورد با اين قبيل حوادث تمايل كمتري براي استفاده از راهبردهاي هيجان مدار دارند آنها بيشتر از راهبردهاي مشكل مدار استفاده ميكنند (فليشمن ، 1984؛ نقل از دافعي، 1386).
ج) گرايش به نوروزها: ابتلاء به بيماريهاي نوورتيك گرايش به نوروز با پاسخهاي هيجاني بسيار در ارتباط است. تحقيقات نشان ميدهد كه افرادي كه اين گرايش در آنها بالاست، با پريشانيهاي عاطفي ـ هيجاني ناشي از يك مشكل فشارآور اشتغال ذهني بيشتري دارند (کلاینگ، 1991).
فهرست مطالب
تعریف عملیاتی راهبردهای مقابله ای تعریف مفهومی و نظری راهبردهای مقابله ای
1-6-1هویت: 1
1-6-2سبک های هویت: 1
1-6-4 سبک های مقابله ای: 5
1-6-5 راهبردهای مقابله با استرس 5
1-7 تعاریف عملیاتی: 6
1-7-1سبک های هویت: 6
1-7-3سبک های مقابله ای 6
2-7 سبک های مقابله اي 7
2-7-1تعريف سبک های و مهارتهاي مقابله اي 7
2-7-2 مهارتهای مقابله ای : 8
2-7-3 انواع سبک های مقابله 10
2-7-4انواع مقابلهي كارآمد 11
2-7-4-1مقابلهي متمركز بر مسأله 11
2-7-4-2مقابلهي متمركز بر هيجان 12
2-7-5مقابلهي ناكارآمد و غير مفيد 14
2-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهاي مقابلهای 16
2-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله 16
2-7-6-2عوامل مربوط به ارزيابيهاي موقعيتي 18
2-7-7 اهميت آموزش مهارتهاي سبک های مقابلهاي 19
2-7-8عملکرد اصلي مهارت هاي مقابله اي 20
2-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری 21
2-8-1 نظریه شخصیتی گری 22
2-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) 23
2-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS) 24
نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ايجاد اختلال 26
2-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS) 27
2-8-5 توصیف سیستمهای مغزی - رفتاری: 28
2-8-5-1 بعد رفتاری: 28
2-8-5-2سطح شناختی 29
2-8-5-3بعد عصب شناختی 30
2-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد 30
2-10-7پیشینه پژوهش 31
2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش 31
2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش 37
2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش 41
منابع: 43
منابع فارسی 43
منابع انگلیسی 48